|
Mavzu:“ Mobil tarmoq standartlari, tarmoqni loyihalashning ilg‘or dasturiy ta’minoti. Tarmoq standartlarini tartibga soluvchi qo‘mita
|
| bet | 5/5 | | Sana | 05.01.2024 | | Hajmi | 1,57 Mb. | | #130686 |
Bog'liq Risqixo‘Jayev Shoxrux 8Standart manbalari. O’zbekiston Respublikasining O’RQ-213-sonli “Texnik jihatdan tartibga solish to’g’risida”gi qonuni "standart" tushunchasini quyidagicha belgilaydi [3]:
Standart - bu "mahsulot xususiyatlarini, amalga oshirish qoidalarini va loyihalash jarayonlarining (shu jumladan tadqiqotlar), ishlab chiqarish, qurish, o'rnatish, ishga tushirish, foydalanish, saqlash, tashish, sotish va utilizatsiya qilish, ishlarni bajarish yoki xizmatlar ko'rsatish xususiyatlarini belgilaydigan hujjat. Standart shuningdek, tadqiqot (sinov) va o'lchovlar qoidalari va usullari, namunalar olish qoidalari, terminologiyaga qo'yiladigan talablar, belgilar, qadoqlash, markalash yoki yorliqlar va ularni qo'llash qoidalarini o'z ichiga olishi mumkin.
Standartga muvofiqlik jimlik bo'yicha ixtiyoriydir (agar majburiylik aniq ko'rsatilmagan bo'lsa). Biroq, ko'pchilik kompaniyalar, korxonalar, jismoniy shaxslar, tashkilotlar ixtiyoriy ravishda standartlarga rioya qilishni tanlashining sabablari juda ko'p. Axborot texnologiyalari, mahsulotlar va atamalarning o'zaro muvofiqligini ta'minlash vositasi sifatida standartlashtirish haqida allaqachon gapirgan edik. Standartlarga muvofiqlik, shuningdek, yanada yaxshiroq, raqobatbardosh texnologiyalar, tizimlar va xizmatlarni yaratishga imkon beradi, chunki standartlar ilg'or texnik fikrning jamlangan ifodasi bo'lib, ular tegishli nazariy bilimlarni va "eng yaxshi amaliyot" deb ataladigan narsalarni to'playdi.
O’zbekiston Respublikasining “Texnik jihatdan tartibga solish to’g’risida”gi qonunida aytilishicha, har qanday shaxs standartni ishlab chiquvchisi bo'lishi mumkin, ammo, qoida tariqasida, standartlar ishchi guruhlar (texnik qo'mitalar) tomonidan ishlab chiqiladi, ular tarkibiga hokimiyatr vakillari, ilmiy, tijorat va notijorat tashkilotlar, jamoat birlashmalari ixtiyoriy ravishda qo’shilishlari mumkin. Standartlashtirishning asosiy tamoyillaridan biri bu standartlarning mavjudligidan ko'proq manfaatdor bo'lgan odamlarga yo'naltirishdir. Shu sababli, ko'pincha standartlarni ishlab chiquvchilar standartlarni taklif qiladigan sohada ko'p va muvaffaqiyatli ishlaydigan kompaniyalar va tashkilotlar hisoblanadi.
Tashkilotlarning maqomiga ko'ra, quyidagi standartlar turlari ajratiladi:
alohida firma standartlari, masalan, IBM kompaniyasining SNA protokollari steki yoki Sun kompaniyasining Unix tizimlari uchun OPEN LOOK grafik interfeysi;
maxsus qo'mitalar va assotsiatsiyalar standartlari bir nechta kompaniyalar tomonidan yaratilgan, masalan, 100 ga yaqin kollektiv a'zolarga ega bo'lgan maxsus yaratilgan ATM Forum tomonidan ishlab chiqilgan ATM texnologiyalari standartlari yoki 100 Mbit Ethernet texnologiyasi uchun Fast Ethernet Alliance standartlari;
ko'plab ANSI standartlaridan biri bo'lgan FDDI standarti yoki AQSh Mudofaa vazirligi NCSC tomonidan ishlab chiqilgan operatsion tizim xavfsizligi standartlari kabi milliy standartlar;
Xalqaro Standartlashtirish Tashkiloti (ISO) aloqa protokoli modeli va stegi, X.25 paketli tarmoqlari, Frame Relay tarmoqlari, ISDN, modemlar va boshqalarni o'z ichiga olgan ko'plab Xalqaro Elektraloqa Ittifoqi (ITU) standartlari kabi xalqaro standartlar.
