• Harbiy sohada videokonferensiya aloqadan foydalanish tarixi
  • Rele va potensiometrlarning xususiyati?




    Download 464,09 Kb.
    bet6/20
    Sana04.06.2024
    Hajmi464,09 Kb.
    #260169
    1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20
    Bog'liq
    Spes gos

    Rele va potensiometrlarning xususiyati?

  • Javascript dasturlash tilida rekursiya tushunchasiga misol keltiring (amaliy)

    Rekursiya — Funksiya oʻziga oʻzi toʻgʻridan-toʻgʻri yoki qandaydir vosita orqali murojaat qilish jarayoniga rekursiya deyiladi va bunday funksiya rekursiv funksiya deb ataladi. Rekursiv funksiya oʻzini — oʻzi chaqirgani uchun dasturchilar orasida quyi oldin rekursiya nimagligini tushunish kerak“ – Stephen Hawking. Rekursiya funksional dasturlashning asosiy elementlaridan hisoblanadi. Rekursiya deyarli hamma joyda ishlatiladi. Baʼzi masalalarning iterativ yechimi juda ham uzun boʻlib ketishi mumkin. Rekursiya esa kodni bir necha barobar qisqartirib berishi mumkin. Aksariyat tuzilmalar va algoritmlarni rekursiyasiz tasavvur qilib boʻlmaydi. Tree, Graph, Heap, Quick Sort, Merge Sort, … Bu ro'yhatni juda uzoq davom ettirish mumkin. Ayniqsa, murakkab tuzilmalar boʻlgan Tree va Graphlarda rekursiya har qadamda uchraydi.

    function factorial(n) {
    // Asosiy holat: agar n 0 yoki 1 ga teng bo'lsa, 1 ni qaytaradi
    if (n === 0 || n === 1) {
    return 1;
    }
    // Rekursiv chaqiruv: n! = n * (n-1)!
    return n * factorial(n - 1);
    }

    // Misol: 5! ni hisoblash
    console.log(factorial(5)); // 120


    1. Harbiy sohada videokonferensiya aloqadan foydalanish tarixi?

    Harbiy sohada videokonferensiya aloqa texnologiyalaridan foydalanish tarixi uzoq yillik rivojlanish va modernizatsiya jarayonlarini o'z ichiga oladi. Quyida harbiy sohada videokonferensiya texnologiyalaridan foydalanishning asosiy tarixiy bosqichlari keltirilgan:

