O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASIDA TELETIBBIYOT TIZIMINI

Актуальные проблемы разработки информационных технологий и программных продуктов и их решения 
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
53
hisoblash 
texnologiyalaridan 
foydalanilmoqda. 
Bugungi 
kunda 
tibbiy 
informatika sog‘liqni saqlash tizimining ajralmas qismiga aylangan. 
Bu innovatsiyalar хizmatlar koʻrsatish sifatini yangi darajaga koʻtarishga, 
aholiga diagnostika va davolash-profilaktika yordamini koʻrsatish sifatini 
oshirishni ta’minlashga yordam beradi. 
Oʻzbekistonda teletibbiyot teхnologiyalarini rivojlantirish va joriy 
etishning asosiy yoʻnalishlari etib quyidagilar belgilandi: 

teletibbiy 
konsultatsiya/telenasihat. 
Bu 
holda 
davolovchi 
shifokorning boshqa tibbiyot muassasasidagi, shu jumladan boshqa shahardagi 
konsultant bilan bemor borasidagi muhokamasi ta’minlanadi; 

teletibbiy ma’ruza/seminar. Ma’ruzachi (muallim) barcha 
ishtirokchilarga bir vaqtning oʻzida murojaat qilishi mumkin, ular esa, oʻz 
navbatida, – bir-biri bilan shaхsan muloqot qilish imkoniyati mavjud 
boʻlmaganda ma’ruzachiga murojaat qilishi mumkin; 

telemonitoring (telemetriya). Koʻpgina mijozlarning ma’lumotlari 
konsultativ markazga joʻnatiladi. Mazkur teхnologiya mijozdan maхsus 
qurilmani olib yurishni talab qiladi, u bemor toʻgʻrisidagi хolis ma’lumotlarni 
berishni ta’minlaydi. Olingan ma’lumotlar tashхisni aniqlashtirish va davolashni 
yanada samaraliroq olib borish uchun zarurdir; 

teletibbiyot 
kengashi/konsilium/simpozium. 
Aloqa 
turli 
muassasalarda joylashgan uchrashuv ishtirokchilariga bir-biri bilan muloqot 
qilish va dolzarb vazifalarni muhokama qilish imkonini beruvchi sхema orqali 
tashkillashtiriladi.
Tibbiyot muassasalarini kerakli asbob-uskunalar bilan qoʻshimcha 
jihozlash boʻyicha tadbirlar va teletibbiyot tizimini bosqichma-bosqich ishga 
tushirish 2020 yilga moʻljallangan. 
Jahon sog’liqni saqlash tashkiloti teletibbiyot yo’nalishiga doir yangi 
tavsiyalarni ishlab chiqdi. Unda dunyoning barcha mintaqalarida ushbu sohani 
jadal rivojlantirish zarurligi qayd etilgan. 
Aslida, masofaviy tibbiy xizmat ko'rsatish amaliyoti sog'liqni saqlash 
tizimi uchun yangilik emas. Biroq Er sharining narigi burchagidan turib boshqa 
olis mamlakatdagi bemorni noyob operatsiya orqali davolashdek innovatsion 

Axborot texnologiyalari va zamonaviy dasturiy mahsulotlar ishlab chiqarishning dolzarb muammolari
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и 
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г. 
54
imkoniyatga bundan keyin ham ehtiyoj juda katta. Shu bois JSST 
teletibbiyotdan yanada ko'proq foydalanish tarafdori. Buning uchun hukumatlar 
o'z yurtida mazkur sohani keng joriy etish choralarini ko'rishi kerak.
Tashkilotning Evropa mintaqaviy byurosi tomonidan olib borilgan 
tadqiqotlar shuni ko'rsatdiki, telemeditsina kasalliklar diagnostikasi va 
muolajasi, qolaversa, qator surunkali xastaliklardan aziyat chekayotgan 
bemorlarga uzoq muddatli tibbiy xizmat ko'rsatishda muhim rol` o'ynaydi. 
O'rganishlar davomida Evropa va Markaziy Osiyoda joylashgan 53 davlatda 
yashovchi 20 mingdan ortiq bemorlarning ma'lumotlari tahlil qilindi. 
“Biz teletibbiyot amalda katta samara berayotganiga ishonch hosil qildik, 
— deydi JSST vakili. — Klinik natijalar va tibbiy yordam sifati 
yaxshilanganiga guvoh bo'ldik. Bundan bemorlar ham, shifokorlar ham birdek 
manfaatdor”. 
Biroq soha rivoji yo'lida jiddiy to'siqlar mavjud. Masalan, chekka va olis 
hududlarda internetga ulanish imkoniyati past. Qolaversa, ba'zi bemorlarning 
teletibbiyotga nisbatan munosabati salbiy. Yangi tavsiyalar ana shunday 
muammolarni bartaraf etish orqali aholi salomatligini ishonchli ta'minlashni 
ko'zda tutadi. 
Axborot telekommunikatsiya texnologiyalaming yangi zamonaviy 
formatdagi 
texnologiyalari 
rivojlanib 
borayotgan 
asrimizda. 
Axborot 
kommunikatsiya-texnologiyalarini aholi salomatlik darajasini yanada
yaxshilash uchun sog‘liqni saqlash tizimiga keng ko‘lamda joriy qilish va
amaliyotda ijobiy qo‘llay olishni rivojlantirish nazarda tutilgan. Sog‘liqni
saqlash tizimida teletibbiyot texnologiyasini takomillashtirish, birlamchi 
kasalliklarni erta aniqlay olish va davolash tizimiga aylantirish, tibbiyot tizimini 
tubdan yangi formatda raqamlashtirish, aholiga masofaviy tibbiy xizmatlar 
ko‘rsatish. Sog‘liqni saqlash tizimini axborot telekommunikatsiya tizimlari-
multimediya, veb texnologiyalar, videokonferentsiya aloqalaridan foydalanish, 
elektron ta’lim sifatini yaxshilash, aholi salomatligi uchun interaktiv xizmatlarni 
ko‘rsatib borish, bugungi kunda mamlakatimiz tibbiyot muassasalarida aholiga 
sifatli tibbiy yordam ko‘rsatish, tashxislash va davolash ishlari bo‘yicha 
zamonaviy texnologiyalardan foydalanish shahar -tuman, qishloq hududlarida 

Download 6,64 Mb.