Tarmoqqa kirishni boshqarish (Network access control) – bu
tarmoqqa kirishni boshqarib
, ruxsatsiz foydalanuvchilar va qurilmalarning
korporativ yoki xususiy tarmoqqa kirishini cheklash jarayonidir. NAC tarmoqqa
faqat autentifikatsiya qilingan foydalanuvchilar va avtorizatsiya qilingan
qurilmalar kirishini ta'minlaydi.
Virtual xususiy tarmoq (Virtual Private Network) - foydalanuvchining
maʼlumotlarini shifrlash va IP manzili hamda joylashuvini maskalash orqali
uning shaxsini himoya qiladi.
Hozirgi kunga kelib axborotlarni saqlash va uzatish tizimlari
takomillashishi, foydalanuvchilar uchun keng qulayliklar vujudga kelishi bilan
bir qatorda, axborotlarni himoya qilishning muhim masalalari dolzarbligicha
qolmoqda. Bunday masalalar qatoriga katta hajimdagi axborotlarning tez va
sifatli uzatish hamda qabul qilish, axborotlarni ishonchliligini ta’minlash,
axborotlarni begona shaxslardan muhofaza qilish kabi masalalarni o’z ichiga
oladi. Shu sababli hozirgi kunda zamonaviy axborot xavfsizligi
texnologiyalaridan samarali foydalanish orqali vujudga kelishi mumkin bo’lgan
turli tahdidlarni oldini olish zarur.
Foydаlаnilgаn аdаbiyotlаr ro’yxati: 3.
S. S. Qosimov. Axborot xavfsizligini ta`minlashning kriptografik
usullari va ularning qo`llanilishi.
4.
Ayupov R.X., Ilxomova Ye. Kompyuter tarmoklari va internet
tizimi. T., TMI, 2002 yil
5.
M. Aripov, B. Begalov, U. Begimqulov, M. Mamarajabov. Axborot
texnologiyalari. T. 2009 yil.
6. S. G‘ulomov va boshqalar “Axborot tizimlari va texnologiyalari”
Toshkent, 2000 yil
Sun’iy intelekt, axborot xavfsizligi texnikasi va texnologiyalari Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
