Mavzu 7: Matematika o’qitishda induksiya, deduksiya. Matematika o’qitishda umumlashtirish, abstraktsiyalash va ularning ahamiyati




Download 178.57 Kb.
bet1/3
Sana15.03.2024
Hajmi178.57 Kb.
#173633
  1   2   3
Bog'liq
Amaliy 7
8 huquq test, Target, 1-ish axborot xavfsizligini boshqarish tizimlari, 1-mustaqil ish sog\'liqni saqlash, 3 kurs Amali matem, Kampyuter xizmati,....EDO, Metallurgik jarayonlarda issiqlik va massa almashinuv, 009 jahon tarixi 2 kursG‘ARB MAMLAKATLARIDA INTEGRATSIYALASHUV JARAYONLARINING, Swift tizimi reja swift tizimi haqida umumiy ma`lumot Tiziming , 12, Baxtiyor.uz-MTM-musiqa-rahbarlari-test-banki, 71764 ruza (1), Mustaqil ish mavzulari, Topologiyaga-kirish.F.Jorayev, valiyeva, Tavsiya etiladigan adabiyotlar ro

Mavzu 7: Matematika o’qitishda induksiya, deduksiya. Matematika o’qitishda umumlashtirish, abstraktsiyalash va ularning ahamiyati.

8 – sinfdagi “Kvadrat tenglamalar yordamida masalalar yechish” mavzusi quyidagicha yoritilgan.


1 – masala. SHaxtaga tosh tashlandi va uning shaxta tubiga urilganda chiqargan ovozi 9 sekunddan keyin eshitildi. Tovush tezligini 320 m/sek, og’irlik kuchining tezlanishini esa g=10m/s2 deb hisoblab, shaxtaning chuqurligini aniqlang.
Echish. SHaxtaning chuqurligini aniqlash uchun toshning shaxta tubiga tushish vaqti t ni aniqlash yetarli, chunki shaxtaning chuqurligi erkin tushish qonuniga ko’ra metrga teng.
SHart bo’yicha g=10m/s2. SHuning uchun shaxtaning chuqurligi 5t2 metrga teng.
Ikkinchi tomondan, shaxtaning chuqurligini tovush tezligi 320 m/sek ni toshning shaxta tubiga borib tekkan ondan to zarba ovozi eshitilguncha o’tgan vaqtga, ya’ni (9 – t) sekundga ko’paytirib topish mumkin. Demak, shaxtaning chuqurligi 320 (9 – t) metrga teng.

Amaliy mashg’ulotlar
SHaxtaning chuqurligini aniqlash uchun topilgan ikki ifodani tenglashtirib, 5t2=320(9 – t) tenglamani hosil qilamiz. Bu tenglamani yechamiz:
,
.
Hosil qilingan kvadrat tenglamaning ildizlarini topamiz:

,
.
toshning tushish vaqti musbat bo’lgani uchun t=8 s bo’ladi.
Demak, shaxtaning chuqurligi quyidagiga teng:
.
J a v o b: 320 m.
2 – masala. Tezyurar avtobus avtovokzaldan 40 km uzoqlikdagi aeroportga qarab jo’nadi. Oradan 10 minut o’tgandan keyin avtobusning ketidan taksida yo’lovchi jo’nadi. Taksining tezligi avtobus tezligidan 20 km/soat ortiq. Agar ular aeroportga bir vaqtda yetib kelgan bo’lsa, taksi bilan avtobusning tezligini toping.
Echish. Avtobusning tezligi x km/soat bo’lsin, bu holda taksining tezligi (x+20) km/soat bo’ladi. Avtobusning harakat vaqti soat, taksining harakat vaqti esa soat bo’ladi. Masalaning shartiga ko’ra, avtobus bilan taksi harakatlari vaqti orasidagi farq 10 minutga teng, ya’ni soat. Demak,
. (1)
Hosil bo’lgan tenglamani yechamiz. Tenglamaning ikkala qismini 6x(x+20) ga ko’paytirib, quyidagini hosil qilamiz:
,
,
.
Bu tenglamaning ildizlari:
.
x ning bu qiymatlarida (1) tenglamaga kiruvchi kasrlarning maxrajlari nolga teng emas. SHuning uchun x1=60 va x2= - 80 (1) tenglamaning ildizlari bo’ladi.
Avtobusning tezligi musbat bo’lgani uchun, masalaning shartini faqat bitta ildiz qanoatlantiradi: x = 60. SHuning uchun taksining tezligi 80 km / soatga teng.
Javob : avtobusning tezligi 60 km / soat , taksining tezligi 80 km / soat.



Amaliy mashg’ulotlar

Download 178.57 Kb.
  1   2   3




Download 178.57 Kb.

Bosh sahifa
Aloqalar

    Bosh sahifa



Mavzu 7: Matematika o’qitishda induksiya, deduksiya. Matematika o’qitishda umumlashtirish, abstraktsiyalash va ularning ahamiyati

Download 178.57 Kb.