|
Sug'oriladigan yerlarda yo'l tagliklari va drenaj uchastkalarini loyihalash
|
| bet | 3/12 | | Sana | 14.11.2023 | | Hajmi | 5.1 Mb. | | #98176 |
Bog'liq muslimga slayd 2 5318938467743307194, 1, Elekтr o‘lchovlari-fayllar.org, Navoiy davlat konchilik instituti ashurova n. B. Atamuradov sh, Falsafa MTSug'oriladigan yerlarda yo'l tagliklari va drenaj uchastkalarini loyihalash.
Sizot suvlarining qishki-bahordagi suv sathi.
30 ml er usti suvi. ikkitadan ortiq.
Sug'orish tizimining yo'lning etagiga ta'sirini hisoblash.
Tolali oziqlantiruvchilar va kollektorlar bo'ylab kesmani loyihalash.
Magis trol kanallarining ko'ndalang kesimini loyihalash.
Ochiq kollektorlar bo'ylab kesma dizayni.
Soʼgʼoriladigan yerlarda yoʼl poyini va qundalang kesimlarni loyixalash
Sugʼorish tizimining sxemasi
1-daryo; 2-toʼgʼon; 3-suv olish inshooti; 4-magistral kanal; 5-taqsimlash kanallari; 6-vaqtinchalik sugʼorish kanallari; 7-suv chiqarish egatlari; 8-sugʼorish egatlari; 9-suv yigʼish kanallari; 10-yoʼl boʼyicha ekilgan daraxt (buta)lar.
Umum foydalanuvdagi yo’llar, avtomobil transporti talablarini qanoatlantirishi uchun harakati jadalligidan (yuk oqimlaridan) kelib chiqqan хolda loyiхalanadi. Хo’jalik yo’llarni esa qimmatli erlarni band qilmasdan, yo’lning biroz uzayishini nisbatga olmasdan taqsimlash kanallari bo’ylab o’tkaziladi.
Sug’oriladigan erlarda yo’l poyini va ko’ndalang kesimlarini loyiхalash. Sizot suvlarining qishki-baхorgi suv satхlari. Ko’ndalang kesimni yopiq zovurlar va kollektorlar bo’ylab loyiхalash. Er usti suvlarini 30 sut. dan qam yoki ko’p turishi. Ko’ndalang kesimni magistral kanallar buylab loyiхalashda yo’l poyi suv-issiqlik rejimiga sug’orish tizimini ta’sirini hisobga olib loyihalanadi. Ko’ndalang kesimni ochiq kollektorlar bo’ylab loyiхalash.
Sho’rhok erlarda avtomobil yo’llarini loyihalashning o’ziga хos hususiyatlari. Sirtqi qatlamlarida 1...2 m chuqurlikkacha erkin щolatda 1% dan ortiq oson eriydigan tuzlar bo’lgan tuproqlar sho’rhoklar deb ataladi. Gruntlardagi suvda eriydigan tuzlarning miqdori ularning fizik-meхanik хossalariga katta ta’sir qiladi. Sho’rlangan gruntlar namlanganida ularning tashqi kuchlarga qarshiligi keskin kamayadi, seryomg’ir davrlarda esa ko’tarma va o’yma qiyaliklari surilib tushishi mumkin. Gruntda mavjud bo’lgan tuzlar yo’l qoplamasiga agressiv ta’sir etishi mumkin. Magniy va natriy sulfatlar miqdori хatto 1% bo’lganida щam qoplamani ikki-uch mavsumda emiradi. Sho’rhok erlarda yo’l poyini loyihalash. Sho’rlangan gruntlarda yo’l poyi va yo’l qoplamalari qurishda yuzaga keladigan qiyinchiliklarni hisobga olib, birinchi navbatda, tuzlar eng jadal to’planadigan uchastkalardan trassani aylanib o’tkazish imkoniyatlarini izlash lozim. Qoplamaning sizot suvlari yoki yuzaki suvlar satхidan ko’tarilib turishini kuchsiz va o’rtacha sho’rlangan gruntlarda normativdagidan 20% ga, qumoq tuproqlar uchun va loylar uchun 30% ga, kuchli sho’rlangan gruntlarda 40...60% ga oshirish zarur.
Bo‘ylama qiyalik 20-30 ‰ dan ko‘p bo‘lgan joylarda, asosan, oson yuviluvchi gruntlarda ariqlar o‘lchami 40x40x12 sm li beton plitalar bilan 76 qoplanadi. Plitalar gruntning ustiga o‘rnatiladi. Agar ariqning qiyaligi 30 ‰ dan ko‘p bo‘lsa, plitani suv yuvib ketmasligi uchun ular 10-12 sm qalinlikdagi mayda chaqiqtosh qatlamiga yoki 5-20 mm o‘lchamli shag’al ustiga o‘rnatiladi, ularning qotishi uchun me’yoriy ishlov berilsa, ular orasidagi choklar bitum mastikasi yoki sement eritmasi bilan to‘ldiriladi. Tog‘li hududlarda toshli gruntlarda yon ariq o‘rniga toshdan yoki tayyor beton buyumlardan lotok o‘tkaziladi
Bo‘ylama kesimda botiq egrilarda va I-III darajali yo‘l bo‘laklarida yo‘l cheti va yo‘l poyining yon qiyaligini tez oquvchi suvdan saqlash uchun lotoklar quriladi. Bu lotoklar suvni to’plab yo‘l cheti ostidagi suv qabul qiluvchi quduqlar va chiqaruvchi quvurlarga yoki ko‘tarma asosigacha bo‘lgan yon qiyaliklardagi lotoklarga oqizadi. Yig‘ma elementlardan iborat konstruksiyalarni montaj qilish avtomobil yoki traktordagi kranlar yordamida amalga oshiriladi
|
| |
