|
Mavzu: Tarmoq metrologik nazoratining masalalari
|
| Sana | 13.05.2024 | | Hajmi | 1,66 Mb. | | #228046 |
Bog'liq mantaj 1 - Ishlab chiqarish va uning tarmoqlarida metrologik ta’minot;
- Metrologik faoliyatning tashkiliy va huquqiy asoslari;
- Metrologik ta’minotning asosiy maqsadi va vazifasi;
- Foydalanilgan adabiyotlar.
Reja:
Bajardi:Erkinov Sherbek
Ishlab chiqarish va uning tarmoqlarida metrologik ta’minot O’lchash informatsiyasiga nafaqat miqdor bo‘yicha talablar, balki sifat bo‘yicha ham talabiar qo‘yiladi.Bunga uning (o’lchashning) aniqligi. ishonchliligi, tan narxi va samaradorligi kabi xususiyatlar kiradi. Bu sifat xususiyatlarining barchasini asosida metrologik ta'minotyotadi.Metrologik ta’minotni shunday ta’riflash mumkin: - o’lchashlar birliligini ta’minlash va talab etilgan aniqlikka erishish uchun zarur boigan texnikaviy vositalar, tartib va qoidalarning, me’yorlarning, ilmiy va tashkiliy asoslarning bclgilanishi va tatbiq etilishi. Ushbu ta’rifdan kelib chiqib aytish mumkinki, metrologik ta’minotning asosiy vazifasiga quyidagilar kiradi: Ushbu ta’rifdan kelib chiqib aytish mumkinki, metrologik ta’minotning asosiy vazifasiga quyidagilar kiradi: - o’lchash vositalarining ishga yaroqliligini tashkil etish, ta'minlash va tatbiq etish;
- o’lchashlami amalga oshirish, uning natijalarini qayta ishlash va tavsiya etish borasidagi me’yoriy hujjatlami ishlab chiqish va tatbiq etish;
- hujjatlami ekspertizadan oikazish;
- O’lchash vositalarining davlat sinovlari;
- o’lchash vositalarining va uslublarining metrologik attestasiyasi va hokazolar.
Metrologik faoliyatning tashkiliy va huquqiy asoslari Metrologik ta’minotning to‘rtta tashkil etuvchisi mavjuddir: - 1. Ilmiy asosi: metrologiya – o’ Ichashiar haqidagi fandir;
- 2. Texnikaviy asoslari - kattaliklar birligining davlat etalonlari, kattaliklar birligini etaloniardan ishchi vositalarga uzatish, o’lchash vositalarini yaratish va ishlab chiqishni yo’lga qo'yish, o’lchash vositalarining majburiy davlat sinovlari va ularni bajarish uslublarining metrologik attestasiyasi, o’lchash vositalarini ishlab chiqishda, ta’mirlashda va ishlatishda majburiy davlat qiyoslashidan o‘tkazish, modda va materiallaming tarkibi va xossalari bo‘yicha standart namunalarni yaratish. standart ma’lumotnomalar, mahsulotning majburiy davlat sinovlari.
3. Tashkiliy asosi - davlat va mahkamalardagi metrologik xizmatdan tashkil topgan 0 ‘zbekiston Respublikasi metrologiya xizmati; - 3. Tashkiliy asosi - davlat va mahkamalardagi metrologik xizmatdan tashkil topgan 0 ‘zbekiston Respublikasi metrologiya xizmati;
- 4. Me’yoriy-qonuniy asoslari - tegishli respublika qonunlari, davlat standartlari, davlat va tarmoqlaming me’yoriy hujuatlari.
Metrologik ta’minotning asosiy maqsadi va vazifasi Metrologik ta ’minotning о ‘z oldiga qo’ygati asosiy maqsadlari: - -mahsulot sifatini, ishlab chiqarish va uni avtomatlashtirishning samaradorligini oshirish;
- - detallar va agregatlaming o'zaro almashuvchanligini ta’minlash;
- -moddiy boyliklaming va energetik resurslarining hisobini olib borish ishonchliligini ta’minlash;
- - atrof-muhitni himoya qilish;
- -salomatlikni saqlash va hokazolar.
Metrologik ta’minot darajasi mahsulotning sifatiga bevosita ta’sir qiladi. Bu ta’sir samaradorligini yanada oshirish maqsadida metrologik profilaktika ishlariga va ishlab chiqarishni tayyorlashdagi metrologik ta'minot masalalariga alohida ahamiyat beriladi. Bu esa o‘z vaqtida respublikamizda bozor munosabatlarini yanada chuqurroq shakllanishiga va ishlab chiqarilgan mahsulotlaming eksport imkoniyatini oshirilishiga munosib zamin yaratadi. - Metrologik ta’minot darajasi mahsulotning sifatiga bevosita ta’sir qiladi. Bu ta’sir samaradorligini yanada oshirish maqsadida metrologik profilaktika ishlariga va ishlab chiqarishni tayyorlashdagi metrologik ta'minot masalalariga alohida ahamiyat beriladi. Bu esa o‘z vaqtida respublikamizda bozor munosabatlarini yanada chuqurroq shakllanishiga va ishlab chiqarilgan mahsulotlaming eksport imkoniyatini oshirilishiga munosib zamin yaratadi.
Foydalanilgan adabiyotlar - Абдувалиев А.А. и другие. «Стандартизация, метрология. сертификация, качество» - Т.: НИИСМС, 2007
- Абдувалиев АЛ . и др. Основы стандартизации, сертификации и управления качеством. Ташкент, 2005
- Абдувалиев А.А. и др. Основы обеспечения единства измерений. Ташкент. 2007
|
| |