    Videokonferensiya aloqa tizimlari AQSH dengiz kuchlarining jangovar


    tayyorgarligini oshirish uchun birinchi marta harbiy sohada amaliyotga joriy qilingan.Ushbu loyihaning maqsadi, dunyo bo‘ylab tarqalgan yuz minglab amerikalik dengizchilar, shu jumladan jangovar topshiriq bilan kemada suzib yurgan
    harbiylarning operativ tayyorgarligi va xavfsizligini oshirish uchun real vaqt rejimida audio va video ma’lumotlar almashish tarmog‘ini yaratish bo‘lgan. Bu loyiha amalga oshirilishidan oldin jangovar vaziyatlarda dengizchilarga buyruqlar harbiy vertolyotlarda kemalarga yozma (qog‘oz) holatda yetkazib berilishini kutishlari kerak bo‘lar edi (ba’zida buyruqlarni yetkazib berish jarayoni bir necha soat davom etgan), bu esa operativ taktik vaziyatlarda o‘z vaqtida tezkor qaror qabul qilish jarayoniga salbiy ta’sir ko‘rsatgan.
    Bundan tashqari, dengiz floti kuchlarining kemalarida muammolar yuzaga
    kelganda tezkor xabar berish va kerakli extiyot qismlarni qisqa vaqt ichida topishga
    imkon beradigan tarmoqqa ehtiyoj borligiga asos bo‘lgan. 2003-yilga kelib AQSH
    harbiy-dengiz kuchlari flotining barcha harbiy kema va suvosti kemalari
    videokonferensiya loqa tizimlari bilan jihozlab bo‘lingan edi. O‘sha vaqtlarda
    videokonferensiya aloqasi H.320 va H.323 standartlari asosida amalga oshirilgan
    degan taxminlar mavjud. Harbiy sohada videokonferensiya aloqadan foydalanilish
    jarayoni 1.14-rasmda keltirilgan. 1990-yilning o‘rtalaridan boshlab AQSHning Tinch okean floti, elektron pochta, web-serverlar va videokonferensiya aloqa vositalarini qo‘llab-quvvatlashi uchun “XXI asr axborot texnologiyalari” (Information Technologies-21) deb nomlangan ulkan tarmoq modernizatsiya loyihasini boshlagan va barchasi ochiq tarmoq standartlariga asoslangan holda ishlab chiqilgan. Oxir oqibatda IT-21 loyihasi doirasida ishlab chiquvchilar axborot tizimi xizmatlarini boshqarish markazi orqali buyruqlarini harbiy kemalardagi
    kompyuterlarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri yetkazishni niyat qilgan edilar, ammo aloqa
    terminallarining standartlari aniq bitta standartga olib kelinmagunga qadar, magistral terminallarga va ishchi stantsiyalariga tezkor ulanish imkoniyati mavjud bo‘lmadi. Maxfiy va ochiq xabarlarni dengizdagi kemalarga shifrlangan yoki ochiq sun’iy yo‘ldosh kanallari orqali yetkazilishini ta’minlanar edi. Ushbu tarmoqning dastlabki yechimlari ichida videokonferensiya aloqasi 1996-yilda Xitoy va Tayvan o‘rtasidagi ziddiyatlarning kuchaygan vaqtida harbiy harakat rejalarini ishlab chiqish va boshqarish uchun keng foydalanilishiga olib keldi. 2000-yilga kelib AQSHning Tinch okean flotining aksariyat oby’ektlari birbirlari bilan yuqori o‘tkazuvchanlikka ega simli, optik tolali va sun’iy yo‘ldoshli aloqa kanallar yordamida aloqa qilish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Yuqori o‘tkazuvchanlikka ega aloqa kanallari quyidagi afzalliklarni berar edi: buyruqlarni tezkor yetkazish; jangovar shaylikni oshirish; harbiy va siyosiy mojarolar yuz bergan vaziyatlarda tezkor javob qaytarish hamda teskor qaror qabul qilishga imkoniyat
    yaratgan. Harbiy amaliyotlarda sinab ko‘rilgan keng polosali tarmoqlariga ega bo‘lgan videoaloqa harbiy muassasalarning kundalik faoliyatini olib borishda ajralmas vositaga aylanib ulgurdi. Harbiy soha boshqaruvini muvofiqlashtirish va harbiy xizmatchilarning shaxsiy ishtiroki talab qiladigan muhim jangovar vazifalarini tezkor bajarish uchun ularni iqtisodiy jihatdan qimmat turadigan xizmat safarlariga yuborilishining sonini keskin kamaytirishga imkon yaratdi. Xizmat safarlariga ketadigan harajatlarining tejalishi bu hammasi emas edi. Eng muhimi,
    videokonferensiya aloqa yordamida mehnat samaradorligi ham sezilarli darajada
    oshirishga erishildi. Masalan, bitta binoda joylashgan yirik harbiy inshoot,
    videokonferensiya aloqa qurilmalari va vositalaridan foydalanganligi sababli,
    birgalikdagi bitta loyihani ishlab chiqishda ishtirok etadigan xodimlarining ishini
    ancha qulaylashtirishga zamin yaratdi. Bu qisqa vaqt davomida doimiy fikr almashish talab qilinadigan jarayonlarini masofadan turib amalga oshirilishiga qulay yechim bo‘la oldi.

