|
Mavzu-1: Nasoslarni qo‘llanilishi. Reja
|
| bet | 1/5 | | Sana | 10.01.2024 | | Hajmi | 60.46 Kb. | | #133730 |
Bog'liq 1-Ma\'ruza (1) Axborot havfsizligi, Yaxlit pedagogik jarayon, untitled-document-4fe747ff-3db8-447f-a5fc-a44bda0045b7 (2), 09aba1defd2dbaf2776be6818724a092 Нигматов Ҳ Kompyuter tizimlari va tarmoqlari китоб (1), Taqdimot (1), Magistrliq dissertaciya temasiniń tiykarlaniwi hám aktuallıǵı, vozdeystvie-solepylevyh-aerozoley-na-rost-i-razvitie-hlopchatnika-v-priaralie (2), Research Exchange Programme Evaluation form (2), vozdeystvie-solepylevyh-aerozoley-na-rost-i-razvitie-hlopchatnika-v-priaralie (1) (1), 1-Amaliy mashg’ulot Mavzu ms word dasturi imkoniyatlari, kasbiy, 3-laboratoriya, 7-dekabr test matem, 4-Ma\'ruza OAT, 9-Ma\'ruza OAT
Mavzu-1: Nasoslarni qo‘llanilishi.
Reja:
1. Nasoslar haqida umumiy ma’lumotlar
2. Nasoslarni tasniflari.
3. Nasos qurilmasini tartibli sxemasi va asosiy
4. Nasos qurilmasining energiya balansi.
5. Xajmiy yo‘qolish.
Foydalanilgan adabiyotlar: 1,3,4,5
Tayanch iboralar: Nasos, ichki yonuv dvigatellari, gidravlik detallari, energiya muvozanati, parrakli , bo‘ralma, xajmiy, radial, dioganal, bo‘ralma, uzatish, bosim, quvvat, mexanik yukotish, xajmiy yukotish.
1.1 Nasoslar haqida umumiy ma’lumotlar
Nasoslarni soddalashtirilgan qurilmalaridan eski paytda yerlarni sugorish maksadida qo‘llanilgan. Rossiya davlatida birinchi marta 1631 yilda suv ko‘tarib beruvchi mashina kurildi. Petrburg akademiyasining akademigi M.Eyler 1667 yilda markazdan qochma otma (yo‘naltirilgan) nasosning nazariyasini yaratdi.
Ulug rus olimi M.V.Lomonosov uzining ilmiy ishlarida chuqur shaxtalardan suv ko‘tarib beruvchi mexanizmlarning qurilmalari to‘g‘risida ma’lumotlar berdi.
Lomonosov M.V. 1752 yilda Ust-Rudnitskay shisha fabrikasida xar xil mexanizmlarni harakatga keltiruvchi suvli g‘ildirakli qurilmani qo‘lladi.
Sablukov A.A. 1835 yilda markazdan qochma nasosni yaratdi, Eyler tenglamasi gidravlik turbin va markazdan qochma nasoslarni loyixalashda qo‘llanildi.
Tushechnik V.A. birinchi bo‘lib chuqur suvli o‘qli nasos qurilmasini ishlab chiqdi va tayyorladi. Bu nasos Moskva shaxri suv tizmasida qo‘llanildi.
Akademik Shuxov V.G. bir qancha porshenli nasoslarni, ya’ni quduqlardan neft tortib oladigan qurilmalarni ishlab chiqdi, hamda to‘g‘ri ta’sir etuvchi bugli, porshenli nasoslarni nazariyasini yaratdi.
Jukovskiy N.Ye. va Chapligin S.A. qanotlarda oqimni harakatlanish nazariyasini ishlab chiqdi va parrakli mashinalarni loyixalashda asos bo‘lib xizmat qildi.
Professor Kukolevskiy I.I. tajriba eksperimental natijalaridan foydalanib markazdan qochma nasosning loyixalashni o‘xshashlik (podobiya) qonuniyatini qo‘lladi.
Nasoslar gidravlik mashinalar sifatida uzoq vaqt suvlarni uzatish va ko‘tarib berishda qo‘llanildi. Hozirgi paytda nasoslar inson faoliyatining hamma kommunal va sanoatni suv bilan ta’minlashda, gidroyelektrostansiyalarda, issiqlik elektro-stansiyalarda, neft, neft kimyo, kimyo, metalurgiya va boshqa soxalarda qo‘llanilmoqda.
Nasoslarning yordamchi qurilmalari sifatida ko‘pgina mashinalarda ichki yonuv dvigatellari, suyuqlik-raketa dvigatellari va boshqalar ishlatiladi. Hozirgi vaqtda juda ko‘p turdagi nasoslarni qurilmalari bo‘yicha sinflarga ajratish qiyindir. Nasoslarni elektrodvigateli mexanik energiyani uzatiladigan suyuqlikni energiyasiga aylantirish xususiyatiga ko‘ra sinflarga ajratish to‘g‘ri bulardi.
Nasoslarni gidravlik dvigatellarga (gidravlik turbinalar) juda ko‘p o‘xshashlik tomonlari mavjuddir, qaysiki ularda teskari jarayon suyuqlik oqimi energiyasini mexanik energiyaga utishi, gidroturbinlardi amalga oshiriladigan jarayonlar, mashinalar qurilmasini yaratish nazariyasini umumiy o‘xshashligi va boshqalar.
Suyuqlik va gazlarni fizik xususiyatlarini o‘xshashligi sababli, energetik guruxdagi mashinalarni bir-biri bilan taqqoslash ya’ni, gaz mashinalarini-shamollatgichlar, gaz purkagichlar, kompressorlar va kam xolatda bug‘ mashinalarini gaz turbinlari bilan taqqoslash mumkin.
|
| |
