|
Mavzu: kirish. Termodinamikaning birinchi qonuni. Entalpiya. Termokimyo
|
| bet | 46/52 | | Sana | 27.01.2024 | | Hajmi | 330,13 Kb. | | #146929 |
Bog'liq Mavzu kirish. Termodinamikaning birinchi qonuni. Entalpiya. Ter-fayllar.org (2)Nаzоrаt uchun sаvоllаr:
Mеtаll mis оlish jаrаyoni tехnоlоgiyalаri?
Mis ishlаb chiqаrish tехnоlоgisini tushuntirib bering?
Mis оlishning elеktrоlitik usuli?
21 – MAVZU: OLTIN MЕTАLLURGIYASI ОLTIN ISHLАB CHIQАRISHDАGI MЕTАLLURGIK JАRАYONLАRNING QO’LLАNILISHI.
1. Oltinning fizik xossalari.
Oltin -oltin rang, sariq, yumshoq metall, tomonlari markazlashgan kub shakl kristallik panjaraga ega,boshqa metallardan yengil bolg‘alanuvchanligi va cho’ziluvchanligi bilan ajralib turadi. Bunga ko’ra oltindan 1/1000 mm yoki 0,0001mm zar qog‘oz (folga) yasash mumkin. 1gr oltinni salkam 3 km uzunlikka cho‘zish mumkin yoki oltin 0,001mmbulgan sim tortish mumkin bo’ladi. Oltinning issiqlik va tok o’tkazuvchanligi juda yuqori, bunda u faqat kumush va misdan keyingi 3- o’rinda turadi.
Oltinning muhim fizik xossalari 4-jadvalda keltirilgan.
Oltin Mendeleyev davriy sistemasining 1-guruhida joylashgan bo’lib, qolgan o’zining o’xshash metallari kabi - kumush va mis singari, ichki qavatda 1tadan s elektron bo’lsa, oxiridan oldingi qavatda 18ta elektroni mavjud (s2r6d10). Muayyan sharoitda oxiridan oldingi 18ta elektronli qavat qisman yuqotilish qobiliyatiga ega va shu sababdan mis, kumush va oltin o’zining birikmalarida nafaqat +1, balki s-elektronlarni yo’qotish evaziga mutanosib ravishda +2 va +3 shaklida uchraydi. Shuning uchun misning oksidalanish energiyasi +1 va + 2, kumush uchun esa +1 va oltin uchun esa +1 va +3 dan iboratdir.
4-Jadval. Oltinning muhim fizik xossalari.
|
№
|
XOSSALARI
|
OLTIN
|
| |
1
|
Atom massasi
|
196,967
|
| |
2
|
Zichligi, g/sm
|
19,3
|
| |
3
|
Atom radiusi, A
|
1,44
|
| |
4
|
Ionli radiusi, A
|
1,37
|
| |
5
|
Erish temperaturasi, 0C
|
1063
|
| |
6
|
Qaynash temperaturasi, 0C
|
2880
|
| |
7
|
Erish issiqlik sig‘imi, kol/g
|
15,5
|
| |
8
|
Bug‘lanish issiqlik sig‘imi, kol/g
|
415
|
| |
9
|
Solishtirma issiqlik sig‘imi kol/g´grad
|
0,0306
| |
10
|
Issiqlik o‘tkazish sig‘imi 00 dan 1000C gacha kol/ sm´ grad ´ sek
|
0,744
| |
11
|
Solishtirma elektr o‘tkazishi 200 da om/sek
|
2,25´10
|
| |
12
|
Mustahkamlik, qarshilik moduli kg/mm2
|
7900
|
| |
13
|
Mustahkamlik chegarasi kg/mm2
|
14
|
| |
14
|
Qattiqligi (Bryunelcha) kg/mm2
|
18
|
| |
15
|
Qattiqligi (Mooscha) kg/mm2
|
2,5
|
|
Oltinning ajralib turadigan xususyatlaridan yana biri kompleks birikma xosil kilishga moyilligi va uning uz birikmalaridan metall xoligacha oson kaytarilishidir.
|
| |