    1. Boshlang'ich yillar (1960-1970 yillar)


    Erta tajribalar: 1960-1970 yillarda videokonferensiya texnologiyalari ilmiy-texnologik izlanishlar bosqichida edi. Harbiy va ilmiy institutlar, jumladan, AQShning DARPA (Defense Advanced Research Projects Agency) kabi tashkilotlari ushbu texnologiyani o'rganishga kirishdi.
    Katta hajmli uskunalar: Erta videokonferensiya tizimlari katta hajmli va qimmat uskunalarga ega edi. Bu uskunalar asosan yuqori darajadagi uchrashuvlar va aloqa uchun ishlatilgan.
    2. Rivojlanish davri (1980-1990 yillar)
    Analogdan raqamli texnologiyaga o'tish: 1980-1990 yillarda videokonferensiya texnologiyalari raqamli tizimlar asosida rivojlandi. ISDN (Integrated Services Digital Network) texnologiyasi videokonferensiya sifatini yaxshiladi.
    Qo'llanishning kengayishi: Harbiy sohada videokonferensiya texnologiyalaridan foydalanish kengayib, qo'mondonlik markazlari va maydon bo'ylab tarqaldi. Bu jarayonlar real vaqt rejimida strategik qarorlar qabul qilishni osonlashtirdi.
    3. Internet va keng polosali texnologiyalar (2000-yillar)
    Internet texnologiyalari: 2000-yillarda internet va keng polosali ulanish texnologiyalarining rivojlanishi bilan videokonferensiya tizimlari yanada takomillashdi. IP (Internet Protocol) asosidagi videokonferensiya tizimlari keng joriy qilindi.
    Portativ uskunalar: Harbiy sohada portativ va mobil videokonferensiya uskunalari paydo bo'ldi. Bu askarlarning harakatlanish va tezkor aloqa qilish imkoniyatlarini kengaytirdi.
    4. Zamonaviy davr (2010-yillar va keyin)
    Bulutli xizmatlar va xavfsizlik: 2010-yillarda bulutli xizmatlar va xavfsizlik choralari harbiy videokonferensiya tizimlariga integratsiya qilindi. Xavfsiz va shifrlangan videokonferensiya aloqa tizimlari harbiy amaliyotlarda keng qo'llanila boshlandi.
    Integratsiya va avtonom tizimlar: Zamonaviy harbiy texnologiyalar videokonferensiya tizimlarini razvedka, kuzatuv va qo'mondonlik nazorati bilan integratsiya qildi. Bu tizimlar sun'iy intellekt va avtonom boshqaruv tizimlari bilan uyg'unlashgan.
    Foydalanish usullari
    Qo'mondonlik va boshqaruv: Yuqori darajadagi harbiy rahbarlar va qo'mondonlar o'rtasidagi tezkor va samarali aloqa.
    Razvedka va ma'lumot almashish: Maydondagi razvedka ma'lumotlarini tezkor almashish va tahlil qilish.
    Ta'lim va mashg'ulotlar: Harbiy ta'lim va mashg'ulotlar uchun videokonferensiya texnologiyalaridan foydalanish, shu jumladan, virtual reallik va simulyatsiya.
    Favqulodda holatlar va shoshilinch vaziyatlar: Favqulodda vaziyatlarda tezkor qaror qabul qilish va resurslarni boshqarish.
    Xulosa
    Harbiy sohada videokonferensiya texnologiyalaridan foydalanish tarixi texnologik rivojlanish va qo'llash usullarining evolyutsiyasini aks ettiradi. Dastlabki katta hajmli va qimmat tizimlardan tortib, zamonaviy xavfsiz va mobil videokonferensiya tizimlarigacha harbiy aloqa imkoniyatlari doimiy ravishda yaxshilanib bordi. Bu texnologiyalar strategik qaror qabul qilish jarayonlarini tezlashtiradi, resurslarni samarali boshqarish imkonini beradi va harbiy operatsiyalarning muvaffaqiyatini oshiradi.



    1. Download 464,09 Kb.
  • 1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   20




    Download 464,09 Kb.

    Bosh sahifa
    Aloqalar

        Bosh sahifa



    Rele va potensiometrlarning xususiyati?

    Download 464,09 Kb.