3.Matemetik modellashtirish bosqichlari. Har qanday ob’ektni matematik modellashtirish bir necha
bosqichlarda olib boriladi. Bu bosqichlar quyidagilardan
iborat:
1. Ob’ektni o’rganish.
2. Masalaning matematik modelini qurish.
3. Masalaning yechish algoritmini tanlash yoki ishlab
chiqish.
4. Тanlangan yoki ishlab chiqilgan algoritm asosida
kompyuter modelini(dasturini) tuzish.
5. Ob’ektning berilgan birlamchi boshlang’ich qiymatlarini
dasturga kiritish orqali sonli yoki grafik ko’rinishda
natijalar olish hamda ularni tahlil qilish.
•
Birinchi bosqichda qaralayotgan ob’ektning mexanik,
biologik, geometrik va boshqa xususiyatlari hamda ular
orasidagi bog’lanishlar batafsil o’rganiladi. Ob’ekt xossa
va xususiyatlariga qaysi omillar yetarlicha ta’sir etishi va
qaysi omillar esa kam ta’sir etishi aniqlanadi. Kam ta’sir
etuvchi omillar modelda e’tiborga olinmaydi.
•
Ob’ektning matematik modelini tuzishda shu ob’ektning
asosiy xossa va xususiyatlari matematik munosabatlar
yordamida yozib chiqiladi. Boshqacha qilib aytganda,
ob’ektni o’rganish jarayonida unga ta’sir etuvchi asosiy
omillar
matematik
apparat(tenglama,
tengsizlik,
mantiqiy ifoda yoki ularning tizimlari) orqali
ifodalanadi.
•
Algoritm – berilgan masalani yechishda
bajarilishi lozim bo’lgan amallarning qat’iy
ketma-ketligidir. Har bir masalaning yechish
algoritmi bir necha minglab, hatto millionlab
amallarni o’z ichiga oladi.
•
Dastur tuzish bosqichida tanlangan yoki ishlab
chiqilgan algoritm biror algoritmik til orqali
ifodalanadi.
Masalani
yechish
uchun
algoritmik
til
tanlanayotganda
uning
soddaligiga hamda imkoniyat darajasiga
e’tibor berish kerak.
•
Modellashtirishning
oxirgi
bosqichida,
qaralayotgan ob’ektning boshlang’ich xossa va
xususiyatlarini ifodalovchi birlamchi sonli
qiymatlar tuzilgan dasturga kiritilib, natija
olinadi hamda u atroflicha tahlil qilinib, xulosa
chiqariladi.
•
