4-Tajriba ishi
Mavzu: Microsoft Excel dasturida matematik masalalar uchun
formula va funksiyalardan foydalanish
Ushbu metodik tavsiyada
MS EXCEL dasturi yordamida, matematik va
mantiqiy funksiyalarga doir masalalarni yechish usullariga to‘xtalib o‘tamiz.
Talabalarni turli xil matematik,
iqtisodiy, mantiqiy va algoritmik masalalarni
yechishga yo'naltirishda MS Excel dasturidan foydalanish o'ziga xos tomonlarga
ega bo'lib, u quyidagilarda ko'rinadi:
Masalani kompyuterda yechishning barcha bosqichlari ko'rib o'tiladi. Bunda,
avvalo, o'quvchidan biror yo'nalishdagi masalani
hal etish uchun kerakli
bo'lgan bilim, ko'nikma va malakalarni qo'llash talab qilinadi. Ikkinchidan,
o'quvchiga kompyuterda masala yechish uchun zarur bo'lgan bilim va
ko'nikmalar singdirib boriladi.
MS Excel dasturi masalaga mos boshlang'ich qiymatlarning o'zgarishini
o'sha ondayoq natijaviy qiymatlarni o'zgarishi orqali aks ettiradi. Bu, bir
tomondan, o'quvchini murakkab
hisob-kitoblardan ozod qilib, ularda masala
yechish maroqli ekanligi haqida tasavvur hosil qilsa,
ikkinchi tomondan,
o'quvchiga masala mos echimni ko'rib turib xulosa chiqarish imkonini beradi.
MS Excel dasturida yechilayotgan masalalar, ko'pincha, hisob-kitoblarni
bajarish, ma'lumotlar omborini tashkil etish va tayyorlangan ma'lumotlar
ustida
turli amallar bajarish, ma'lumotlarni ko'rgazmali taqdim etish bilan bog'liq. Bu
Talabalarning axborot texnologiyalarining imkoniyatlari haqidagi tasavvurini
kengaytiradi hamda yangi dasturlarni o'rganishga qiziqishini orttiradi.
Talabalarni MS Excelda masala yechishga o'rgatish
uchun ularga yaxshi
tanish bo'lgan masalalarni ko'rib chiqishdan boshlash maqsadga muvofiq. Biror
masalani hal etishda esa aniq reja (masala yechish bosqichlari) asosida
ishashga o'rgatish muhim o'rin tutadi. Masalan,
bu tavsiyalarni quyidagi
masalani hal etishni tashkil etish orqali ko'rib chiqamiz.
Masala. Biror gurux talabalarini familiyasi va ismi, ularning biror oyning har
haftasidagi davomati aks ettirilgan jadval hosil qiling. Jadvalda darsga
qatnashmagan o'quvchilar “Y”, kechikkan o'quvchilar “K” kabi belgilansin
hamda katakchalarga darsga qatnashmaganlik
va kechikishga mos sabab
ko'rsatilgan izoh kiritilsin.