• Aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda modeli.
  • Kapital aktivlarning narx modeli (CAPM: Capital Assets Price Model)




    Download 4,03 Mb.
    Pdf ko'rish
    bet146/230
    Sana18.12.2023
    Hajmi4,03 Mb.
    #122991
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   230
    Bog'liq
    9FGpxRXF4oZVzQ4RAFkIWArGCd7lguGpnEliCPmR

    Kapital aktivlarning narx modeli (CAPM: Capital Assets Price Model). Mazkur modeldan 
    foydalanish, korxona faoliyati foydaliligini tavsiflovchi ko‘p sonli ma'lumotlar mavjud bo‘lgan, 
    barqaror bozor iqtisodiyoti sharoitlarida keng tarqalgan. 
    Model, muayyan korxona tavakkalchiligi darajasini ifodalovchi 
    ko‘rsatkichidan foydalanadi. 
    Ushbu ko‘rsatkich shunday tuzilganki, agarda 
    bo‘lsa, korxona aktivlari umuman 
    tavakkalchilikga ega emas deb hisoblanadi (deyarli mavjud bo‘lmagan holat). Misol uchun, AQSh 
    davlat obligatsiyalari uchun 
    deb yuritiladi. Agarda 
    bo‘lsa, korxona aktivlarining 
    tavakkalchiligi bozordagi o‘rtacha tavakkalchilikga teng deb hisoblanadi. Agarda muayyan korxona 
    uchun 0< <1 bo‘lsa, demak korxona tavakkalchiligi bozordagi o‘rtacha tavakkalchilikka nisbatan 
    past. >1 korxona juda ham yuqori tavakkalchilikga ega ekanligini bildiradi. 
    Modelning hisob formulasi quyidagi ko‘rinishga ega: 
    , (4.2) 
    Bu yerda: 
    - kapitalni tavakkalchiliksiz kiritish uchun foydalilik darajasi; 
    S
    M
    – bozor bo‘yicha o‘rtacha foydalilik darajasi; 
    - tavakkalchilik omili. 
    (4.2)-modelga muvofiq S
    ye
    ning o‘zgarishi 4.1-rasmda grafik ko‘rinishida tasvirlangan. 
     
    4.1.-rasm. Korxona shaxsiy kapitali foydaliligi 


    217 
    Shunday ekan, mazkur korxona uchun ko‘rsatkichini qanday aniqlash mumkin? Yagona usul – 
    o‘tgan yillar ma'lumotlaridan foydalanish. Tahlil qilinayotgan korxona va o‘rtacha bozor foydaliligi 
    taqqoslama ma'lumotlari bo‘yicha tegishli to‘g‘ri chiziqli regression bog‘liqlik yaratiladi. U korxona 
    va o‘rtacha bozor foydaliligining korrelyasiyasini aks ettiradi. Bunday bog‘liqlikning regression 
    koeffitsienti - omilni baholash uchun asos bo‘lib xizmat qiladi. 
    Aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda modeli. Shaxsiy kapital qiymatini baholashning ushbu modeli 
    dividendlar kattaligiga emas, aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda ko‘rsatkichiga asoslanadi. Ko‘pgina 
    investorlarning fikricha, aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda kattaligi, u dividend shaklida to‘lanadimi 
    yoki investorlarga kelajakda foyda olib kelish maqsadida qayta investitsiyalanadimi, aksiyadorlar 
    oladigan real daromad hisoblanadi.
    Ushbu modelga muvofiq shaxsiy kapital qiymati quyidagi formula bo‘yicha aniqlanadi: 
    , (4.3) 
    Bu yerda: P – bitta aksiyaga to‘g‘ri keladigan foyda kattaligi; 
    R – bitta aksiyaning bozor narxi. 

    Download 4,03 Mb.
    1   ...   142   143   144   145   146   147   148   149   ...   230




    Download 4,03 Mb.
    Pdf ko'rish

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Kapital aktivlarning narx modeli (CAPM: Capital Assets Price Model)

    Download 4,03 Mb.
    Pdf ko'rish