Keng ma’nodagi modernizatsiya jarayonining tavsiflari qatorida shuningdek uning quyidagi tamoyillarini ham ajratib ko’rsatish mumkin

Keng ma’nodagi modernizatsiya jarayonining tavsiflari qatorida shuningdek uning quyidagi tamoyillarini ham ajratib ko’rsatish mumkin:

• 1) uning majmuaviyligi, ya’ni jamiyat hayotining barcha sohalarini qamrab olishi;
• 2) uning tizimiyligi, ya’ni jamiyat hayoti har qanday tarkibiy qismi yoki yaxlit sohasining o’zgarishi boshqalarining o’zgarishiga olib kelishi. Masalan, madaniy va siyosiy o’zgarishlar iqtisodiyotdagi o’zgarishlarga olib keladi va aksincha;
• 3) uning global tavsifi – u dastlab bir necha ilg’or mamlakatlarda boshlanib, keyinchalik butun dunyoga yoyilmoqda;
• 4) uning davomiylik tavsifi – modernizatsiya qisqa davrda ro’y bermaydi, balki u bosqichlarga bo’linadi (islohotlarni amalga oshiruvchi etakchi guruhning paydo bo’lishi, o’zgarishlarni ilgari surish, ular natijalarining tarqalishi va mustahkamlanishi);
• 5) tabaqalashganlik tavsifi – modernizatsiya turli mamlakatlarda turlicha ro’y berib, u yoki bu holda milliy madaniyat va axloq an’analariga tayanadi (masalan, “yapon iqtisodiy mo’’jizasi”), G’arb va Evropa qadriyatlari foydasiga ulardan to’liq voz kechishni taqozo etmaydi.