|
Ishlab chiqarishni oʼzlashtirish boʼyicha mahsuldorlik hisobi [2,6 jadval] 6-jadval
|
bet | 9/9 | Sana | 30.05.2024 | Hajmi | 380,9 Kb. | | #257856 |
Bog'liq KURS ISHI XUDOYBERDIYEV SH.A.Ishlab chiqarishni oʼzlashtirish boʼyicha mahsuldorlik hisobi [2,6 jadval] 6-jadval
№
|
Mahsulot nomi
|
Oʼlchash birligi
|
Mahsuldorlik
|
Soat
|
Smena
|
Sutka
|
Yil
|
1.
|
Tuproq
|
M3
|
18.2
|
145.4
|
436.1
|
159166.2
|
2.
|
Qoʼshimcha
|
M3
|
0.3
|
2.2
|
6.5
|
2387.5
|
159166.2t -----------------------100%
2387.5t =x=-----------------------------1.5%
Bu erda:
𝐵 – yillik xom ashyoga bo’lgan ehtiyoj t yoki m3;
Tₖ– uskunaning yiliga ish vaqti, ish smenasining davomiyligini hisobga olgan holda, soat, Tₖ = 8760 soat;
𝑛 ning qiymati eng yaqin butun songa yaxlitlanadi.[5]
3.8 Xom-ashyo, qoʼshimchalar va tayyor mahsulotlar zaxiralari va saqlash normalari
Texnologik loyihalash standartlari talablarini hisobga olgan holda ma'lum bir ishlab chiqarish uchun xom ashyo, qo'shimchalar va yoqilg'i zahiralari miqdorini aniqlaymiz va ularni 6-jadvalga kiritamiz.
Qo’shimcha, xom ashyo zahiralarining normasi va miqdori [2.14-jadval] 7-jadval
NOMLANISHI
|
NORMA
|
MIQDORI
|
Chuqrlik tipidagi shixtaomborida shixta zahirasi, sut
|
Namlikda294138.8t
Tashishda14706.9t
|
1470694
|
Ligenosulfat
|
qoʼshimcha 1582.4t
Namlik 231109t
|
1050496
|
Pechdan oldingi granula zaxirasi, soat
|
Namlikda 234628.7t
yoʼqotish 31994.8t
|
1066494
|
Quritish
Kuydirish
|
Namlik 12414t
QMY 99312t
Kuydirishda yoʼqotish 2069
|
103450
|
Shixta ombori
1470694t--------------------------100%
294138.8t=x---------------------------20% namlik
14706.9t=x---------------------------1% tashishda
Qoʼshimcha
1050496t---------------------100%
1582.4t=x----------------1.5% qoʼshimcha
231109t=x------------------22% namlik
Granula zaxira
1066494t-------------------------100%
234628.7t=x---------------------22% namlik
31994.8t=x-----------------------3% yoʼqotish
Quritish va kuydirish
103450t--------------------------100%
12414t=x------------------------12%
99312t=x------------------------8%
2069t=x--------------------------2%
To’ldiruvchilarni frakasiyali saqlash uchun tayyor mahsulot silosli ombori hajmi, m3, quydagi formula orqali aniqlanadi:
Vᵳᵲ =
Vᵳᵲ = = 616.3 m3 fraksiya 5mm gacha 1 ta slos yoki bunker
Vᵳᵲ = = 1370 m3 fraksiya 5 – 10 mm gacha 1 ta slos yoki bunker
Vᵳᵲ = = 1370 m3 fraksiya 10 – 20 mm gacha 1 ta slos yoki bunker
Vᵳᵲ = = 616.3 m3 fraksiya 20 – 40 mm gacha 1 ta slos yoki bunker
Bu erda:
𝑄𝑠𝑢𝑡 – ma’lum fraksiyali to’ldiruvchining sutkalik mahsuldorligi m3;
𝑇 ₛ𝑎𝑞 – normativ saqlash zaxirasi, sut (2.15-jadval orqali aniqlanadi).
