|
Operatsion tizim tushunchasi va tuzilishi
|
| bet | 2/15 | | Sana | 02.07.2022 | | Hajmi | 1.72 Mb. | | #24694 |
Bog'liq Windwsni o\'rnatish 300519234947 01, 9 SINF GEOGRAFIYA NAZORAT ISHI, Mustaqil ish to\'g\'ri kanfedra mavzuli, Smmt 84 guruh Karimov Baxtiyor (2), ariza2. Operatsion tizim tushunchasi va tuzilishi
Biz ko`pincha – “Men Windows da ishlayman” deb aytamiz, ammo buni salbiy tasavvur qilamiz.Chunki operatsion tizimning (OT) o`zi - kompyuter (temir - tersak) va boshqa dasturlar orasida buffer uzatuvchidir. OT o`ziga, boshqa dasturlar jo`natayotgan signal buyruqlarni qabul qiladi va ularni “tushunarli” mashina tiliga o`tkazadi. OT kompyuterga ulangan hamma qurilmalarni boshqaradi va ularga boshqa dasturlar murojatini ta’minlab beradi. Ya’ni OT foydalanuvchiga kompyuter bilan ishlash qo`layligini yaratadi.
Har bir OT eng kamida beshta asosiy qismdan iboratdir.
Birinchisi – “dasturlash tilidan mashina kodlari tiliga“ o`girish qismi.
Ikkinchisi – kompyuter tarkibiga kiruvchi turli qurilmalarni boshqarish uchun maxsus dasturlar. Bunday dasturlar – boshqaruvchi dasturlar deb ataladi. Bu dasturlar yordamida OT har bir qurilma “yuragiga” eng qiyin yo`l topadi va hamma funksiyalarni “boshqarish pulti”ni o`z qo`liga oladi. Chunki xaydovchi ham, yo`lga chiqishdan oldin, guvohnomasini olishi kerakku.
Uchinchi qism – amaliy dasturlar ishlaydigan standart funksiyalar va protseduralar bajarilishi uchun maxsus modul va interfeyslar. Bunday kutubxonalar Windows da juda ko`p, ularning ko`pchiligi bir – biri bilan u yoki bu masalani yechish uchun birgalikda ishlaydilar. Eng taniqli dastur – DirectX bo`lib, u ovozli, videoli va boshqa multimedia resurslari bilan ishlaydigan instrumentlar yig`indisidir.
To`rtinchisi – “ma’lumotlar ba’zasi”, unga tizim hamma sozlashlar, o`rnatilgan dasturlar haqida ma’lumotlarni kiritib beradi. Chunki bunday ma’lumotlarni dastur o`z saqlay olmaydi. Windows da hamma dasturlarga sozlashlarni saqlashga yagona “ombor” - tizimli resstr ajratdi. Resstrda Windows ning ishlashi uchun zaruriy ma’lumotlar saqlanadi.
Va nixoyat beshinchi qism – foydalanuvchi ishlaydigan qo`lay qobik. Bu foydalanuvchi uchun zerikarli va qiziq bo`lmagan yadro o`ralgan chiroyli o`ralmadir (upakovka). Bunday o`xshatishning foydali tomoni shundaki, OT ni tanlashda uni tasvir ko`rinishiga ko`prok e’tibor beriladi. Hozirgi vaqtda grafikli interfeys ixtiyoriy OT ning ajralmas atributidir. Ammo birinchi avlod “operatsion tizimlari” grafikli emas, matnli interfeysga ega bo`lganlar, ya’ni kompyuterga buyruqlar “sichkoncha” tugmalari orqali rasm – piktogrammaga bosish bilan emas, klaviaturadan buyruqlar kiritish orqali bajarilgan. Windows ning o`zi boshida to`liq OT emas, faqat DOS yadrosi ustiga qo`rilgan grafik qobiqdan iborat edi. Albatta dunyoda OT lar juda ko`p va Windows ularning eng yaxshisi emas. Apple kompyuterlari uchun yaratilgan Mac OS operatsion tizimi foydalanuvchi uchun tushunarlirok va qo`laydir. Ko`p sonli Linux oilasi OT lari ishonchlirok, moslashuvchanrok va sozlash qo`lay va narhi ko`p marta arzonroqdir. Nazariy jihatdan bizda tanlash huquqi mavjud. Ammo siz Windows ning versiyalaridan birida tuxtash ehtimolingiz ko`p. Chunki u kamchiliklariga qaramay tan olingan standartga aylangan. Windows tug`risida qanday fikrlar bo`lishidan qat’iy nazar uyda foydalanishga undan yaxshi tizim mavjud emas.
|
| |
