O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLI TEXNALOGIYALAR VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALAR UNIVERSITETI FARG'ONA FILIALI "TELEKOMMUNIKATSIYA INJINERINGI VA KASB TA'LIMI" fakulteti 730-21 guruh talabasi BEKTOSHEV OYBEKNING "Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar " fanidan
MUSTAQIL ISHI
Mavzu:Qidiruv va xeshlashalgoritmlar.Chiziqli va binary qidiruv. Reja:
1. Ma'lumotlarni qidirish.
2.Chiziqli qidiruv.
3.Binar qidiruv.
4.Chiziqli va binar qidiruv usullarining farqlari va afzalliklari. 5.Ma’lumotlar tuzilmasi va algoritmlar.
6.Xulosa.
7.Foydalanilgan adabiyotlar.
MA'LUMOTLARNI QIDIRISH
Kompyuterda ma'lumotlarni qayta ishlashda qidiruv asosiy amallardan biri hisoblanadi. Uning vazifasi berilgan argument bo'yicha massiv ma'lumotlari ichidan mazkur argumentga mos ma'lumotlarni topish yoki bunday ma'lumot yo'qligini aniqlashdan iborat.
Ta'rif: Agar kalitlar malumotlar jadvalidan ajratib olinib alohida fayl sifatida saqlansa, u holda bunday kalitlar tashqi kalitlar deyiladi. Aks holda, ya'ni yozuvning bir maydoni sifatida jadvalda saqlansa ichki kalit deyiladi. Ma’lumotlarni qidirish algoritmlari bu – to’plam ma’lumotlar orasidan ma’lum bir kalit so’zga mos keluvchi elementlarni qidirshga aytiladi. Hozirgi davrda qidiruv algoritmlarisiz ishaydigan IT tizimlar deyarli mavjud emas. Ma’lumotlarni qidirish algoritimlari odatda ikki toifaga bo’linadi bular quyidagilar:
Tarkibiy qidiruv: Bunda ro'yxat yoki qator ketma-ket o'tkaziladi va har bir element tekshiriladi. Masalan, Chiziqli qidiruv.
Intervalli qidirish: Ushbu algoritmlar maxsus ajratilgan ma'lumotlar tuzilmalarida qidirish uchun mo'ljallangan. Ushbu turdagi qidiruv algoritmlari Linear Search-ga qaraganda ancha samaralidir, chunki ular qayta-qayta qidiruv tuzilmasi markaziga yo’naladi va qidiruv maydonini ikkiga bo’ladi. Masalan, Binar qidiruv.
CHIZIQLI QIDIRUV
Chiziqli qidiruv tarkibiy qidiruvga misol bo'ladi.
Aytaylik bizga massiv berilgan:
A={1,2,3,4,5,6,7,8,9,10} Bizga ushbu massivda biron bir element bor yoki yo'qligini tekshira oladigan algoritm tuzish sharti qo'yilgan.Ushbu masalani yechishda eng birinchi hayolga keladigan usul - bu massivni ketma-ket har bir elementini solishtirib chiqish va bu usul: Chiziqli qidiruv - Linear Search deb ataladi.
Algoritm g'oyasi: Ma'lumotlar butun jadval bo'yicha operativ xotirada kichik adresdan boshlab, to katta adressgacha ketma-ket qarab chiqiladi.
BINAR QIDIRUV
| 