Mavzu: Vallarga ishlov berish tipaviy texnologik jarayonlari

Vallar aniqligi bo’yicha guruhlanishi

• Vallar aniqligi bo‘yicha 4 guruxga bo‘linadi: 1) o‘ta aniq vallar - ishchi bo‘yinchalari 4-5 aniqlik kvalitetlari bo‘yicha boshqa sirtlari 6-7 aniqlik kvalitetlari bo‘yicha; 2) aniq vallar - asosiy ishchi sirtlari 6-aniqlik kvaliteti bo‘yicha, boshqa sirtlari - 8-aniqlik kvaliteti bo‘yicha; 3) normal aniqlikdagi vallar - ushbu vallarning sirtlari 8-9 aniqlik kvaliteti bo‘yicha tayyorlanadi; 4) past aniqlikdagi vallar - asosiy sirtlarining o‘lchamlari 10-14 aniqlik kvalitetlari bo‘yicha tayyorlanadi.

Vallarning o‘lchamlari aniqligiga, geometrik shakli va aloxida sirtlarining o‘zaro joylashishiga hamda xizmat vazifasidan kelib chiqqan holda quyidagi talablar qo‘yiladi: 1) valning barcha uchastkalari o‘qdoshligi va to‘g‘ri chiziqliligi belgilangan joizlik qiymati chegarasida - 0,03-0,06 mm/m bo‘lishi; 2) valning o‘tqazuvchi bo‘yinchalarining bazaviy bo‘yinchalariga nisbatan radial tepishi 0,01-0,03 mm chegarasida bo‘lishi; 3) valning tayanch yon sirtlari yoki o‘yiqlarining o‘q bo‘yicha tepishi 0,01 mm dan oshmasligi; 4) shponka ariqchalari yoki shlitsalari va o‘qlarining parallellikdan chetga chiqishi 100 mm uzunlikda 0,01 mm dan oshmasligi; 5) pog‘onalarining uzunligi joizliklari 0,05 – 0,2 mm gacha; 6) valning ishlov beriladigan bo‘yinchalari ellipssimonligi va konussimonligi ularning diametrlari joizligining 0,2-0,4 qiymati miqdorida bo‘lishi;

7) valning tishli g‘ildirak o‘rnatiladigan o‘tqazish bo‘yinchalari sirtlari - Ra=0,5–2,0 mkm, dumalash podshipniklari o‘rnatiladigan o‘tqazish bo‘yinchalari - RZ = 0,63 – 2,0 mkm, sirpanish podshipniklari o‘rnatiladigan o‘tqazish bo‘yinchalari - RZ = 0,2 – 0,5 mkm, yon sirtlari - 3,2 – 10 mkm g‘adir- budirlikda ishlov berilishi; 8) vallardagi markazlovchi teshiklar tayyor detallarda saqlanib qolishi (agar valga qo‘yilgan texnik talablarda boshqa holatlar nazarda tutilmagan bo‘lsa); 9) vallar zagotovkalarida darzlar, rakovinalar va boshqa nuqsonlar bo‘lmasligi; 10) vallarni payvandlashga yo‘l qo‘yilmasligi; 11) aloxida mas'uliyatli vallar 100% qattiqlikka nazoratdan o‘tkazilishi; 12) vallarning barcha ishlov berilgan sirtlari omborga topshirishdan avval zanglashga qarshi moylanishi kerak.

Xulosa: Vallarga ishlov berish ularning sinflanishi , aniqliklari va shu kabu vallar haqida ko’p malumotlarga ega bo’ldim.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI Asosiy adabiyotlar 1. Bursev V.M. i dr. Texnologiya mashinostroeniya. V 2-x t. -M.: Izd. MGTU im. N.E. Baumana, 1998 g. 563 s. 2. Suslov A.G. Texnologiya mashinostroeniya. –M.: Mashinostroenie, 2013. – 336 s. 3. M.F. Pashkevich i dr. Texnologiya mashinostroeniya: uch. pos. /pod red. Pashkevicha N.F. -Minsk: Novoe znanie, 2008. – 478 s. 4. Omirov A., Kayumov A. Mashinasozlik texnologiyasi. -Toshkent: O‘zbekiston, 2003.- 382. 5. Mirzaev A.A. Sotvoldiev A.E. Mamurov E.T. Mashinasozlik texnologiyasi (maxsus qism). O‘quv qo‘llanma. Farg‘ona-texnika, 2010-212 b. 6. Matalin A.A. Texnologiya mashinostroeniya. – M.: izd. Leningr. otd. Mashinostroenie, 1985. - 556 b