2. Agrologistik tizim va modiy oqimlar tushunchasi
Logistik tizim tushunchasi, logistikaning asosiy (negiz) tushunchalaridan biri
hisoblanadi. Iqtisodiy mexanizmlar faoliyatini ta'minlovchi turli xil tizimlar mavjud. Ushbu
ko‘plikdan
aynan logistik tizimlarni, ularni tahlil qilish va yanada takomillashtirish maqsadida,
ajratish lozim.
Logistik tizim xaqida gap yuritishdan oldin, «tizim» tushunchasini ta'riflab o‘tamiz.
Tizim (yunonchadan olingan bo‘lib - qismlardan tashkil topgan bir butun; birlashma ma'nosini
anglatadi) - bu muayyan bir butunlikni paydo qiluvchi,
va bir- biri bilan aloqa va
munosabatlarda bo‘luvchi unsurlar ko‘pligidir. +uyidagi 4-ta xususiyatga ega bo‘lgan ob'ektni
bemalol «tizim» deb atashimiz mumkin:
1.
butunlik va alohidalik
2.
o‘zaro aloqa
3.
tashkil etish, tartib
4.
integrativ jihatlar (ya'ni faqat unsurlar birgaligida
yuzaga keladigan
xususiyatlar)
Moddiy oqimlar harakati malakali xodimlar tomonidan, turli xil texnika: transport
vositalari, ortish-tushirish uskunalari va boshqalar yordamida amalga oshiriladi. Shuningdek,
logistik jarayonga turli bino va inshootlar ham jalb etilgan bo‘ladi. Jarayonning kechishi esa
harakatlanayotgan va yig‘ilayotgan yuklarning, ushbu jarayonga
tayyorgarlik darajasiga ham
bog‘liq. Yuklar o‘tishini ta'minlovchi ishlab chiqarish kuchlarining yig‘indisi, yaxshimi
yomonmi, ammo tashkil etilgan. Umuman olganda, biror-bir moddiy oqimlar mavjud bo‘lsa,
qandaydir tovar o‘tkazuvchi tizim ham mavjud bo‘ladi. Odatda, bunday tizimlar maxsus
loyihalanmasdan, ayrim unsurlarning (turli korxonalar yoki ularning bo‘limlari)
faoliyati
natijasida yuzaga keladilar.
Logistika, bir-biri bilan kelishilgan material o‘tkazuvchi (logistik) tizimlarni
loyihalashni o‘z oldiga vazifa qilib qo‘yadi. Ushbu tizimlardan chiquvchi moddiy oqimlar
parametrlari oldindan berilgan bo‘ladi. Bu tizimlar, ularga
kiruvchi ishlab chiqarish
kuchlarining yuqori darajada kelishilganligi bilan, boshqalardan farq qiladilar.
Yuqorida aytib o‘tilgan tizimning 4-ta xususiyatini, logistik tizimga nisbatan ko‘rib
chiqamiz:
