|
Mavzu: Ish joylarini zararli gazlar bilan ifloslanganlik darajasini aniqlash
|
Sana | 01.04.2024 | Hajmi | 495.43 Kb. | | #184346 |
Bog'liq Taqdimot (1) (2) Individual loyiha mavzulari, Tafakkur, TOK SIMIN JERGE JALG’AW Mavzu:Ish joylarini zararli gazlar bilan ifloslanganlik darajasini aniqlash Reja - Ishlab chiqarishda yuzaga keladigan zararli gazlar
- Zararli gazlarni inson sogʻligiga taʼsiri
- Ifloslanish darajasini aniqlash
Ishlab chiqarishda ko`pgina texnologik jarayonlar zararli gazlar ajralib chiqishi bilan amalga oshadi. Ushbu zararli gazlarning turi va miqdori ishning turiga, ishlab chiqarish texnologiyasiga va mexanizatsiya darajasiga bog’lik bo`lib inson organizmiga turlicha ta`sir etadi va turli xil kasalliklarni kelib chiqishiga sabab bo`ladi. Ishlab chiqarishda ko`pgina texnologik jarayonlar zararli gazlar ajralib chiqishi bilan amalga oshadi. Ushbu zararli gazlarning turi va miqdori ishning turiga, ishlab chiqarish texnologiyasiga va mexanizatsiya darajasiga bog’lik bo`lib inson organizmiga turlicha ta`sir etadi va turli xil kasalliklarni kelib chiqishiga sabab bo`ladi. - Ma`lumki, ko`pgina zararli moddalar harorat oshishi bilan suyuk va qattiq holatdan bug’ yoki gaz holatiga o`tadi va nafas olish a`zolari orqali inson sog’ligiga salbiy ta`sir etadi.
Nafas olish a`zolari orqali o`tgan zararli gazlar havo bilan qonga so`riladi. Bu esa ushbu gazlarning inson organizmiga salbiy ta`sirini boshqa yo`llar bilan o`tganiga nisbatan 20 martagacha kuchaytiradi. Masalan, avtomobil’ yoqilg’isi uy haroratida 1 m2 yuzadan 400 gr/soat tezlik bilan bug’lanadi. Shu sababli boshqa neft’ mahsulotlariga nisbatan u kuchli zaharlanishga olib keladi. Agar havo tarkibida benzin bug’larining miqdori 3…4 g/m3 bo`lsa, bunday sharoitida 2…3 minutdan keyin insonda kuchli yo`tal boshlanadi, ko`zi yoshlanib yurish holati buziladi. - Nafas olish a`zolari orqali o`tgan zararli gazlar havo bilan qonga so`riladi. Bu esa ushbu gazlarning inson organizmiga salbiy ta`sirini boshqa yo`llar bilan o`tganiga nisbatan 20 martagacha kuchaytiradi. Masalan, avtomobil’ yoqilg’isi uy haroratida 1 m2 yuzadan 400 gr/soat tezlik bilan bug’lanadi. Shu sababli boshqa neft’ mahsulotlariga nisbatan u kuchli zaharlanishga olib keladi. Agar havo tarkibida benzin bug’larining miqdori 3…4 g/m3 bo`lsa, bunday sharoitida 2…3 minutdan keyin insonda kuchli yo`tal boshlanadi, ko`zi yoshlanib yurish holati buziladi.
Inson sogʻligi uchun salbiy taʼsiri Benzin bug’larining miqdori 30..40g/m3 bo`lsa inson 3-4 nafasdayoq hushidan ketadi va u kuchli zaharlanadi. Bundan tashqari ayrim texnologik jarayonlar vaqtida ajralib chiqadigan serovodorod va ammiak gazlari ham xavfli hisoblanadi, ularning ma`lum miqdordagi kontsentratsiyasi portlashga ham olib kelishi mumkin. Masalan, ammiak bug’larining havo tarkibidagi kontsentratsiyasi 16..27%, benzin bug’lariniki esa 0,76…5,03 % bo`lganda, bunday havo muhiti portlashga xavfli hisoblanadi. - Benzin bug’larining miqdori 30..40g/m3 bo`lsa inson 3-4 nafasdayoq hushidan ketadi va u kuchli zaharlanadi. Bundan tashqari ayrim texnologik jarayonlar vaqtida ajralib chiqadigan serovodorod va ammiak gazlari ham xavfli hisoblanadi, ularning ma`lum miqdordagi kontsentratsiyasi portlashga ham olib kelishi mumkin. Masalan, ammiak bug’larining havo tarkibidagi kontsentratsiyasi 16..27%, benzin bug’lariniki esa 0,76…5,03 % bo`lganda, bunday havo muhiti portlashga xavfli hisoblanadi.
Buning uchun esa dastlab ushbu gazlarning ajralib chiqish sabablari aniqlanishi, keyin esa shunga mos choralar ko`rilishi, masalan ishlab chiqarishda ishlatiladigan zaharli moddalarni boshqa xil moddalar bilan almashtirish, texnologik jarayonlarni takomillashtirish, shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish, masofadan boshqarishni joriy etish va boshqa shu kabi tadbirlarni amalga oshirish lozim. - Buning uchun esa dastlab ushbu gazlarning ajralib chiqish sabablari aniqlanishi, keyin esa shunga mos choralar ko`rilishi, masalan ishlab chiqarishda ishlatiladigan zaharli moddalarni boshqa xil moddalar bilan almashtirish, texnologik jarayonlarni takomillashtirish, shaxsiy himoya vositalaridan foydalanish, masofadan boshqarishni joriy etish va boshqa shu kabi tadbirlarni amalga oshirish lozim.
|
| |