|
Miqdorlarni o’lchashda zamonaviy ped texnalogiyalardan foydalanish
|
| bet | 13/16 | | Sana | 07.06.2024 | | Hajmi | 188,53 Kb. | | #261081 |
Bog'liq Boshlang’ich sinflarda miqdorlarning nazariy asosi va o’rgatish metodikasiMiqdorlarni o’lchashda zamonaviy ped texnalogiyalardan foydalanish
Miqdor tushunchasi murakkab tushuncha bo’lib , oquvchilarning butun
o’qitish davrida shakllantiriladi . Boshlang’ich maktabning vazifasi shundaki u bolalarda miqdorlarni organish ning indiktiv tushunarli usulini hosil qilishdir , uning natijasi bolalarda miqdorlar narsalar hodisalarning o’lchash bilan bog’liq bo’lgan hodisalari ekanligi haqida tassavurlar hosil bo’lishi kerak. Boshlang’ich maktabda bolarlarga uzunlik , sig’im , masa , yuz , vaqt haqida dastlabki tassavurlar beriladi.
Har bir miqdorni o’rganishninmg o’ziga hos hususiyetlari mavjud bo’lsada, biroq narsaning yoki hodisalar hossalarini o’rganishga umumiy yondashish miqdorlarini o’rganishning umumiy hususiyat haqida gapirish imkonini beradi . Bu usluybiyot asosida amaliy usul yotadi narsalar bilan ishlash asosida aniq hisiy qabul qilish qobilyatiga tayanib kichik yoshdagi maktab o’quvchilarini miqdorlar uchun umumiy bo’lgan xossalar bilan tanishtirish mumkun.
Miqdorlarni o’rganish bo’yicha dasturni rejasi taxminan bunday :
1- bosqich narsaning ko’plab xossalari orasidan o’rganilayotgan xossani aniqlash. Bu bosqichda o’rganilayotgan taqqoslash usulidan foydalaniladi har bir narsa yakkalab qo’yilmasdan , balki boshqa narsalar bilan taqqoslashgan holda beriladi dastlab taqqoslanayotgan hossalar orasidagi farq keskin bo’lishi lozim . Bolalar belgilar orasidagi farqni tushunib olganlaridan so’ng farq kamaytirilishi mumkun. Masalan, bunday taqqoslaymiz: Kitoblar solingan partufel ogirroqmi yoki daftarmi, dars uzunroqmi yoki tanaffuzmi sinf honasi kop’proq joyni egallaydimi yoki sportzalmi ?
2 – bosqich bir jinsli xossalarni taqqoslashni turli ussullar bilan o’tkazish mumkun: ko’z bilan ko’rib, hissiy yo’l bilan, ustiga qoyish bilan turli o`lchovlar yordamida. O`lchovlar yordamida taqqoslash miqdorini beradi .
3 – bosqich atamani kiritish va miqdorning o’lchov birligi bilan tanishtirish
4 – bosqich o’lchov asbobi bilan va unda foydalanish qoidalari bilan tanishtirish . Uchinchi sinfda ham uzunlik o’lchovlari 2 – sinfdagiga oxshash kiritiladi
o’quvchilarga ma’lum o’lchov birliklarini , ularning munosabatini takrorlash va yangi o’lchov birligini kiritish zarur bo’lgan halatni yaratish zarur Amaliy masalani yechayotib, masalan, sinfning enini va bo’yini o’lchayotib, bunday savol qo’yamiz: ”sinfning boyini santimetr, distimetr yordamida o’lchash mumkunmi?
kopchilik o’quvchilar: “yo’q mumkun emas deb qatiy javob berishadi. Lekin bunday javob beradigan bolalar ham topiladi “ mumkun lekin qulay emas, chunki o’lchovlarimiz kichkina“. Oqtuvchi yangi o’lchov birligi – metrni kiritadi. Metr
modeli mehnat darsida turli rangli 11 santimetrli tasmalardan yelimlab
yopishtiriladi (1–santimetr yelimlashga ketadi). Metr modelini 80–90 sm li yog’och taxtachalardan ochilgan serkul serkul shaklida yasash mumkun. Bunday serkul bilan karidorning (sinfning) bo’yini o’lchash, maydonchada 60 – m li va 100–m li yugurish yo’laklarini belgilash qulaydir.
Ma’lumki, o‘tilgan mavzuning qiziqarli va o‘quvchilar ongida mustahkam joy olishida didaktik o‘yinlarning roli juda muhimdir. Chunki, turli didaktik o‘yinlardan foydalanilgan darsni o‘quvchilar oson va qiziqish bilan qabul qiladilar.
Didaktik o‘yinlar o‘quvchilarning mustaqil fikrlash qobiliyatlarini o‘stirish bilan birga dangasa o‘quvchilarning eng yaxshi ko‘rgan “ko‘chirib olish”ga yo‘l qo‘ymaydi. Quyida shunday o‘yinlardan misollar keltirilgan.
|
| |
