|
Ma’lumotlar ombori tushunchasi va uni tashkil etuvchilari. Ma’lumotlar ombori haqida tushuncha
| | bet | 4/80 | | Sana | 30.11.2023 | | Hajmi | 2,76 Mb. | | #108480 |
Bog'liq 1-10Ma’lumotlar ombori o’zi nima?
Ma’lumotlar ombori – aniq bir sohaga tegishli ma’lumotlarning strukturalangan va o’z nomiga ega bo’lgan majmui.
Ma’lumotlarni struktaralash – ma’lumotlarni ma’lum xususiyatlari bo’yicha birlashtirish.
Masalan, korxonaning ma’lumotlar omborida quyidagi axborotlar saqlanishi mumkin:
-
Korxonaning ishchi xizmatchilari haqidagi barcha ma’lumotlar.
-
Korxonaning moddiy va texnik bazasi haqidagi ma’lumotlar.
-
Omborlardagi zahiralar haqidagi ma’lumotlar.
-
Tayyor maxsulotlar haqidagi ma’lumotlar va hokazo.
Kompyuterlarda bu kabi ma’lumotlarni qayta ishlash uchun ma’lumotlar strukturasini belgilab olish kerak. Ma’lumotlar omborini tashkil etishda axborotlarni saqlash talab qilinadi.
Ma’lumotlar omborida ustunlar Maydon , satrlar – Yozuv, Maydon va yozuvlar kesish katakchalari esa - Rekvizit deb yuritiladi.
Maydon – ma’lumotlar ombori strukturasini belgilaydi.
Yozuv – o’zaro mantiqan bog’langan maydonlar majmui bo’lib, biror obyektning asosiy xususiyatlarini ifodalaydi.
Ma’lumotlar ombori strukturasini to’laroq tushunib olish uchun bir misol ko’ramiz. Ma’lumot kiritilmagan birgina maydonlar belgilangan 9-sinf o’quvchilari haqidagi bo’sh ma’lumotlar omborini tasavvur qiling. Ma’lumotlar omborini tashkil qilish uchun quyidagicha jadval tuzib olinadi.
|
№
|
Familiyasi
|
Ismi
|
Otasining ismi
|
Tug’ilgan sana
|
Telefon raqami
|
Qiziqishi
|
1
|
Qurbonov
|
Bexruz
|
Qaxramon
|
1993.11.02
|
296-88-11
|
Sport
|
2
|
|
|
|
|
|
|
Bu jadvalda ma’lum bir axborot saqlanmoqda - bu ma’lumotlar ombori strukturasi, ya’ni maydonlar to’plamidir. Maydonlar jadvalga qaysi ma’lumotlar va qanday ko’rinishda kiritilishini belgilaydi.
Ma’lumotlar omborining xususiyatiga qarab , unda axborotlar uch xil shaklda saqlanadi:
1) Iyerarxik (chiziqli) 2) To’rli 3) Relatsion (jadvalli)
Ma’lumotlarning iyerarxik shakli ularni qayta ishlash uchun eng qulay hisoblanadi. Uni quyidagi misolda ko’ramiz.
Misol. Axborotlar omboridan Toshkent shahar , Qorasuv 8-dahasi, 104-uy, 87-xonadonni izlab keluvchi mexmonning yo’nalishi quyidagicha bo’ladi:
1. Barcha davlatlar ichidan O’zbekistonni topadi.
2. O’zbekiston hududidagi barcha shaharlar orasidan Toshkentni tanlaydi.
3. Toshkent shahridagi dahalardan Qorasuv – 8 ni topadi.
4. Qorasuv 8-dahasidagi barcha uylardan 104-uyni topadi.
|
| |
