|
Absorberlarning tuzilishiBog'liq Kitob 4019 uzsmart.uz 1-labaratoriya TX (2)Absorberlarning tuzilishi
Absorbsiya jarayoni fazalarni ajratuvchi yuzada ro’y beradi. Shu sababdan
absorberlarda iloji boricha gaz va suyuqlik o’rtasidagi kontakt (to’qnashuv)
yuzasini ko’paytirish zarur. Fazalarning to’qnashuv yuzasini hosil qilish usuliga
ko’ra, absorberlar shartli ravishda quyidagi turlarga bo’linadi:
l)plyonkali; 2) nasadkali; 3) tarelkali; 4) suyuqlikni sochib beruvchi.
Plyonkali absorberlar. Bunday absorberlarning tuzilishi ixcham, samaradorligi
yuqori bo’lgani uchun ko’proq ishlatiladi. Ushbu absorberlarda fazalarning
kontakti qattiq (odatda vertikal) yuza bo’yicha oqayotgan suyuqlikning yupqa
qatlamida yuz beradi. 25.4-rasmda quvurli plyonkali absorberning sxemasi
ko’rsatilgan. Bu qurilmaning tuzilishi qobiq-quvurli issiqlik almashinish
qurilmasiga o’xshash. Absorbent qurilmaning yuqorigi qismidagi quvur to’siqlari
orqali quvurlarga maxsus taqsimlagich yordamida bir me’yorda taqsimlanib,
quvurning balandligi bo’ylab ichki yuzasidan suyuqlikning yupqa qatlami holida
pastga harakat qiladi. Gaz esa
25.4-rasm. Quvurli plyonkali absorber: 1 — qobiq; 2 — quvurlar;
quvurning pastki qismidan yuqoriga, yupqa qatlam holida oqib kelayotgan
suyuqlikka qarama-qarshi yo’nalishda harakat qiladi. Gazning tarkibidagi tegishli
komponentni yutib olgan suyuqlik qurilmaning pastki qismidagi shtutser orqali
ajratib olinadi. Gazning inert qismi (ya’ni yutilmay qolgan qismi) qurilmaning
yuqorigi shtutseri orqali tashqariga chiqariladi. Absorbsiya jarayonida hosil
bo’lgan issiqlikni ajratib olish uchun qobiq va quvurlar orasidagi bo’shliqqa suv
yoki sovituvchi suyuqlik beriladi.
Quvurli absorberda gaz bilan suyuqlik o’rtasidagi kontakt yupqa qatlamda
(plyonkada) yuz beradi; absorbsiya jarayoni paytida sovib turuvchi issiqlik
almashinish yuzasining ustida suyuqlikning tez aralashishi yuz beradi. Shu
sababdan bunday qurilmalardan yuqori issiqlik effektiga ega bo’lgan gaz
aralashmalaridan kerakli komponentlarni ajratib olishda foydalaniladi.
Qarama-qarshi yo’nalishga ega bo’lgan plyonkali absorberlarda gazning mumkin
bo’lgan eng katta tezligi yuqori qiymatga ega (3-6 m/s). Ushbu absorberlarning
gidravlik qarshiligi juda kam. Shu sababli bunday absorberlardan gazning sarfi
katta bo’lib, gidravlik qarshilikning qiymati kam bo’lishligi talab qilingan va
ajratish darajasi esa yuqori bo’lmagan holatlarda ishlatish maqsadga muvofiqdir.
|
| |
