Mavzu: Kompyuter viruslari va virusdan himoyalanish usullari. Guruh: csf017 Bajardi: Nasilloyev Vahobiddin Tekshirdi: Imamaliyev Oybek

Viruslarga qarshi apparat-dasturiy vositalar quyidagi afzalliklarga ega: -doimo ishlaydi; -ta’sir mexanizmidan qat’i nazar barcha viruslarni aniqlaydi; -virus ta’siri yoki malakasiz foydalanuvchi ishi natijasidagi ruxsatsiz harakatlarni to'xtadi.

3. Antivirus dasturlari. Kompyuterdagi ma'lumotlarni viruslardan himoya etish uchun antivirus dasturlar ishlab chiqarilgan. Antivirus dasturlar AQSh, Kanada, Rossiyaning bir qator firmalari tomonidan ishlab chiqarilmoqda. Antivirus dasturlar rezident va norezident turlarga bo'linadi: rezident antivirus dasturi kompyuter yoqilganidan o'chirilguncha qadar operativ xotira, aktiv (joriy) dasturlarni, fayllarni virusga tekshirib turadi. Rezident antivirus dasturi o'zining ishini foydalanuvchiga bildirmasdan olib boradi, faqat ayrim hollarda foydalanuvchidan virusi mavjud faylni davolashga ruxsat so'raydi. Norezident antivirus dasturlar esa faqat foydalanuvchining o'zi ko'rsatgan joylarni va belgilangan vaqtda tekshiradi va davolaydi.

Hozirgi kunda quyidagi antivirus dasturlar keng tarqalgan: 1. DrWeb for DOS; 2. DrWeb for Windows; 3. Antiviral Tool Kit Pro; 4. AVP Platinium; 5. Norton Antivirus; 6. McAfee; 7. Aidstest;

Doctor Web, AVP, Aidstest antivirus dasturlari Rossiyaning "Kasperskiy" laboratoriyasi tomonidan ishlab chiqarilgan va u MDH davlatlarida ko'p uchraydigan viruslardan xabari bor. Norton Antivirus mashhur Symantec firmasi tomonidan ishlab chiqarilgan bo'lib, u topa oladigan viruslar soni 100000 dan ortiq. AVP dasturi virusdan himoyalaydigan eng ishonchli antivirus dasturi hisoblanadi. DrWeb dasturining rezident tekshiruv dasturi Spider - Windows rejimida tekshiruvni olib boradi. Bitta kompyuterda bir nechta turdagi antivirus dasturlar o'rnatmagan ma'qul, chunki ularning virusni topish usullari (algoritmlari) har xil hamda ular ham o’zlarini viruslar kabi tutadilar va bu holda ular o'zaro "kelisha olmay qolishlari" mumkin.

Xulosa: Kompyuter viruslaridan himoyalanish uchun quyidagi usullarni amalga oshirishingiz mumkin: Anti-virus dasturlar ishlatish: Kompyuteringizni muhofazaga olish uchun yangilangan va yaxshi bilan sinovdan o'tgan anti-virus dastur ishlatish muhimdir. Eng yangi viruslar va malumotlar bazasini saqlash uchun dasturning avtomatik yangilanishini yoqish maqsadga muvofiq bo'ladi. Operatsion tizim va dasturlarni yangilash: Kompyuter operatsion tizimi va dasturlarini hozirgi holatda yangilanganini ta'minlash juda muhimdir. Bu, tizimning xavfsizligini yuqori darajada saqlaydi. Bekor qilish uchun yozilgan pochta va yuklanmagan fayllarni ochishdan saqlanish: E-pochtalardagi no namoyon fayllarni ochishdan yoki internetdan yuklab olingan fayllarni ishlatishdan oldin ularni sinab ko'ring. Agar fayl no'to'g'ri bo'lsa, uni ochmasdan bekor qilishingiz yoki ushbu manbani tanimasangiz, hozirdan ham qilib o'chirishingiz muhim. Internet xavfsizligini ta'minlash: Internetda xavfsizlik qoidalari va o'rnatinglariga amal qilish ham muhimdir. Tarjimai holati yaxshi bo'lmagan saytlardan yuklab olish, noyob manbalardan pochta qabul qilish, shaxsiy malumotlarni o'zgartirishni talab etgan sahifalarda ma'lumot kiritish – bularni amalga oshirishdan saqlaning. Yorliqqa e'tibor bering: Kompyuteringizning oddiy ishlari bo'yicha yorliqni kuzatib borish, noqonuniy faoliyatni aniqlash uchun muhimdir. Hozirgi va oldingi faoliyatlar bo'yicha yorliqlarni tekshirib ko'rish, sizning bilimlarizga mos kelmaydigan yoki tanimasangiz, foydalanuvchining to'g'ri ruxsatini so'ragan yoki yo'qotgan holatlar haqida xabar bermasdan oldin xavfsizlik so'zlamalari va usullarini o'rganish juda muhimdir.

Foydalanilgan adabiyotlar: S.K.Ganiyev, A.A.Ganiyev, Z.T.Xudoyqulov. Kiberxavfsizlik asoslari: о‘quv qо‘llanma. – T.: «Aloqachi», 2020, 303 bet. www.terabayt.uz www.wikipediya.uz

E’tiboringiz uchun rahmat!