Ma’ruza: “Tarmoq texnologiyalari” fani haqida tushuncha

Ma’ruza: “Tarmoq texnologiyalari” fani haqida tushuncha  

A.X.Boymurodov

• Reja:
• 1. Tarmoq texnologiyalari faniga kirish.
• 2. Kompyuter tarmog’I tarixi vazifalari.
• 3. Tarmoq turlari.

Axborotni bir kompyuterdan ikkinchi kompyuterga uzatish muammosi hisoblash texnikasi paydo bo’lgandan beri mavjuddir. Axborotlarni bunday uzatish alohida foydalanilayotgan kompyuterlarni bargalikda ishlashini tashkil qilish, bitta masalani bir necha kompyuter yordamida hal qilish imkoniyatlarini beradi. Bundan tashqari xar bir kompyuterni ma’lum bir vazifani bajarishga ixtisoslashtirish va kompyuterlarning resurslaridan birgalikda foydalanish, hamda ko’pgina boshqa muammolarni ham hal qilish mumkin bo’ladi.

Tarmoq - bu ikki yoki undan ortiq qurilmalarni bog'lanishidan hosil bo'ladigan aloqadir. Bunga misol qilib ixtiyoriy narsa olish mumkin. Masalan bir kompyuterdan boshqasiga ma'lumot uzatish yoki bir necha kishilik yoki jamoaviy o'yinlarni o'ynash imkoniyati mavjud. 2ta insonni telefon orqali suhbat qurishida ham asosi sifatida tarmoq yotadi. Qisqacha aytadigan bo'lsak, har qanday qurilmani boshqa qurilmalar bilan aloqa qilishida tarmoq tushunchasi yotadi.

Tarmoq texnologiyalari – bu kompyuter tarmoqlarini tashkil etish, muvofiqlashtirishda ularning dasuriy-qurilmaviy tarkibini minimal darajasini aniqlovshi standartlar to`plami. Qoida sifatida tarmoq texnologiyalari tarmoq topologiyasini, shuningdek, kanallar darajasining protokolini aniqlaydi va belgilaydi.

1950-yillarning oxirida Bell 101 modemidan foydalangan holda AQSH harbiy yarim avtomatik yer muhiti (SAGE) radar tizimi uchun kompyuterlar tarmogʻi qurildi . Bu 1958-yilda AT&T korporatsiyasi tomonidan chiqarilgan kompyuterlar uchun birinchi tijorat modem boʻldi. Modem raqamli maʼlumotlarni oddiy shartsiz telefon liniyalari orqali soniyasiga 110 bit (bit/s) tezlikda uzatish imkonini berdi.