turizm bozorini turistik mahsulotni yaratuvchi va uning haridorlari (ya’ni turist, turagent, turoperator) o‘rtasida bo‘ladigan iqtisodiy munosabatlarni yuzaga keltiradigan hudud sifatida ta’riflash maqsadga muvofiqdir

turizm bozorini turistik mahsulotni yaratuvchi va uning haridorlari (ya’ni turist, turagent, turoperator) o‘rtasida bo‘ladigan iqtisodiy munosabatlarni yuzaga keltiradigan hudud sifatida ta’riflash maqsadga muvofiqdir.

• turizm bozorini turistik mahsulotni yaratuvchi va uning haridorlari (ya’ni turist, turagent, turoperator) o‘rtasida bo‘ladigan iqtisodiy munosabatlarni yuzaga keltiradigan hudud sifatida ta’riflash maqsadga muvofiqdir.

• Zamonaviy turistik bozorning
• o‘ziga xos funksiyalari

• Turistik bozorning o‘ziga xos xususiyatlari

• Turistik talab deganda - to‘lash imkoniyatiga ega bo‘lgan axolining turmahsulotga bo‘lgan talabi tushiniladi. Turistik talab amaldagi narx-navolarda axoli tomonidan aniq bir turistik -ekskursiya xizmatlarini sotib olishi bilan belgilanadi.

• Bozordagi talabga muvofiq turizmda takliflar vujudga keladi, ya’ni turist uchun uning dam olishi va sayohati jarayonida lozim bo‘lgan turli xildagi xizmatlar shular jumlasiga kiradi. Takliflar-bu mahsulot ishlab chiqaruvchining bozorga talab qilinadigan aniq mahsulotni yetkazib berish uchun ideal tayyorgarlik va aniq imkoniyatga ega bo‘lishi tushuniladi. Turistik mahsulotga bo‘lgan taklif - ishlab chiqarilgan mahsulot soni, turistik industriyaning rivojlanish darajasiga va turistik resurslar xajmiga bog‘liq (shakllanadi) bo‘ladi.

• Turistik aylanma harakat - iqtisodiy aloqalar tarkibiga kiruvchi xizmatni pulga yoki bo‘lmasa pulni xizmatga almashtiruvchi jarayon kiradi.Ushbu jarayon turistik mahsulot oqimining harakatlanish yo‘nalishi, investitsiyalarning turizm soxasini rivojlantirish va turistik faoliyatdan keladigan daromadning byudjetga kelib tushishini ko‘rsatib beradi.

• Turistik aylanma harakat quyidagi sxema bo‘yicha amalga oshiriladi:
• 1.Turist yo‘llanmani sotib oladi va turistik kompaniyaga pul to‘laydi.
• 2.Oqibatda turist o‘zining istak-talabini qondiradi.
• 3.Turistik korxona sotilgan turistik mahsulot uchun pulni oladi, turistik industriyaning rivoji uchun investitsiya o‘tkazadi yoki bo‘lmasa yangi turdagi turistik mahsulotni sotib oladi.
• 4.Turistik korxona sotilgan turistik mahsulot uchun boj to‘laydi, turli shakldagi to‘lovlarni bajaradi, o‘z ishchi xodimlariga oylik to‘laydi.

• Mehnat bozori - ushbu bozor turistik faoliyatni rivojlantirish uchun zarur bo‘lgan intelekt va ishchi kuchi jalb qilinuvchi jabxa hisoblanadi.
• Moliyaviy bozor - ushbu bozor davlat - kredit siyosati tomonidan boshqariluvchi bo‘lib shaxsiy jamg‘armaga ta’sir o‘tkazadi, yig‘ilgan mablag‘larni iste’mol va investitsiyaga bo‘linishini belgilaydi.

• Investitsiyalar bozori - bu korxonalar tomonidan “Uzoq muddatli moddiy foyda” (asosan uy-joy qurilish) hisoblanuvchi narsalar uchun sotib olinuvchi narsadir. Investitsiyalar bozori kreditlar bo‘yicha qilinadigan talab va foiz stavkalariga bog‘liq xolda rivojlanadi. Ishlab chiqarish uchun investitsiya ajratish ish bandligiga sabab bo‘lib, yangi asbob-uskunalarni ishlatish va yangi ish o‘rinlarini yaratib beradi.

• Turistik mahsulot iste’molchilarining sanoqbay tavsifiga ko‘ra uch xil turdagi turizm bozorlari ajratiladi:

• Ommaviy bozor
• Mashxur bozor
• Individual bozor

• Aniq bir rayon (hudud, region) bo‘yicha quyidagi bozorlar ajratiladi:
• Ichki turizm bozori - o‘z ichiga ushbu rayon aholisining shu region bo‘yicha dam olishi imkonini beradi;
• Kirish turizm bozori - o‘zga rayon aholisining ushbu rayonga kelib sayohat qilishlari;
• Chiqish turizm bozori - bir rayon aholisining boshqa bir rayonga borib sayohat qilishlari.

• Turizm bozoriga ta’sir qiluvchi asosiy omillar

• Aholining strukturasi
• Yosh
• Daromad
• Ta’lim
• Kasb
• Irqi
• Jinsi
• Bo`sh vaqtning mavjudligi
• Urbanizatsiya