𝑘𝑧𝑎𝑥 – bo’shliqlarni (ёмкость) to’ldirish koeffitsiyenti (2.15-jadval orqali aniqlanadi). [5]
Silos sigʼimi = 3000 t ≈ 2000m3
5 mm = 1 ta
5 – 10 mm = 1 ta
10 – 20 mm = 1 ta
20 – 40 mm = 1 ta
Tayyor mahsulot ishlab chiqarish va sifatini nazorat qilish sxemasi [3] 2.16-jadval [7-jadval]
Nazorat obekti (texnologik jarayon)
|
Nazorat parametrlari
|
Namuna olish joyi
|
Nazorat davomiyligi
|
Nazorat usullari, TMHH
belgilanishi
|
Kirishdagi nazorat
|
Tuproq
|
Kimyoviy analiz
|
Transport
|
1-yilda 1-marta
|
STAND 203 30.09.2008
|
Ko’pchish koeffitsiyenti
|
Tuproq zavodga kelishi bilan
|
GOST 17772-88 GOST 24206-80
|
Donadorlik tarkibi
|
Tuproq zavodga kelishi bilan
|
GOST 8269.0-97 b.4.3
|
Qo’shimcha
Ligenosulfat
|
Kimyoviy analiz
|
Labaratoriya
|
1-yilda bir marta
|
TU 2455-028-00279580-2014
|
Boshqa qoʼshimchalar
|
Zavodga kelishi bilan
|
GOST 12.1.007
|
Suv
|
Tarkibi
|
Hovuz
|
1-yilda bir marta
|
GOST 9759-71
|
Operatsion nazorat
|
Xom ashyoni qayta ishlash
|
namlik
|
OMBOR
|
Omborga kelishi bilan
|
GOST 32496-2013
|
donadorlik
|
Omborga kelishi bilan
|
GOST 32496-2013
|
Granula hosil qilish
|
Donadorlik tarkibi
|
OMBOR
|
Mahsulot sovitilgandan keyin
|
GOST 32496-2013
|
zichlik
|
Omborga kelgach
|
GOST 32496-2013
|
Quritish agregati
|
tempratura
|
OMBOR
|
Maxsus nazorat kamerasida
|
GOST 32496-2013
|
namlik
|
Uskunalar yordamida
|
GOST 32496-2013
|
Kuydirish agregati
|
Tempratura
|
OMBOR
|
Maxsus nazorat kamerasida
|
GOST32496-2013
|
mahsuldorlik
|
Maxsus nazorat kamerasida
|
GOST 32496-2013
|
Qabul qilish nazorati va topshirish sinovlari
|
Xossalari tekshiriladi
|
Zichlik
Donadorlik tarkibi
Suv shimuvchanligi
fraksiyalar
|
LABARATORIYA
|
Ishlab chiqish tugagandan soʼng
|
ТПК 45-6,01-282-2013
GOST 9758-2012
ТПК 45-7,02-175-2009
|
4. Ishlab chiqarish va mahsulot sifatini nazorat qilish
ТПК 45-1,03-42-2008 ga muvofiq ravishda va yana boshqa xujjatlar asosida
Keramzit shag’alini ishlab chiqarishda haroratning keskin ko’tarilib ketishiga yo’l qo’ymaslik kerak, aks holda granulalar yuzasi erib bir-biri bilan yelimlanib qoladi. Bu esa keramzit shag’alining chiqishini kamaytiradi va ba’zan pechni ishdan chiqaradi. Keramzit shag’alini ishlab chiqarishda haroratni belgilangan optimal darajadan pasayib ketishiga yo’l qo’ymaslik kerak, aks holda ko’pchish koeffitsienti kamayadi va mahsulot kam ishlab chiqariladi. Ishlab chiqarishda homashyoning ko’pchish intervali 50˚C dank am bo’lmasligi kerak.
Bu hususiyatlarga barcha gil jinslari ega bo’lmaydi. Gil homashyosining hususiyatlarini yaxshilash uchun unga 1% gacha mazut, solyarka moyi yoki boshqa organic moddalar qo’shiladi. Gil granulalarining ko’pchish harorati intervalini uzaytirish uchun gil granulalari sirtiga olovga bardoshli gil kukuni yoki maydalangan kvars qumlari purkaladi. Keramzit ishlab chiqarishda qo’shimchalarni qo’llashda homashyo mahsulotning ko’pchish koeffitsientini 2-3 barobar oshiradi, mahsuldorlik ham oshadi, tan narxi esa pasayadi. [4]
5. Mehnat va atrof-muhitni muhofazasi
Mehnatni muhofaza qilish kabi tushuncha ishlab chiqarish, qurilishda va boshqa sohalarda ham mavjud bo’lgan tushunchadir.
O’zbekiston bir qancha davlatlari ichida keramzit ishlab chiqarish bo’yicha yetakchi o’rinni egallaydi.Bu sohada ishlayotganlarning sog’lig‘ini saqlashga va nafas olayotgan muhitini toza tutishga alohida e’tibor berilmoqda.
Keramzit ishlab chiqarishning hozirgi eskirgan texnologiyalari uchun atrof muhitga tarqaladigan gaz miqdori sanitariya me‘yorlari bo’yicha 0.5 – 1.0 % dan ortmasligi kerak. Zararli gaz va texnologik changlar, ayniqsa atrofdagi barcha o’simliklar bargining quyosh nuri bilan almashish jarayoni (fotosintez) buziladi. Shuningdek sanoat chiqindilari chang yoki gaz holatda yerga tushib o’simlik ildizi orqali uning tanasiga zarar yetkazadi.
