|
Eshitishining zaiflashishi
|
| bet | 26/47 | | Sana | 18.12.2023 | | Hajmi | 437,9 Kb. | | #123007 |
Bog'liq M. U. Hamidova, maxsus pedagogika-fayllar.orgEshitishining zaiflashishi
Eshitish zaiflashishi bu yeshitishning to‘liq va qisman yo‘qolishini tasvirlash uchun ishlatiladigan keng termindir.
ESHITISH ZAIFLASHISHI
KARLIK
(ESHITISHNING TO’LIQ YO’QOLISHI)
ESHITISH OG’IRLASHISHI
(ESHITISHNING QISMAN YO’QOLISHI)
Eshitish zaiflashishini oldinroq aniqlash qiyin bo‘lishi mumkin , chunki hamma chaqaloqlar – shuningdek qulog‘i og‘ir tug‘ilgan chaqaloqlar o‘zining ovozini ishlatadi.Ularning qulqullashi yoki ming‘illashi ko‘pincha yuzdagi qiyofa, tana tarangligi va harakatlanish natijasida ularning parvarishlovchilari bilan moslashishi mumkin.
Eshitish zaifligi bor insonlar yuzlashadigan yeng katta qiyinchilik bu aloqadagi qiyinchilikdir, chunki xalqning ko‘pisi og‘zaki aloqa usuliga yo‘naltirilgan.Hatto o‘qituvchi, ota-onasifatida ham biz aloqa harakat va yuzdagi qiyofa hamda tovushni o‘zichiga olishini ko‘pincha unutib qo‘yamiz.Bu shuning uchun biz ota-ona , parvarishlovchi va o‘qituvchilardek aloqaning turlari : harakat , yuzdagi qiyofa ,tovush va so‘zlardan foydalanib biz uchun tabiiy bo‘lgan yo‘lda aloqa qilishimiz muhimdir.
Birlashgan Qirollikda 1000 tadan 1 bola 3 yoshida qulog‘i o‘ta og‘irdek tasniflangan. AQShda 1000 tadan 1 bola qulog‘i o‘ta og‘ir boshqa 1000tadan 2-3 qisman yeshitish yo‘qolishi bilan tug‘ilgan.Bu raqamlar ko‘pgina rivojlanayotgan davlatlarda sezilarli yuqori, boshqalar orasida esa sog‘liqni saqlash xizmatlarini sifatlash kuchsiz yo‘l tufayli.Ba’zi Pokiston qishloqlarida 1dan 12 ga qadar bola eshitish yo‘qolishidan aziyat chekayotgani taxminan hisoblangan ( bu qisman yaqin qarindoshlar o‘rtasidagi nikohga bog‘langan genetik nuqsonlar sababli bo‘lgan deb fikr yuritiladi.)
Erta va to‘g‘ri oldini olishning muhimligi
Eshitish zaiflashishi bo‘lgan bolalar yerta aniqlanmaganida va ularga to‘g‘ri yordam berilmaganida ,qo‘shimcha yordam xizmatlari (maxsus ta’lim ehtiyoji) ,talab qilinganidan ham har qalay boshqa,ularning maktab davrlarida ( va yehtimol keyinroq) taklif qilinishi kerak . Biz ularnin GES hitishi yo‘qolishidan xabardor bo‘lmasak va o‘qitish yo‘limizga o‘zgarishlar kiritmasak va o‘zaro ta’sir ko‘rsatmasak hatto o‘rtacha yeshitish yo‘qolishi bo‘lgan bola ham sinfda ko‘p og‘zaki ma’lumot va muhokamalarni yeshitmay qolishi mumkin. Yeshitish zaiflashishi bo‘gan ko‘p bolalarga “xulq muammolari “ yoki “ o‘rganish qiyinchiliklari “ deb nomuvofiq baho berilgan.
Biz ko‘pgina o‘ta og‘ir yeshitish yo‘qolishi bo‘lgan bolalar uchun ular yerta oldini olishda stur yo‘liga , belgili til instruktori va shaxsiy repetitorga ( mukammal holatda boshqa og‘ir yoki o‘ta og‘ir yeshitish yo‘qolishi bo‘lgan ,ammo belgili til mahoratiga yaxshi yega bo‘lgan bola tomonidan) ega bo‘lmagunlaricha tilni rivojlantirish (hatto belgili tilniyam ) qanchalik qiyin yekanligini anglab yetishimiz muhimdir.
|
| |
