3.6. Qishloq xo‘jaligi ishlab chiqarishda moddiy oqimlarni boshqarishga logistik
yondashuvni qo‘llashning samaradorligi
Ma'lumki, ishlab chiqarish korxonasidagi materialning 95-98% vaqti ortish- tushirish
va transport-ombor ishlariga to‘g‘ri keladi.
«Bosh», «Simens», «Mitsubisi» va «Djeneral motors» firmalari ma'lumotlariga ko‘ra,
korxonada moddiy oqimlarni boshqarishga logistik
yondashish, logistik operatsiyalar majmui
bajarilishini maksimal optimallashtirishga imkon beradi.
Korxonada moddiy oqimlarni boshqarishga logistik yondashuvni qo‘llashdan vujudga
keladigan umumiy samaraning tarkibiy qismlari quyidagilar:
1. Ishlab chiqarish bozorga mo‘ljallangan. Kam hajmdagi va individual ishlab
chiqarishga samarali o‘tish mumkin bo‘ladi.
2. yetkazib beruvchilar bilan hamkorlik munosabatlari o‘rnatiladi.
3. Uskunalar to‘xtab turishi qisqaradi. Bu, ish joylarida kerakli materiallar doimo
mavjud bo‘lishi bilan, ta'minlanadi.
4. Ishlab chiqarayotgan mahsulot sifati oshadi.
5. Ishlab chiqarish sikli kamayadi va xarajatlar minimallashtiriladi.
Ishlab chiqarish jarayoni bilan bog‘liq xarajatlarni kamaytirish
imkonini beradigan
sabablarga to‘laroq to‘xtalib o‘tamiz.
❖ Zaxiralar optimizatsiyasi - logistikaning markaziy muammolaridan biri. Zaxiralarni
saqlash, moliyaviy mablag‘lar ajratilishini, moddiy texnika baza va mehnat resurslarining katta
qismining ishlatilishini talab qiladi. Ishlab chiqarishni tashkil etishning zamonaviy logistik
uslublarini qo‘llayotgan qator /arbiy yevropa firmalari tajribalarining tahlili shuni ko‘rsatadiki,
logistikani qo‘llanilishi ishlab chiqarish zaxiralarini 50% ga kamaytirish imkonini beradi.
❖ Yordamchi ishchilar sonini kamayishi. Tizimlilik (ishni tizimli amalga oshishi)
darajasi qancha past bo‘lsa, mehnat jarayoni shunchalik aniqlanmagan bo‘ladi, bu esa ishning
katta hajmlarini bajarishda yordamchi ishchilarga bo‘lgan ehtiyoj
shunchalik ortishiga olib
keladi.
❖ Materiallar yo‘qotilishini kamayishi. Istalgan logistik operatsiya - bu potensial
yo‘qotishlar. Logistik operatsiyalar optimizatsiyasi - bu yo‘qotishlarnig kamayishidir.
❖ Ishlab chiqarish va ombor maydonlari ishlatilishini yaxlitlash. Oqim
jarayonlarining noaniqligi ko‘proq qo‘shimcha maydonlarni oldindan egallab qo‘yishga
undaydi. Masalan, ulgurji savdo bazalari loyihasida, oqim jarayonlarining
noaniqligi ombor
maydonlarini 30%ga oshirilishiga majbur qilgan.
❖
Jarohatlarning kamayishi. Logistik yondashuv o‘z ichiga mehnat xavfsizligi
tizimini ham kiritadi.
