|
Mavzu: Avtomobil yo'llarini arxitekturaviy landshaftli loyihalash
|
| bet | 1/12 | | Sana | 14.11.2023 | | Hajmi | 5.1 Mb. | | #98176 |
Bog'liq muslimga slayd 2 5318938467743307194, 1, Elekтr o‘lchovlari-fayllar.org, Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh, Falsafa MT Mavzu: Avtomobil yo'llarini arxitekturaviy landshaftli loyihalash. Reja - Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirishning maqsad va vazifalari
- Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish turlari tasnifi
Muhandislik inshootlari (yo‘l, ko‘prik va boshqalar) tarkibiga kiradigan yo‘l daraxtlari ob’ektning o‘ziga xosligini ta’kidlab, uni transport haydovchisi, piyodalar va yo‘lovchilar tomonidan qabul qilinishini oshirishi kerak. Yo‘l o‘simliklari quyidagi vazifalarni bajarishi kerak:
- yo‘lning ko‘rinishini idroq qilish;
- insonlar va transport harakati xafsizligini yaxshiroq ta’minlash uchun sharoit yaratish;
- yo‘lni atrof landshaftiga moslashtirish, tabiat go‘zalligini bor bo‘yicha ko‘rsatish va shuningdek, landshaftni boyitish;
- mikroiqlimni yaxshilash;
- inshootlarning uzoq muddat ishlashini ta’minlash.
Hujjatda obodonlashtirishning arxitektura-landshaft talablari va ko‘kalamzorlashtirish bo‘yicha aniq misollar keltirilgan. Ushbu hujjat O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining PQ-3262-sonli “Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish va arxitektura-landshaft konstrukstiyalash tizimini takomillashtirish chora-tadbirlari to‘g’risidagi” va PQ4035-sonli “Avtomobil yo‘llarini qurish va ulardan foydalanish sohasida ishlarni tashkil etishning ilg’or xorijiy uslublarini joriy etish chora-tadbirlari to‘g’risidagi” qarorlarini ijrosini ta’minlash maqsadida ishlab chiqilgan Ushbu hujjat O‘zbekiston Respublikasida yangi qurilayotgan va ekspluatastiya qilinayotgan avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish bo‘yicha talablarni belgilab beradi. Avtomobil yo‘llarini qurish va ekspluatastiya qilish amaliyotida qo‘llaniladigan barcha turdagi ko‘kalamzorlashtirish, barpo etish, ekish va parvarishlash talablariga taaluqlidur.
Avtomobil yo‘llarini ko‘kalamzorlashtirish asosiy ikki turga bo‘linadi: himoya va manzarali ko‘kalamzorlashtirish.
- Himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirishga quyidagilar kiradi:
- nurashga qarshi himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirish;
- qordan himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirish; qumdan himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirish; shovqin-gaz-changdan himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirish.
- Manzarali ko‘kalamzorlashtirish
- turizm sohasi bo‘yicha mamlakat mehmonlarini jalb etuvchi omil bo‘lib, avtomobil yo‘lini arxitektura-tasviriy ko‘kalamzorlashtirish uchun qo‘llaniladi. Himoyalovchi ko‘kalamzorlashtirish.
Avtomobil yo‘llarini manzarali ko‘kalamzorlashtirish uchun 4-6 yoshdagi ko‘chatlar va 2-3 yoshdagi butalar qo‘llaniladi. Maxsus turdagi ekinlar avtomobil yo‘larining ajratuvchi tasmasini ko‘kalamzorlashtirishda foydalaniladi. Bu ko‘kalamzorlashtirish turi yo‘llarni arxitektura-tasviriy bezatishdan tashqari harakat xavfsizligini oshirishda ham qo‘llaniladi. Qoida bo‘yicha ajratuvchi tasmaga bir biridan 20-30 m, yo‘l chetidan esa kamida 1,75 m masofada joylashuvchi to‘liq buta yoki ko‘ndalang tasma (bir yoki ikki qatorli devor) ko‘rinishida ekish amalga oshiriladi. Bunday ko‘chatlar qaramaqarshidan kelayotgan avtomobillarni yoritish chiroqlari nurlaridan saqlaydi.
Manzarali ko‘kalamzorlashtirishni ko‘p almashtirish ham mumkin emas, bu yo‘lni bezatishda xilma-xillikni yuzaga keltiradi va avtomobillarni tez harakatlanishida kerakli qoniqish bermaydi. Ko‘kalamzorlashtirish xarakteri 2 -3 km dan kam bo‘lmagan va 10 km dan ko‘p bo‘lmagan oraliqda tez o‘zgarmasligi shart. Manzara beruvchi yoki ajralib turuvchi ekinlar maqsadi haydovchini yo‘lning muhim joylarida va potenstial xavfli uchastkalarda e’tiborini tortmasligi yoki aksincha haydovchini e’tiborini tortishi, muhim yoki harakat xavfsizligi uchun yoki yo‘llarni me’moriy tashkil etishda (misol uchun havzalarni chegarasini belgilashda) e’tiborni tortishi kerak. Akstentlovchi ekinlar bo‘ylama kesimni bo‘rtiq joylarida «eshik»ni tashkil qiladi
|
| |