Mamlakatimizda standartlashtirishda Texnik jihatdan tartibga solish agentligi (O’zstandart) asosiy tashkiliy rolni o'ynaydi. O’zstandart standartlarni ishlab chiqish bo'yicha ishchi guruhlarni tuzadi va muvofiqlashtiradi, yangi standartlarni jamoatchilik muhokamasi va ekspertizasini tashkil qiladi, standartlar bo'yicha hujjatlarni tasdiqlaydi va nashr etadi, hisobni yuritadi va milliy standartlarni tarqatadi.
Doimiy ravishda rivojlanib boradigan ba'zi standartlar bir toifadan ikkinchisiga o'tishi mumkin. Xususan, keng miqyosda qabul qilingan tovar mahsulot standartlari de-fakto xalqaro standartlarga aylanadi, chunki turli mamlakatlardagi ishlab chiqaruvchilar o'z mahsulotlarining ushbu mashhur mahsulotlarga mos kelishini ta'minlash uchun brend standartlariga rioya qilishlari kerak. Masalan, IBM shaxsiy kompyuterining ajoyib muvaffaqiyati tufayli IBM PC arxitekturasining xususiy standarti amalda xalqaro standartga aylandi.
Bundan tashqari, keng tarqalganligi sababli, ba'zi firma standartlari de-yure milliy va xalqaro standartlar uchun asos bo'ladi. Masalan, dastlab Digital Equipment, Intel va Xerox kompaniyalari tomonidan ishlab chiqilgan Ethernet standarti bir muncha vaqt o'tgach va biroz o'zgartirilgan shaklda milliy IEEE 802.3 standarti sifatida qabul qilindi, keyin esa ISO tashkiloti uni xalqaro ISO 8802.3 standarti sifatida tasdiqladi.
Xulosa. Mobil tarmoq standartlari, tarmoqni loyihalashning ilg‘or dasturiy ta’minoti va integratsiyasi uchun qo‘mita hamda protokollar to‘plamidir. Bu standartlar, mobil ilovalarni amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan texnologik o‘zgarishlarni va muammo-lar-vaziyatlarni tezkor hal qiladigan taomilchi vositalar hisoblanadi. Mustaqil ish uchun eng mashhur mobil tarmoq standartlari quyidagilardir: 4G LTE: Bu standart, yuqori tezlik va aylanma bilan ma’lumotlar uzatish, qo‘midan ko‘p sifatli video va audioning to‘g‘ri uzoqlikda to‘g‘ri tarqatilishini ta’minlaydi. 5G: Eng yangi tarmoq standartlari dastlabki sifat va tezlikni oshiradigan shuhratli 5G tarmoqlarini o‘z ichiga oladi va boshqacha sifatli va shelli foydalanuvchilarga xizmat ko‘rsatish imkoniyatlarini ta’minlaydi.
Wi-Fi 6: Bu standart, kablosiz internetga yuqori tezlik va ishonchli uzatish imkoniyatlarini ta’minlaydi va buyuk ma’noda uzatish sohasiga ketadigan bir qancha tezlik muammo-larini hal qiladi. O‘zaro ulashish va IoT (Internet of Things) qurilmalari bilan tovushnyoming ko‘rsatish bo‘yicha yaxshi nutq kachetini ham ta’minlaydi Mobil tarmoq standartlari tartibga solish uchun tarmoq sohasidagi xilma-xil tadqiqotlar va tajriba talab etiladi. Bundan tashqari, sifatli tarmoq xizmatlari ko‘rsatish va innovatsiyalarini olib borishda tajribavi muhandislar va tarmoq bo‘limlari bilan hamkorlikda ishlash kerak.
Foydalinilgan adabiyotlar.
https://step-up.uz/osi-va-tcp-ip-model-va-protokollari/
http://fayllar.org
1. Qosimov S.S “Axborot texnologiyalari” texnik oliy o’quv yurtlari uchun uslubiy qo’lanma. Toshkent.: “Aloqachi” 2006
2. Internet ma’lumotlari.
|
|
Bosh sahifa
Aloqalar
Bosh sahifa
Mavzu:“ Mobil tarmoq standartlari, tarmoqni loyihalashning ilg‘or dasturiy ta’minoti. Tarmoq standartlarini tartibga soluvchi qo‘mita
|
