21-MAVZU. RDB TEXNOLOGIK JIHOZNING STRUKTURAVIY-
TEXNOLOGIK FORMULASINI ISHLAB CHIQISH METODIKASI
REJA:
21.1. RDB TEXNOLOGIK JIHOZNING STRUKTURAVIY-TEXNOLOGIK
FORMULASINI ISHLAB CHIQISH METODIKASI
21.2. TEXNOLOGIK JIHOZNING QUVVAT FORMULASINI (JQF)
ISHLAB
CHIQISH. MISOL.
21.1. RDB TEXNOLOGIK JIHOZNING STRUKTURAVIY-TEXNOLOGIK
FORMULASINI ISHLAB CHIQISH METODIKASI
Strukturaviy texnologik formula (STF) Y.D. Vragov tomonidan yaratilgan
dastgoh komponovkasi formulasiga asoslangan bo’lib, koordinatalarga
mansubligini bildiradigan hamda dastgoh qismlarini (bloklarini)
tutash
uslubini ko’rsatadigan va qismlarni ta’riflovchi belgilarning muayyan ketma-
ketligidir. Formuladagi belgilar bloklar joylashuvi tartibida yoziladi, shunda
formula detalni (zagotovkani) ushlab turuvchi blokdan boshlanib, asbobni
ushlab
turuvchi blok bilan yakunlanadi. Har bir harakatlanuvchi blok formulada ma’lum
koordinataviy harakatni amalga oshiradi.
Bu qoidaga ko’ra konsolsiz vertikal frezalash dastgohining strukturaviy
formulasi quyidagicha bo’ladi:
K = XYHn ZCv,
bu y e rda Нп - qo’zg’almas blok (stanina), Сv -
vertikal Shpindelni aylanishi.
STF dastgohning koordinataviy tuzilishdan
tashqari uning texnologik
ko’rsatkichlari haqidagi pastda sanab o’tilgan ma’lumotlarni o’ziga oladi
:
Ishchi organlarning har bir koordinata bo’yicha surilishlar qiymatlari;
Surishlar tezliklarining soni va qiymatlari;
Surishlar diskretligi;
Shpindel aylanish chastotalari soni va qiymatlari;
Har bir koordinatadagi tez harakatlar tezliklari;
Boshqarish tizimi haqidagi ma’lumotlar;
Yuritmalar turi (qadamli yoki kuzatuvchi);
Koordinat o’qlari bo’yicha avtomatlashtirilmagan surilishlar;
Asbob almashuvi qurilmasining dastgohda joylanishi va uning
xarakteristikalari va boshqalar.
STF dastgohning qo’zg’almas bloki Нп, ishchi va yordamchi organlarining
ketma ket yozilgan kodli koordinat belgilari hamda ularning texnologik va
kinematik ko’rsatkichlaridan tashkil topadi. STFni yozilishi detalь mahkamlangan
blokining kodidan boshlanadi. Kod tarkibi blokning koordinata belgisi va blokga
oid miqdoriy ko’rsatkichlardan iborat. Miqdoriy ko’rsatkichlar kasr ko’rinishda
yozilib, uning suratida surilishning maksimal uzunligi (shpindellar soni, detalning
maksimal diametri va hokazo), maxrajida esa surishlar
yoki chastotalar cheklari,
tezliklar va chastotalar soni, va hokazo.
Masalan,
𝑿 =
𝒕
𝒎𝒂𝒙
∙𝑫
𝒎𝒂𝒙
𝑭
𝒎𝒊𝒏
∙𝑭
𝒎𝒂𝒙
So’nggi blok kodidan keyin har bir blokning tez harakati tezligi, shakllantirish
harakati turi va yuritma turi kodlari (Ф1, Ф2, Ф3)
yoziladi va shu bilan
formulaning asosiy qismi yakulanadi.
Surishlar bo’yicha diskretlik tegishli organlar kodlaridan keyin ko’rsatiladi.
Agar barcha koordinat o’qlari bo’yicha diskretlik bir xil bo’lsa, unda diskretlik
so’nggi organ kodidan keyin bir marta ko’rsatiladi. Vertikal Shpindel
C
