|
Rossiyaga Evropadan kirib kelgan oqimlar va uning yirik vakillari
|
| bet | 3/11 | | Sana | 24.05.2024 | | Hajmi | 130,5 Kb. | | #252676 |
Bog'liq XIX asr o’rtasi XX asr boshida rus san’ati va Rossiya tarkibida bo’lgan xalqaro san’at3 Rossiyaga Evropadan kirib kelgan oqimlar va uning yirik vakillari
Rus san’ati tarixidan ma’lum bo’lishicha, XIX asr gullab-yashnagan va turli tendentsiyalarning faol rivojlanish davri. O’sha davr madaniyati burjua munosabatlari bilan belgilanadi.Kapitalizm XVIII asrda to’liq shakllanib, moddiy ishlab chiqarishning turli sohalarini qamrab oldi va bu noishlab chiqarish sohalariga ta’sir ko’rsatdi. Ijtimoiy tizimning bunday xususiyatlari falsafiy ta’limotlarga, rasm va adabiyotga, jamoatchilik ongiga ta’sir ko’rsatdi. Bularning barchasi inson hayotiga katta ta’sir ko’rsatdi.
umumiy ma’lumot
XIX asr rus adabiyoti va san’atini tushunish, agar inson mamlakatimizdagi o’sha davr burjuaziyasiga xos bo’lgan qarama-qarshiliklarni bilgan taqdirdagina mumkin bo’ladi. O’tgan asrning mazmuni qiyin edi. Ichki to’qnashuvlar, ziddiyatlar, qarama-qarshi tendentsiyalar va sinfiy qarama-qarshiliklar hayotning ijodiy, moddiy bo’lmagan sohalariga kuchli ta’sir ko’rsatdi. Burjuaziya proletariylar bilan kurash olib bordi, moddiy madaniyat to’satdan o’zini moda to’lqiniga aylantirdi va ma’naviy madaniyat individual begonalashish fonida rivojlandi. XIX asrda bularning barchasi keskin va tubdan o’zgardi. Inson va tabiatni ajratib turadigan, dunyodagi insonning ma’nosi haqidagi stereotiplar va g’oyalarni o’zgartiradigan mashinalar paydo bo’lganda, insonning butun hayoti tom ma’noda teskari tomonga burildi. Shu paytdan boshlab inson mashinalarga bog’liq. Mexanizatsiya ma’naviy sohalarni ajratish, poydevordan ajratish bilan birga keladi. Hunarmandchilik va ijodkorlik bir xil mashg’ulotlar bilan almashtiriladi.
XIX va XVIII-asrlar boshlarida rus san’ati ko’p jihatdan jamoat ma’naviyati bilan belgilanadi. Ushbu turdagi madaniyat tabiatshunoslik sohasidagi yutuqlar va falsafiy yutuqlar bilan bog’liq. Ilm-fan ijtimoiy rivojlanishning asosiy sohasi bo’lib, ijtimoiy hayotning barcha sohalarini belgilab bergan. Qiymat yo’nalishlari burjua mezonlari va bunday jamiyatning rad etilishi bilan bog’liq. Shunga ko’ra, o’sha asr madaniyati qarama-qarshi ko’rinadigan bir necha yo’nalishlarni o’z ichiga oladi. Bu romantizm davri va tanqidiy realizm faol rivojlanayotgan davr. XIX asrda biz ramziylikning rivojlanishini ko’ramiz, shu bilan birga ko’pchilikni tabiatparvarlik olib boradi, ammo pozitivizm kamdan kam jamoatchilik e’tiborini tortadi.
|
| |
