• • simmetriyali bir kalitlilik (maxfiy kalitli);
  • Simmetriyali tizimlarda quyidagi ikkita muammo mavjud
  • Ochiq kalitli nosimmetriyali tizimda ikkita kalit qo‘llaniladi. Biridan ikkinchisini hisoblash usullari bilan aniqlab bo‘lmaydi.
  • Kriptografiyaning vazifasi xabarlarning maxfiyligini va haqiqiyligini ta’minlashdan iborat




    Download 271,5 Kb.
    bet4/5
    Sana31.01.2024
    Hajmi271,5 Kb.
    #149430
    1   2   3   4   5
    Bog'liq
    Mavzu №1 Axborot tizimlarida axborot xavfsizligining asosiy tush

    Kriptografiyaning vazifasi xabarlarning maxfiyligini va haqiqiyligini ta’minlashdan iborat.
  • Kriptotahlilning vazifasi esa kriptograflar tomonidan ishlab chiqilgan himoya tizimini ochishdan iborat.
  • Hozirgi kunda kriptotizimni ikki sinfga ajratish mumkin:
  • • simmetriyali bir kalitlilik (maxfiy kalitli);
  • • nosimmetriyali ikki kalitlilik (ochiq kalitli).
    • Kriptografiya tizimini sxematik ravishda quyidagicha tasvirlash mumkin:
    • Nosimmetrik ikki kalitlik kriptografiya tizimini sxematik ravishda quyidagicha tasvirlash mumkin:
    • Simmetriyali tizimlarda quyidagi ikkita muammo mavjud:
    • 1) Axborot almashuvida ishtirok etuvchilar qanday yo‘l bilan maxfiy kalitni bir-birlariga uzatishlari mumkin?
    • 2) Jo‘natilgan xabarning haqiqiyligini qanday aniqlasa bo‘ladi?
    • Ushbu muammolarning yechimi ochiq kalitli tizimlarda o‘z aksini topdi.
    • Ochiq kalitli nosimmetriyali tizimda ikkita kalit qo‘llaniladi. Biridan ikkinchisini hisoblash usullari bilan aniqlab bo‘lmaydi.
    • Birinchi kalit axborot jo‘natuvchi tomonidan shifrlashda ishlatilsa, ikkinchisi axborotni qabul qiluvchi tomonidan axborotni tiklashda qo‘llaniladi va u sir saqlanishi lozim.
    • Kriptografiya – ma’lumotlarni o‘zgartirish usullarining to‘plami bo‘lib, ma’lumotlarni himoyalash bo‘yicha quyidagi ikkita asosiy muammolarni hal qilishga yo‘naltirilgan: maxfiylik va yaxlitlilik.
    • Maxfiylik orqali yovuz niyatli shaxslardan axborotni yashirish tushunilsa, yaxlitlilik esa yovuz niyatli shaxslar tomonidan axborotni o‘zgartira olmaslik haqida dalolat beradi.
    • Yovuz niyatli shaxslar o‘z maqsadlariga erisha olmasa va kriptotahlilchilar kalitni bilmasdan turib, shifrlangan axborotni tiklay olmasa, u holda kriptotizim kriptomustahkam tizim deb aytiladi.

    • Download 271,5 Kb.
    1   2   3   4   5




    Download 271,5 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Kriptografiyaning vazifasi xabarlarning maxfiyligini va haqiqiyligini ta’minlashdan iborat

    Download 271,5 Kb.