Koppilyar yoki venadan ketayotgan qonni
to‘xtatish uchun jarohatning nihoyalanish a’zosini
yuqoriga ko‘tarib, lat egan joyga siquvchi bog‘lamani
qo‘yadilar.
Arterial
qon
ketishni
to‘xtatish
uchun
bo‘g‘indagi nihollanish joyini bukib, arteriyani qo‘l
bilan ushlab, jgut yoki zakrutka qo‘yadilar. Jgut
sifatida rezina shnur,
zakrutka sifatida-remenlar,
sochiqlar, ro‘mollar.
Jgut yoki zakrutka jarohatdan 5-7sm chetidan
yuqoriroq qo‘yiladi. Jgut ostiga qo‘yilish, vaqti
ko‘rsatilgan yozuvni qo‘yadilar.
Yozda jgutni 2 soatga, qishda 1 soatga qo‘yish
mumkin. So‘ngra jgutni qon lat egan nihoyaga kelishi
mumkin bo‘lishi uchun 2-3 daqiqaga engillashtirish
mumkin, negaki aks holda to‘qimalari o‘lishi
mumkin. Agar jgutni bo‘shashtirganda
qon yana
ketaversa, jgut yana qattiq qayta siqiladi.
Sinish, lat eyish va shikastlanishda birinchi
yordam.
Sinish va chiqishda birinchi shifokor yordamiga
ko‘mak to‘liq bexarakat holga keltirishni taminlash
eki shikastlangan tana qismini harakatsiz holatga
keltirishdan iboratdir.Sinish belgilari-og‘riq ,tananing
shikastlangan
qismidagi tabiiy shakl,singan joyda
suyakining qimirlashi.Harakatsiz holatga keltirish
uchun maxsus shinalar eki qo‘lbola vositalarni
chang‘i palkalari, doskalari, yupqa taxtalar, zontlar va
ham
SHinalar shikastlangan joyni, bo‘g‘ini quyi va
yuqori tomonini yopish uchun bir xil uzunlikda
tanlanadi.Agar singan joy ochiq bo‘lsa, u holda avval
jarohatni aseptik bog‘lama bilan o‘rash , so‘ng shina
qo‘yish zarur.
Bosh
suyagi sinsa, jabrlanuvchi chalqanchasiga
yotqiziladi, boshi yonboshlatib sovuq narsa qo‘yiladi.
Umurtqa
singanda,
jabirlanuvchi
ostiga
ehtiyotkorona taxta, keyin g‘ov qo‘yiladi yoki
jabirlanuvchi yuzi erga qaratilgan holda qorniga
yotqiziladi.
O‘mrov suyagi singanda yoki chiqqanda, qo‘ltiq
ostiga paxta uyumi eki yumshoq narsani yumaloqlab
qo‘yilishi zarur.To‘g‘ri burchak ostida bukilgan qo‘lni
tanaga bintlash yoki ro‘mol bilan bo‘yinga bog‘lab
qo‘yish zarur. Jaroxat joyiga sovuq qilish zarur.
Qo‘l suyaklari
singan yoki chiqqanda, shina
qo‘yib, qo‘lini to‘g‘ri burchak ostida ro‘molga osma
tarzda qilib qo‘yish yoki pidjak maydoniga to‘g‘irlash
va shikastlangan erga sovuq jism (muz) qo‘yishi zarur
Qovurg‘a singan-nafas olayotganda ko‘krak
nafasini zich qilib bintlash zarur.
