Kompyuter tarmoqlari va ularning turlari?
Kompyuter tarmoqlari ikki yoki undan ortiq kompyuterlar va boshqa qurilmalar o'rtasida ma'lumotlarni almashish va resurslarni taqsimlash imkonini beradigan tizimlardir. Bu tarmoqlar turli xil texnologiyalar, usullar va me'yorlarga asoslanadi. Quyida kompyuter tarmoqlarining asosiy turlari keltirilgan:
1. Mahalliy tarmoq (Local Area Network, LAN)
- Ta'rif: Bitta bino yoki bir nechta yaqin joylashgan binolar ichida foydalaniladigan kichik va tezkor tarmoq.
- Misol: Ofis, maktab yoki uy tarmoqlari.
- Xususiyatlari: Yuqori tezlik, past kechikish, cheklangan qamrov maydoni.
2. Shahar tarmog'i (Metropolitan Area Network, MAN)
- Ta'rif: Bir shaharda yoki yirik shaharning bir qismida joylashgan tarmoqlar.
- Misol: Universitet kampuslari, katta korporatsiyalar tarmoqlari.
- Xususiyatlari: O'rta darajadagi qamrov, LAN dan katta, lekin WAN dan kichik.
3. Keng qamrovli tarmoq (Wide Area Network, WAN)
- Ta'rif: Mamlakatlararo yoki qit'alararo ulanishni ta'minlaydigan keng qamrovli tarmoqlar.
- Misol: Internet.
- Xususiyatlari: Keng qamrov, turli texnologiyalarni o'z ichiga olishi mumkin, past tezlik va yuqori kechikish.
4. Shaxsiy tarmoq (Personal Area Network, PAN)
- Ta'rif: Biror shaxsning shaxsiy qurilmalari orasidagi kichik tarmoq.
- Misol: Bluetooth ulanishi, shaxsiy Wi-Fi.
- Xususiyatlari: Juda kichik qamrov (odatda bir necha metr), past kuchlanish.
5. Korporativ tarmoq (Enterprise Network)
- Ta'rif: Korporativ muassasalar va tashkilotlar uchun maxsus moslashtirilgan tarmoq.
- Misol: Kompaniyaning ichki tarmog'i.
- Xususiyatlari: Xavfsizlik va ishonchlilik yuqori darajada, korporativ siyosatga moslashtirilgan.
6. Global tarmoq (Global Network)
- Ta'rif: Dunyo miqyosida tarmoqlangan ulanish.
- Misol: Internet.
- Xususiyatlari: Juda keng qamrov, ko'p foydalanuvchilar.
7. Wi-Fi va mobil tarmoqlar
- Ta'rif: Simsiz ulanish imkoniyatini beradigan tarmoqlar.
- Misol: Uy yoki jamoat Wi-Fi, 4G, 5G mobil tarmoqlar.
- Xususiyatlari: Harakatlanuvchi qurilmalar uchun qulaylik, cheksiz ulanish.
8. Virtual xususiy tarmoq (Virtual Private Network, VPN)
- Ta'rif: Internet orqali xavfsiz ulanishni ta'minlaydigan virtual tarmoq.
- Misol: Uzoqdan ishlashda kompaniya tarmog'iga ulanish.
- Xususiyatlari: Xavfsizlik va maxfiylik, masofaviy kirish.
Kompyuter tarmoqlari turli texnologiyalar va protokollarni ishlatishi mumkin, masalan, Ethernet, Wi-Fi, Bluetooth, MPLS, va boshqalar. Ularning har biri ma'lum bir ehtiyoj va foydalanish holatlariga mos keladi.
|
