|
kiradi. Ular, o ‘z navbatida, uch guruhga b o iin g a n Pdf ko'rish
|
bet | 161/244 | Sana | 27.05.2024 | Hajmi | 8,77 Mb. | | #254799 |
Bog'liq Hayot faoliyati xavfsizligi. Tojiboyev M. Nigmatov Mkiradi. Ular, o ‘z navbatida, uch guruhga b o iin g a n .
Birinchi guruhga havo bilan to‘qnashganda alangalanadigan moddalar
kiradi. Masalan, oq fosfor, fosfor, fosfor vodorodi, rux va alum iniy changi,
arsin, stibin, fosfin, y o g ‘och, ko‘mir, kul, metallorganik birikmalar. Fosfor
galogenli birikmalar metall bilan birikadi, oksidlanadi. O ksidlovchi bilan
aralashib portlaydi (selitra, xlorat, perekis). Paroforli moddalar — kaliy,
kalsiy, temir, natriy sulfidlari oksidlanib o ‘zidan o ‘zi yonib ketadi.
Ikkinchi guruhga suv bilan aralashib alangalanadigan moddalar ki
radi. Masalan, ishqoriy metallar, kalsiy karbidi, ishqoriy va ishqoriy yer
metallar gidridi, kalsiy va natriy fosforiti, silanlar, natriy gidrosulfidi va
boshqalar suv bilan birikib, yonadigan, alangalanadigan gazlar hosil qila
di. Metall karbidlari ham xavfli hisoblanadi.
Uchinchi guruhga organik moddalar bilan q o ‘shilganda alangalanishga
olib keladigan oksidlovchilar kiradi. Masalan, kislorod, galogenlar, azot
kislotasi, bariy va natriy perekisi, kaliy permanganati, xrom angidridi,
q o ‘rg‘oshin oksidi, selitra, xlorat, perxloratlar, xlorli ohak va boshqalar.
Atsetilen, vodorod, etilen xrom bilan aralashib, nur ta’sirida o ‘zidan o ‘zi
yonadi va portlaydi. Yuqorida aytilgan barcha xavfli kim yoviy moddalar
turiga qarab omborlarda alohida saqlanishi va ko‘rsatmalarga asoslanib
ishlatilishi talab qilinadi.
Y ong‘in sodir bo‘ladigan joylar ikki turga: korxona v a tashkilotlar
hamda fuqarolaming yashash joylari; yon g'in miqyosi: kichik hajmda,
o ‘rta hajmda va katta hajmda bo‘ladi.
Y ong‘inning tez keng tarqab ketishining asosiy sabablariga:
-
inshootlar loyihasini ishlab chiqishda y o ‘l q o ‘yilgan xato va kam-
chiliklar;
195
|
| |