|
Mavzu: Globallashuv va integratsiya jarayonlarining umumiy iqtisodiy texnologiyalari
|
| bet | 4/9 | | Sana | 08.10.2023 | | Hajmi | 261.31 Kb. | | #87186 |
Bog'liq Глобаллашув ва интеграция жараёнларининг умумий portal.guldu.uz-O’simliklar fiziologiyasi, 20, Operatsion tizim PPT (2), Metrologiya 1-5 amaliyot, 24, 61 90 12, Loyihani boshqarish, 14-lekciya, 10 маъруза Ландшафт режалаштиришнинг амалий жиҳатлари сувни муҳофазалаш, O‘zbekiston respublikasi maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi, RDB Rahimov Yahyobek 21-20., Ravshanov Umrzoq KT3Erkin savdo zonasi Bu holatda kelishuv ishtirokchilari bir- birlariga nisbatan bojxona tariflari va kvotalami bekor qiladilar. Shu bilan birga erkin savdo zonasining har bir ishtirokchisi uchinchi mamlakatlarga nisbatan 0‘zining xususiy tashqi savdo siyosatini yuritish huquqini saqlab qoladi. NAFTA shunday turdagi integratsiya shakliga yorqin misol bo‘la oladi.
ishlab chiqarish ixtisosla- shuvining rivojlanishi3
2-rasm
Bojxona ittifoqi. Uning erkin savdo zonasidan asosiy farqi shundaki, bojxona ittifoqi ishtirokchilari nafaqat o'zaro savdoda tarif va kvotalarni bekor qilishadi, balki uchinchi mamlakatlarga nisbatan yagona tashqi savdo siyosatini yuritishadi. Bojxona ittifoqi bir nechta bojxona hududlarini bittasi bilan almashtirilishini ko‘zda tutadi. Bunda ichki chegaralardagi bojxona xizmatlari soddalashtiriladi, ularning funksiyalari esa yagona bojxona hududining tashqi chega- ralaridagi tegishli xizmatlarga o‘tkaziladi. 1968 yildan boshlab Yevropa iqtisodiy hamjamiyati (kevinchalik Yevropa ittifoqiga aylantirilgan), shuningdek MERKOSUR, YevrOsIH olti mamlakatida (Rossiya. Belorussiya. Kozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston) shakllanayotgan
Bojxona ittifoqi ushbu shaklga misol bo‘la oladi. Integratsiyaning bu bosqichida tovar oqimlari sezilarli darajada o‘zgaradi, kelishuvning ishtirokchi mamlakatlaridan import qilish o‘sadi, mahsulot ishlab chiqarish va iste’mol tarkibida o‘zgarishlar sodir bo‘ladi.Bojxona ittifoqi mantiqan yetarli darajada tugallangan shakl hisobianadi. Shu bilan birga tashqi savdo bilan cheklangan holda, uning rivojlanishi savdo-iqtisodiy uyushmalaming yanada murakkab shakllariga o‘tish ehtiyojini tug‘diradigan ichki ziddiyatlami o‘z ichiga oladi.
Umumiy bozor. Bojxona ittifoqi doiralariga qo‘shimcha sifatida, mazkur shakl barcha ishlab chiqarish omillarining ishtirokchi mamlakatlar crrtasidagi erkin ko'chishi yo‘lidagi to‘siqlaming bartaraf etilishini ko‘zda tutadi. Aytilganlaming barchasi milliy qonunchilik, standartlaming yaqinlashishi, integratsiya institusional asoslarining rivojlanishi. birlashtirish jarayonlarini umumiy bosh- qarish organlarining shakllanishini anglatadi.
Umuman olganda mamlakatlaming muayyan guruhi ichida ishlab chiqarish omillarining erkin harakati jami resurslardan yanada oqilona foydalanish mehnat taqsimoti va ishlab chiqarish ixtisosla- shuvining rivojlanishi, ishlab chiqarish tuzilmalarining maqbullashishi va ishlab chiqarish miqyoslarining kengayishi tufayli iqtisod qilish omilidan to‘liq foydalanishga yordam berishi lozim. Shu bilan birga umumiy bozor tarkibiga kiradigan mamlakatlaming iqtisodiy siyosa- tidagi tafovutlar bunga to'sqinlik qiladi. Qat’iy ma'noda, bu holat milliy iqtisodiyotni tartibga solishda kelib chiqadigan barcha salbiy oqibatlar ketidan ziddiyatlarning mavjudligiga yo‘l qo‘yadi. Natijada savdo-iqtisodiy ittifoqlarning yanada murakkab shakllariga o:tish sharoitidagina hal qilinishi mumkin bo'lgan muammo pavdo boiadi.
|
| |
