Актуальные проблемы разработки информационных технологий и программных продуктов и их решения
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.
47
mumkin. Inson harakatlari natijasida ma’lumotlarning yo‘qolishi, sirqib chiqishi
kabi jiddiy xavfsizlik muammolari paydo bo‘lishi mumkin.
Foydalanuvchilarni qasddan qilgan harakatlari
. Xodim ishdan bo‘shab
ketgan bo‘lsada, taqsimlangan diskdan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lishi
mumkin. U mazkur holda tashkilot maxfiy axborotini chiqib ketishiga sababchi
bo‘lishi mumkin. Bu holatga foydalanuvchilarning
qasddan qilgan harakatlari
sifatida qaraladi.
Tarmoq xavfsizligiga tahdid turlari. Tarmoqqa qaratilgan tahdidlar odatda
ikki turga ajratiladi.
- ichki tahdidlar;
- tashqi tahdidlar.
Ichki tahdidlar
. Kompyuter yoki Internetga aloqador jinoyatchiliklarning
80% ini ichki hujumlar tashkil etadi. Bu hujumlar tashkilot ichidan turib, xafa
bo‘lgan xodimlar yoki g‘araz niyatli xodimlar tomonidan
amalga oshirilishi
mumkin.
Ushbu
hujumlarning
aksariyati
imtiyozga
ega
tarmoq
foydalanuvchilari tomonidan amalga oshiriladi.
Tashqi tahdidlar.
Tashqi hujumlar tarmoqda allaqachon mavjud bo‘lgan
zaiflik natijasida amalga oshiriladi. Hujumchi shunchaki qiziqishga, moddiy
foyda yoki tashkilotni obro‘sini tushirish uchun ushbu hujumlarni amalga
oshirishi mumkin. Mazkur holda hujumchi yuqori malakali va guruh bo‘lib
hujumni amalga oshirishi mumkin.
Tizimlashmagan tashqi tahdidlar odatda malakali bo‘lmagan
shaxslar
tomonidan turli tayyor buzish vositalari va skriptlar (senariylar) yordamida
amalga oshiriladi. Ushbu hujum turlari odatda shaxs tomonidan o‘z imkoniyatini
testlash yoki tashkilotda zaiflik mavjudligini tekshirish uchun amalga oshiriladi.
Tarmoqqa qaratilgan hujumlar sonini ortib borishi natijasida tashkilotlar
o‘z tarmoqlarida xavfsizlikni ta’minlashda qiyinchiliklarga duch kelishmoqda.
Bundan tashqari, hujumchilarning yoki xakerlarning
tarmoqqa kirishning
yangidan - yangi usullaridan foydalanishlari, ular motivlarining turlichaligi bu
Axborot texnologiyalari va zamonaviy dasturiy mahsulotlar ishlab chiqarishning dolzarb muammolari
Международная научно-техническая конференция «Практическое применение технических и
цифровых технологий и их инновационных решений», ТАТУФФ, Фергана, 4 мая 2023 г.