Метод проектов

Ma’ruzachi: Dots. G.M.Davronova.

GOLLANDIYA, RUMINIYA, CHEXIYA, SHVETSARIYA MAMLAKATLARIDA MUSIQA O‘QITISH TIZIMI. REJA:

• 1. GOLLANDIYA MUSIQA TA’LIMI.
• 2. RUMINIYADA MUSIQA TA ’LIMI TIZIMI.
• 3. CHEXIYA MUSIQA TA’LIMI TIZIMI.
• 4. SHVEYTSARIYA MUSIQA TA’LIMI TIZIMI

Gollandiyadagi bolalar musiqiy tarbiyaning tizimi umrining 35 yilini musiqa faoliyatiga bag‘ishlagan Pyer van Xauve (Delft shahri) nomi bilan bog‘liqdir. U Parij va Bryusselda konservatoriyalarining dirijorlik, musiqa nazariyasini hamda kompozitsiya sinflari bo‘yicha tugatgan.

• Gollandiyadagi bolalar musiqiy tarbiyaning tizimi umrining 35 yilini musiqa faoliyatiga bag‘ishlagan Pyer van Xauve (Delft shahri) nomi bilan bog‘liqdir. U Parij va Bryusselda konservatoriyalarining dirijorlik, musiqa nazariyasini hamda kompozitsiya sinflari bo‘yicha tugatgan.
• Delftdagi musiqiy maktabini tashkil etishi hamda uni boshqarish takliflarini qabul qilgandan so‘ng u xor va orkestr jamoalarida dirijorlik faoliyatini to‘xtatdi. Hozirgi zamon pedagogik usullar bilan tanishish maqsadida Pyer van Xauve Yevropa mamlakatlariga birinchi navbatda, Bavariyaga yo‘l oldi. U yerda Karl Orf va uning bolalar musiqiy tarbiyasi tizimi bilan tanishib, uning ashaddiy muxlisiga aylandi. Shuningdek, Fransiya, Belgiya, Italiya va Ispaniyada bo‘lib qaytdi.

• Gollandiya musiqa ta’limi.

Vengriyada u Z.Koday bilan tanishdi. Kodayning musiqiy tarbiya tizimi van Xauveda katta yutuqlarga erishishga asos bo‘lgan “Relyativ tizimini” qunt bilan o‘rganishga kirishdi. Bolalar bilan olib borgan amaliy faoliyat natijasida van Xauve musiqiy tarbiyadagi o‘zining yangi tizimini yaratdi, bu tizim ikki – Orf va Koday usullarining o‘zaro uyg‘unlashgan mahsuli bo‘lib, unda psixologiya va bolalar tasavvuriga mos keladigan asosiy tomonlari olingan edi. Bu usulning mohiyati quyidagilardan iborat: bolalarni o‘yinga jalb etish orqali (masalan, qarsak chalish, tarelkalar, qo‘ng‘iroqchalar, bubenlarni urib tovush chiqarish), ularda musiqa bo‘yicha malakalarni hosil qiladilar. Shu ravishda hamma bolalar musiqaviy bilim saviyalari turlicha bo‘lishiga qaramay ta’lim jarayoniga kirishib ketadilar.

• Vengriyada u Z.Koday bilan tanishdi. Kodayning musiqiy tarbiya tizimi van Xauveda katta yutuqlarga erishishga asos bo‘lgan “Relyativ tizimini” qunt bilan o‘rganishga kirishdi. Bolalar bilan olib borgan amaliy faoliyat natijasida van Xauve musiqiy tarbiyadagi o‘zining yangi tizimini yaratdi, bu tizim ikki – Orf va Koday usullarining o‘zaro uyg‘unlashgan mahsuli bo‘lib, unda psixologiya va bolalar tasavvuriga mos keladigan asosiy tomonlari olingan edi. Bu usulning mohiyati quyidagilardan iborat: bolalarni o‘yinga jalb etish orqali (masalan, qarsak chalish, tarelkalar, qo‘ng‘iroqchalar, bubenlarni urib tovush chiqarish), ularda musiqa bo‘yicha malakalarni hosil qiladilar. Shu ravishda hamma bolalar musiqaviy bilim saviyalari turlicha bo‘lishiga qaramay ta’lim jarayoniga kirishib ketadilar.

• Ta’kidlash joizki, Gollandiya musiqa maktablari bolalarga kasbiy ma’lumot berishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ymaydi, gap o‘zining musiqaviy vaqtichog‘ligi va xursandchiligi haqida ketadi. Delft musiqa maktabi tashkil topish davridan keyin Pyer van Xauve o‘z amaliyotida sinovdan o‘tgan shaxsiy tajribalariga asoslanib, har bir sinf uchun “musiqa bilan o‘yinlar” nomli qator darsliklar yaratdi.
• Darsliklarda ko‘plab musiqali pyesalar, mashqlar, o‘yinlar, qo‘shiqlar va aniq vazifalar mavjud bo‘lib, ularni bajarib, bola asta-sekin notani yozish va o‘qishni, nota bo‘yicha qo‘shiq aytish va o‘yin o‘ynashni o‘rganadi.