|
Mavzu: Bola rivojlanishida proyektiv metodlarning ahamiyati Kirish I bob. Bolalar psixikasini o’rganishning yordamchi metodlari
|
| bet | 4/15 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 173,5 Kb. | | #252581 |
Bog'liq Proyektiv metodlar tuzatilganProyektiv metodlar.
Proektiv metod — shaxsni o ‘iganish metodlaridan biri. Unda shunday eksperim ental vaziyatlar yaratiladiki, bu vaziyatlar sinaluvchilar tomonidan talqin etilishi mumkin bo‘ladi. Aynan sinaluvchining bergan talqinini tahlil etish orqali uning shaxsi haqida muayyan xulosalar chiqariladi. Chunki muayyan eksperimental vaziyatni talqin etar ekan proeksiya mexanizmi tufayli sinaluvchi o ‘z ichki kechinmalari, o‘y-xayollari, orzulari, qo‘rquv va xavotirlarini tashqariga chiqaradi. Makabgacha yoshdagi bolalar bilan ishlaganda qo‘llaniladigan odatdagi proektiv metodikalar quyidagilardan iborat: “ Bola appertseptsiya te sti” , “ Oilaviy stanovkalaming Jekson testi”, “Dyuss ertaklar
metodikasi” va hokazolar. Ushbu metodikalami qo’llash asosan individual ish jarayonida amalga oshirilib, ancha ko‘p vaqt talab etadi. Proektiv metod asosida o‘tkazilgan tadqiqot natijalarini talqin etishda tadqiqotchidan katta mahorat talab qilinadi2.
Suhbatda savollar, javoblar va mulohazalar har ikki tomondan keladi. Suhbatning xilma-xilligi - intervyu va anketalar, bu erda oddiy suhbatdan farqli o'laroq, tuzilish quyidagicha: savol - javob.
Tajriba - muayyan vaziyat va shart-sharoitlarni yaratishni talab qiladi. Uning maqsadi psixologik faktni ochish yoki rad etishdir. Bu sub'ektlar uchun tabiiy sharoitda amalga oshirilishi mumkin, odam eksperiment ishtirokchisi ekanligini bilmasligi kerak. Ba'zilar laboratoriyani afzal ko'radilar, keyin yordamchi vositalar bo'ladi: uskunalar, ko'rsatmalar, tayyorlangan joy. Bunday holda, inson yaratilgan "laboratoriyada" bo'lish maqsadini tushunadi, ammo eksperimentning ma'nosi noma'lum qolishi kerak.
Sinov - bu mashhur va foydali usul. Diagnostika uchun usullar va testlar qo'llaniladi, ularning maqsadi aniq ko'rsatkichlar (xotira, diqqat, fikrlash, aql, hissiy-irodaviy soha) va shaxsiy xususiyatlarning holatini aniqlashdir. Ularda sub'ekt bajaradigan vazifa bor va psixolog sharhlaydi va xulosalar chiqaradi. Bu usul uchun “klassik” deganlaridek, sinovdan o‘tgan va ilmiy dunyoda tan olingan testlar tanlanishi kerak. Aql-idrok darajasini va shaxsiyatning barcha turlarini baholash uchun testlar juda mashhur.
Faoliyat mahsulotlarini o'rganish, ehtimol, eng tezkor va informatsion usuldir, ayniqsa bolalar bilan ishlashda. Qo'lingizda hunarmandchilik, chizmalar, ish daftarlari, kundaliklar bilan siz insonning rivojlanish darajasini, uning hayotiy afzalliklarini, xarakter xususiyatlarini va boshqa muhim xususiyatlarini bilib olishingiz mumkin. Psixologik modellashtirish unchalik oddiy emas va yuz foizlik usul emas. Inson xulq-atvorining odatiy modellarini yaratishga yordam beradi.
Biografik usul - sub'ektning hayot yo'lini tuzish va unda uning shaxsiyatining shakllanishiga ta'sir ko'rsatgan omillarni, inqirozli daqiqalarni va muhim o'zgarishlarni, ayniqsa uning turli davrlardagi xatti-harakatlarini belgilashni o'z ichiga oladi. Ular hayot jadvalini tuzadilar, unga ko'ra insonning kelajagini bashorat qilish, shuningdek, muayyan mezonlarni shakllantirish uchun hayotning qaysi davrlari shakllantiruvchi yoki aksincha, halokatli bo'lganligini aniqlash mumkin.
Psixologiya fani uzoq yo'lni bosib o'tdi, tadqiqot usullaridan foydalangan holda, ular aniq va samarali, har bir psixolog uchun ochiqdir.Psixologiya muammolarini hal qilishda quyidagi usullar qo'llaniladi:laboratoriya va tabiiy tajriba;
faoliyat mahsulotlarini tadqiq qilish va sinov;
biografik usul;
psixologik modellashtirish;
qiyosiy genetik usul va boshqalar.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Mavzu: Bola rivojlanishida proyektiv metodlarning ahamiyati Kirish I bob. Bolalar psixikasini o’rganishning yordamchi metodlari
|
