• Leksik ma’no
  • Grammatik ma’no
  • LEKSEMA VA SEMEMA
  • Leksikologiya, uning obyekti, turlari, vazifalari




    Download 9,56 Kb.
    bet1/4
    Sana20.11.2023
    Hajmi9,56 Kb.
    #101632
      1   2   3   4
    Bog'liq
    Leksikologiya, uning obyekti, turlari, vazifalari-fayllar.org


    Leksikologiya, uning obyekti, turlari, vazifalari

    LEKSIKOLOGIYA, UNING OBYEKTI, TURLARI, VAZIFALARI.



    Запуск

    Запуск

    Leksikologiya quyidagi vazifalarni bajaradi: 1. Tilning lug‘at tarkibini ma’no jihatidan tavsiflaydi. 2. Lug‘at tarkibidagi so‘zlarni kelib chiqishi jihatidan tavsiflaydi. 3. Tilning lug‘at tarkibini ijtimoiy guruhlar qo‘llashi jihatidan tavsiflaydi.



    ЭКСПЕРТ
    МОДНЫЕ МЕЛОДИИ

    So'zlar leksik va grammatik ma'noga ega. Leksik ma'nolar leksikologiya, grammatik ma'nolar grammatika - morfologiya va sintaksis orqali o'rganiladi.

    Leksik ma’no


    • Leksik ma'no so'zlar bu yoki bu voqelik hodisasining (ob'ekt, hodisa, sifat, harakat, munosabat va hk) so'zlaridagi aksidir.

    • So'zning leksik ma'nosi individual ravishda: bu so'zga xosdir va shu bilan berilgan so'zni boshqalardan ajratadi, ularning har biri o'ziga xos, shuningdek individual ma'noga ega.

    Grammatik ma’no


    • Grammatik ma'no so'zlar ma'lum bir grammatik sinf elementi sifatida unga xos xususiyatdir (masalan, stol - erkak so'zlar), infektsion qatorning elementi sifatida ( stol, stol, stol va hokazo) va so'z boshqa so'zlar bilan bog'liq bo'lgan jumlalar yoki jumlalar elementi sifatida ( stol oyog'i, kitobni stolga qo'ying).

    LEKSEMA VA SEMEMA


    • Leksema (yun. lexis — soʻz, ifoda) — til qurilishining leksik maʼno anglatuvchi lugʻaviy birligi. L. bildiradigan maʼno soʻzning material qismi: maʼlum tovush kompleksini maʼlum obʼyektiv voqelikka bogʻlash bilan kishi ongida yuzaga keladigan mazmun-mundarija. Har qanday L. oʻzining fonelshlari ifodalagan maʼnosi va grammatik xususiyatlari birligidan iborat. Bunday birlik soʻz va iboralarda mavjud. Ularga nisbatan glossema, lugʻaviy morfema atamalari ham ishlatiladi. Mas, uy L.sining leksik maʼnosi. — "kishi yashaydigan bino", yugurmoq L.sining leksik maʼnosi — "bir joydan ikkinchi bir joyga shiddat bilan harakatlanmoq" va boshqa Shunga koʻra, ular lugaviy (semantik) maʼno jihatdangina emas, balki fonetik va grammatik jihatdan ham oʻrganiladi.

    • Sema (yun. sema — belgi) — mazmun, maʼno jihatining eng kichik birligi, semema (leksik maʼno)ning tarkibiy qismi.

    • Masalan, "atrof" leksemasining maʼnosi (sememasi) "hamma" va "tomon" Sememalaridan iborat. Yoki "daraxt" leksemasining sememasi "predmet", "oʻsimlik", "erda oʻsuvchi", "tanali", "ildizli", "shoxli", "bargli" va boshqa Semalardan tashkil topadi. Maʼlum leksiksemantik guruhga oid sememalardagi Semalar shu sememalar uchun umumiy yoki xususiy ekaniga koʻra, 2 asosiy turga boʻlinadi; umumiy, birlashtiruvchi (integral) Sema va farqlovchi (differensial) Sema. Umumiy Sema — bir semantik maydondagi sememalarning tutashtiruvchi Sema.

    Download 9,56 Kb.
      1   2   3   4




    Download 9,56 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Leksikologiya, uning obyekti, turlari, vazifalari

    Download 9,56 Kb.