TARMOQDA AXBOROT XAVFSIZLIGINI TA’MINLASHNING

Sun’iy intelekt, axborot xavfsizligi texnikasi va texnologiyalari 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
475
Tarmoq xavfsizligi - bu dasturiy ta'minot va apparat texnologiyalaridan 
foydalangan holda kompyuter tarmoqlari va ma'lumotlar yaxlitligini, 
maxfiyligini himoya qilishga mo'ljallangan qoidalar va konfiguratsiyalar 
to’plamidir. Davlat idoralari va tashkilotlar hajmi, sohasi yoki infratuzilmasidan 
qat'i nazar, bugungi kunda internet olamidagi o'sib borayotgan kiber 
tahdidlardan himoyalanish uchun bir qator tarmoq xavfsizligi qoidalariga rioya 
qilishi talab qilinadi. Internetdan foydalanishda keng tarqalgan kiber tahdidlar 
quyidagilardan iborat: 
1) Kompyuterlarga tarmoq orqali kirish va ularni masofadan boshqarish; 
2) Web saytlarda joylashtirilgan viruslar yoki begona ilovalar razvedka 
maqsadlarida foydalanish; 
3) Internet orqali yuborilayotgan ma’lumotlarni turli aloqa kanallari va 
tugunlari yordamida tutib olinib, ulardan nusxalash, yo’q qilish va almashtirish 
maqsadlarida foydalanish; 
4) Zamonaviy biznes korxonalari va davlat tashkilotlari haqidagi 
ma’lumotlarning tarmoq orqali o‘g‘irlanishi va buning natijasida ularning 
faoliyatiga to’siq bo’luvchi turli muammolarning vujudga kelishi . 
Yuqoridagi kabi tahdidlarga uchramaslik uchun bir qator profilaktik 
ishlarni amalga oshirishi zarur: 

Shaxsiy va maxalliy kompyuterlar tarmog’iga tashqaridan kirishni 
cheklovchi va bu jarayonni nazorat qiluvchi texnik va dasturiy 
vositalardan foydalanish; 

Tarmoqdagi uzatilayotgan ma’lumotlarni asl nusxasiga mosligini 
tekshirish; 

Ma’lumotlarni almashish jarayonida kriptografiya usullarini qo’llash; 

Antivirus dasturlaridan foydalanish va ularni muntazam yangilab borish; 
Tarmoq xavfsizligida hozirda qo’llanilishi lozim bo’lgan zamonaviy 
texnologiyalariga ba’zi misollar: 

Искусственный интеллект, методы и технологии информационной безопасности 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
476
Xavfsizlik devori(Firewall) - bu shubhali trafikni tarmoqqa kirish yoki 
undan chiqishni to'xtatib, qonuniy trafikni o'tkazishga imkon beradigan dasturiy 
ta'minot yoki apparat. 

Download 6,64 Mb.