Cos (kosinus belgisi).
Kosinusni qisqartirilgan shaklini 17-asr o`rtalarida Otred fanga kiritgan.
┴ (perpendikulyarlik belgisi).
“Perpendikulyar” simvollarini 1634- yilda frasuz matematigi Per Erigon ͜tomonidan fanga kiritilgan.
̷͟ (Burchak).
Erigonning burchak simvolini 1634-yilda fanga kiritdi. “˂ “ belgisini eslatardi, lekin bu simvolning zamonaviy ko`rinishini Uilyam Otred (1657-yildagi “Trigonometriya” asarida bu belgini ̷̷͟ ga almashtirdi.
ǁ (parallellik belgisi).
1677-yilda U.Outred fanga kiritgan.
“Parallelik” simvoli bizga qadimgi davrlardan ham ma`lum. Bu simvolni Geron va Papp Aleksandriyskiy ishlatgan. Boshida bu simvolni tenglikni avvalgi belgisiga o`xshab ketardi, lekin bu simvolning paydo bo`lishi bilan, chalkashmaslik uchun bu simvolni vertikal qilib buralgan.
Sin (sinus belgisi).
Sinusni qisqartirilgan shaklini 17-asr o`rtalarida Otred fanga kiritgan.
Beruniyning “Qonuni Ma`sudiy” asarida sinuslar jadvali 15 minut oraliq bilan 10-8gacha aniqlikda berilgan. Nihoyat aniq “Zij”lardan biri Mirzo Ulug`bekning “Zij” i-Ziji ko`ragoniy”dir.Bunda sinuslar jadvali 1 minut oraliq bilan 10-10 gacha aniqlikda berilgan.
G`iyosiddin Jamshid al-Koshiy “Vatar va sinus haqida risola”sida sin1ﹾ ni verguldan so`ng 17 xona aniqlikda hisoblaydi. Sin1ﹾ=0,017452406437283512…
|