26-27-rasmlar. Oyoqning tovon, boidir-panja sohalariga
qo‘yiladigan sakkizsimon bog'lamlar
12.8. Yumshoq to‘qimalarning uzoq bosiiishi ro‘y berganida va yopiq
shikastlanish paytida ko‘rsatiladigan birinchi tibbiy yordam
. Yadro qurolidan zararlangan joylarda, katta-katta falokatlar va kuchli
zilzila ro‘y berganda odamlar bino, devor va boshqalaming tagida qolib
ketishi mumkin. Tana ayrim qismlarining, qo‘1 yoki oyoqlaming yumshoq
to‘qimalari uzoq bosilib qolganida juda og‘ir dard boshlanishi mumkin,
qo‘1 yoki oyoqlaming uzoq bosilish sindromi deb shunga aytiladi. Bo
silib qolgan odam ropilganida, aw alo, o‘sha joyni ko‘zdan kechirib chi
qish va shikastlangan kishini bo‘shatib, chiqarib olish choralarini ko‘rish
kerak. Bosib qolgan joy asta-sekin ochiladi, chunki u qulab tushishi
mumkin. Odamning bosilib turgan joylarini batamom bo‘shatib olingani-
dan keyingina uni o‘sha joydan chiqarib olish mumkin. Birinchi tibbiy
yordam ko‘rsatish paytida jarohatlar va timalgan joylarga steril bog‘lam
qo‘yib bog‘lanadi. Shikastlangan odamning qo‘l-oyoqlari muzdek bo ‘lib,
ko‘karib ketgan va juda ko‘p lat yegan boTsa, ulaming bosilib qolgan
joyidan yuqorirog‘iga jgut qo‘yiladi. Bu chora ezilib qolgan yumshoq
to‘qimalardan zaharli moddalarning qonga so'rilib o‘tishini to‘xtatib tu-
radi. Shikastlangan qo‘]-oyoqlarga