Inson organizimiga nafas va oziq – ovqat orqali kirgan bog’lovchi modda zarrachalari ko’z, teri hamda nafas olish a’zolarini kasallantiradi. Ayniqsa zarrachalar tarkibidagi erkin kalsiy oksidi (CaO) odam organizimi uchun zaralidir.Hozirgi davrda eski texnalogiyalar o’rnini asta – sekin yangi,zamonaviy mashina – mexanizmlar egallamoqda.Bundan tashqari keramzit ishlab chiqarish zavodlarida har bir zavodlarda veltilyatsiyon tarmog’lari o’rnatilishiga kuydirish sehlarini boshqa sehlardan alohida o’rnatilishiga katta e’tibor berilmoqda.
Ishchilarni himoyalash uchun korxona tomonidan maxsus nafas olish himoya vositalari taqishi uchun sharoit qilib berishi kerak.
Yuqoridagilardan tashqari yong’inga qarshi moslamalar ortiqcha havoni chiqaruvchi moslamalar va boshqalarni ham hisobga olinsa mehnatni muhofaza qilish tog’ri bajarilgan bo’ladi.
Korxona bu erda ishlovchi barcha xodimlar uchun xavfsiz mehnat sharoitini ta’minlashga majbur bo‘lib, ularning salomatligiga va mehnat qobiliyatiga yetkazilgan zarar uchun qonunlarda belgilab qo‘yilgan tartibda javobgar bo‘ladi.
3. Pensiyaga chiqqunga qadar korxonada mehnat qilgan pensionerlar tibbiy xizmat, uy-joy bilan ta’minlanish, sog‘lomlashtirish va profilaktika muassasalariga yo‘llanmalar olish borasida korxonadagi mavjud imkoniyatlardan, shuningdek jamoaning umumiy yig‘ilishi (konferensiyasi) qaroriga muvofiq boshqa ijtimoiy xizmatlar va imtiyozlardan uning xodimlari bilan baravar foydalanadilar.
4. Korxona xotin-qizlarining mehnat va turmush sharoitini muntazam yaxshilashga, yosh bolali ayollarni ish kuni qisqartirilgan asosan kunduzgi ish bilan ta’minlashga, homilador ayollarni mehnat sharoiti zararsiz yengilroq ishga o‘tkazishga, shuningdek, ayollarga qonunlarda ko‘zda tutilgan boshqa imtiyozlarni berishga majburdir. Mehnat sharoiti zararli bo‘lgan korxona mehnat jamoasining roziligi bilan xotin-qizlarga yengilroq ish berish uchun sexlar, uchastkalar barpo etishi mumkin.
5. Korxona mehnat jamoasiga xizmat qiladigan va uning tarkibiga kirmaydigan tibbiy muassasalar xodimlarini, bolalar, madaniy-ma’rifiy, sog‘lomlashtirish, o‘quv va sport muassasalari, umumiy ovqatlanish tashkilotlari va boshqa tashkilotlarning xodimlarini moddiy rag‘batlantirishi mumkin.
6. Fuqarolarning, xalq deputatlarining korxonaga iltimoslari va murojaatlariga doir masalalarni ko‘rib chiqish va hal etish faqat korxona ma’muriyatining vazifasi bo‘lib, bu ish fuqarolarning o‘z zimmasiga yuklab qo‘yilishi mumkin emas.[4]
Foydalanilgan adabiyotlar
N.A.Mahmudova, Sh.T.Rahimov – “Beton to’ldirgichlari texnologiyasi” fanidan kurs loyihasini bajarish uchun uslubiy ko’rsatma, Toshkent, 2013 yil.
ТКП 45-7.02-175–2009. Производство керамзитовых гравия и песка. Нормы технологического проектирования предприятий. – Введ. 2010-07-01. – Минск : РУП «Стройтехнорм», 2009. – 37 с.
ТКП 45-6.01-282–2013. Нормирование расхода сырьевых материалов в производстве керамических строительных материалов, в том числе искусственных пористых заполнителей (керамзита, аглопорита). – Введ. 2013- 09-01. – Минск : Институт НИИСМ, 2013. – 27 с.
ТКП 45-1.03-42–2008. Безопасность труда в строительстве. Производство строительных материалов, конструкций и изделий. – Введ. 2009-07-01. – Минск : РУП «Стройтехнорм», 2008. – 113 с.
J. T. Obidjonov, Sh. T. Rahimov “Beton toʼldiruvchilar texnologiyasi” fanidan kurs loyihasini bajarish uchun uslubiy koʼrsatma – Toshkent – 2023
|
| |