|
Matematik mayatnik uchun tebranish davri
|
bet | 3/4 | Sana | 03.05.2023 | Hajmi | 0.95 Mb. | | #56124 |
Bog'liq Mexanikaviy tebranishlar va to’lqinlar boqiyeva mohlaroyMatematik mayatnik uchun tebranish davri
shunday ko’rinishga ega:
T 2
l
g
(13)
bu yerda l - matematik mayatnikning uzunligi, g - erkin tushishi tezlanishi.
Fizik mayatnik uchun tebranish davri quyidagicha
bo’ladi:
T 2
I
mgL
(14)
bu yerda I- fizik mayatnikning inersiya momenti, m – massasi , L - fizik mayatnikning osilish nuqtasi bilan massa markazi orasidagi masofa.
TO’LQINLAR
Tebranishlarning fazoda tarqalishiga to’lqin deb ataladi. To’lqinlar ikki xil bo’ladi: kundalang va buylama to’lqinlar. Kundalang to’lqinlarda muhitning zarralari
to’lqin tarqalayotgan yo’nalishga perpendikulyar
yo’nalish bo’ylab tebranadi. To’lqin uzunligi
, to’lqin tezligi v, tebranish davri T va chastotasi n
orasida quyidagi boglanish bor:
Elastik muhitda tarqalayotgan ko’ndalang to’lqin tezligi formula bilan ifodalanadi:
-
bunda G -siljish moduli (ko’ngdalang elastiklik moduli),
muhit zichligi.
- Bo’ylama to’lqin tezligi quyidagi formula bilan ifodalanadi:
bu yerda E - Yung moduli.
Oddiy tebranma harakatlar
Quyida tebranma harakatlar turlaridan ayrimlarini keltiramiz
:
(Анимацион роликларга қаранг)
t=0
M0
O
M
Х
Y
Flash animation
N
N0
ωt
φ
Ciljishni grafik asosda tasvirlash mumkin. Buning uchun gorizontal o’qqa vaqt, vertikal o’qqa esa siljish kattaligi qo’yiladi
x
|
| |