|
Moliyaviy hisob
|
| bet | 1/2 | | Sana | 16.01.2024 | | Hajmi | 6,91 Kb. | | #139157 |
Bog'liq Tayyorladi rahimov bobur kirish Mavzuning dolzarbligi-fayllar.org
Tayyorladi: rahimov bobur kirish Mavzuning dolzarbligi
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY TA’LIM, FAN VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI “MOLIYAVIY HISOB” FANIDAN
“Davr xarajatlari”
(mustaqil ish)
Tayyorladi: RAHIMOV BOBUR
Kirish
Mavzuning dolzarbligi Хo’jalik yurituvchi subyektning faoliyatida sodir bo’lgan xarajatlarni guruhlashtirish u yoki bu boshqaruv qarorlarini qabul qilishga yo’naltirilgan. Lekin xo’jalik faoliyatida ro’yobga chiqadigan holatlar ishlab chiqarilgan namunaviy tizimlarga to’g’ri kelmaydi. Shuning uchun har bir xo’jalik yurituvchi subyekt o’z menedjerlarining talabidan kelib chiqqan holda va ularning talabini qondirish uchun ayrim olingan hisob tizimining loyihasini ishlab chiqadilar. Shu bilan bir qatorda ushbu hisob tizimlarining xilma-xilligidan qat’iy nazar subyektlar faoliyatining nazariyasi va amaliyoti tomonidan xarajatlarni hisobga olish va mahsulotning tannarxini kalkulatsiya qilishni tashkil qilishning umumiy tartibi ishlab chiqilgan.
Davr xarajatlari tarkibiga korxona ishlab chiqarish jarayoni bilan bevosita bog’liq bo’lmagan xarajatlar kiradi. Bular jumlasiga boshqaruv, tijorat bilan bog’liq xarajatlar, shuningdek umumxo’jalik xarajatlari, jumladan ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlari bo’yicha xarajatlar ham kiradi. Bu xarajatlar korxona asosiy faoliyati va mahsulot sotish bilan bog’liq bo’lmaganligi, lekin ma’lum bir jarayonlarni amalga oshirish bilan bog’liq bo’lganligi uchun ular operatsion xarajatlar, umumiy va ma’muriy xarajatlar deyiladi. Ular mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmiga bog’liq bo’lmagani, va aksincha, vaqt bilan, xo’jalik faoliyatining davomiyligi bilan bog’liq bo’lgani sababli ular davr xarajatlari deb yuritiladi.
Korxonalarning sotish xarajatlariga quyidagilar kiradi:
- tovarlami temir yo‘l, havo, avtomobil, dengiz, daryo transportida
va ot-ulovda tashish xarajatlari hamda transport vositalari bekor turib
qolganligi uchun to‘langan jarimalar;
- savdo va umumiy ovqatlanish korxonalari ishlari xarajatlari (meh
natga haq to‘lash xarajatlari; ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar; savdo
reklamasi xarajatlari; tovarlami saqlash, ularga ishlov berish va ularni
navlarga ajratish xarajatlari; tashish saqlash va sotish chog‘ida
tovarlaming norma doirasida va undan ortiqcha yo‘qotilishi; o ‘rash-
joylash material lari xarajatlari; mol-mulkni majburiy sug‘urta qilish
xarajatlari va boshqalar);
|
| |
