36-QQS Soliq to‘lovchilar va soliq solish obyekti Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish bo‘yicha aylanma. Tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish joyi
O‘zbekiston Respublikasida qo‘shilgan qiymat solig‘i (QQS) soliqlari bo‘yicha asosiy tushunchalar quyidagilardan iborat: QQS soliq to‘lovchilari, soliq solish obyekti, tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish bo‘yicha aylanma va tovarlarni (xizmatlarni) realizatsiya qilish joyi.
### QQS Soliq To‘lovchilari
1. Kimlar QQS Soliq To‘lovchisi Bo‘lishi Mumkin?
- Yuridik shaxslar va yakka tartibdagi tadbirkorlar, agar ularning yillik aylanmasi belgilangan minimumdan oshsa.
- Soliq solishdan ixtiyoriy ravishda QQS to‘lovchisi bo‘lishni tanlaganlar, hatto ularning aylanmasi minimumdan kam bo‘lsa ham.
2. Ro‘yxatdan O‘tish:
- QQS to‘lovchisi sifatida ro‘yxatdan o‘tish uchun korxona yoki tadbirkor soliq organlariga murojaat qilib, tegishli ariza va hujjatlarni topshirishi kerak.
### Soliq Solish Obyekti
1. QQS Soliq Solish Obyekti:
- QQS soliq solish obyekti sifatida tovarlar va xizmatlarning realizatsiyasi hisoblanadi. Bu yerda realizatsiya deganda tovar yoki xizmatlarning sotilishi, almashinuvi, hadya qilinishi yoki boshqa turdagi taqdim etilishi nazarda tutiladi.
2. Import Bo‘yicha QQS:
- O‘zbekistonga import qilingan tovarlar ham QQS soliq solish obyekti hisoblanadi. Import qilingan tovarlar uchun QQS bojxona organlari tomonidan undiriladi.
### Tovarlarni (Xizmatlarni) Realizatsiya Qilish Bo‘yicha Aylanma
1. Aylanma Nima?
- Tovarlar va xizmatlarning realizatsiyasidan tushgan umumiy tushum aylanma deb ataladi. QQS soliq solish obyekti sifatida ushbu aylanma hisoblanadi.
2. Soliq Stavkasi:
- O‘zbekiston Respublikasida QQS stavkasi 15% ni tashkil etadi. Bu stavka realizatsiya qilinadigan tovarlar va xizmatlar narxiga qo‘llaniladi.
3. QQS Hisobi:
- QQS hisobi sotilgan tovarlar va xizmatlar bo‘yicha realizatsiya qiymatidan olinadi. Shuningdek, QQS hisobi xarid qilingan tovarlar va xizmatlar bo‘yicha ham olinadi va bu QQS summa xarajatlari QQS solig‘idan chiqarib tashlanadi (QQS kamaytirish).
### Tovarlarni (Xizmatlarni) Realizatsiya Qilish Joyi
1. Realizatsiya Qilish Joyini Aniqlash:
- Tovarlarning realizatsiya qilish joyi odatda tovarlar yetkazib beriladigan yoki o‘tkaziladigan joy hisoblanadi. Xizmatlar uchun esa xizmat ko‘rsatilgan joy hisoblanadi.
2. Ichki Realizatsiya:
- Agar tovar yoki xizmat O‘zbekiston hududida realizatsiya qilinsa, QQS undiriladi.
3. Transchegaraviy Realizatsiya:
- Agar tovarlar yoki xizmatlar chet elga eksport qilinsa, QQS stavkasi 0% bo‘ladi (QQS bo‘yicha imtiyozlar).
### QQSni Hisoblash va To‘lash
1. Hisobotlar Tayyorlash:
- QQS to‘lovchilari har chorakda yoki yilda QQS hisobotini tayyorlaydi va soliq organlariga topshiradi. Hisobotda realizatsiya qilingan tovarlar va xizmatlar, QQS stavkasi va hisoblangan QQS ko‘rsatiladi.
2. Soliqni To‘lash:
- QQS hisobotini topshirgandan so‘ng, hisoblangan QQS summasi davlat g‘aznasiga to‘lanadi. To‘lov muddatlari odatda choraklar davomida belgilanadi.
3. QQSni Qaytarish:
- Ayrim hollarda, QQS to‘lovchisi eksport qilish yoki QQS bo‘yicha imtiyozli sharoitlar natijasida ortiqcha QQSni qaytarib olish huquqiga ega bo‘lishi mumkin.
### Nazorat va Tekshirish
1. Soliq Organlari Tekshiruvi:
- Soliq organlari QQS to‘lovchilarining hisobotlarini tekshirib, to‘g‘ri hisoblanganligini va to‘langanligini nazorat qiladi. Noto‘g‘ri hisoblangan yoki to‘lanmagan soliqlar uchun jarimalar va penya qo‘llanilishi mumkin.
2. Buxgalteriya Kitoblari:
- QQS to‘lovchilari tovarlar va xizmatlar bo‘yicha barcha hujjatlar, buxgalteriya kitoblari va soliq hisobotlarini to‘g‘ri va aniq yuritishlari kerak.
QQS solig‘i O‘zbekiston Respublikasida muhim fiskal vosita hisoblanadi va soliq to‘lovchilarning majburiyatlari va javobgarliklari aniq belgilangan. Aniq ma’lumotlar va qo‘shimcha maslahatlar uchun soliq maslahatchisi yoki mahalliy soliq organlariga murojaat qilish tavsiya etiladi.
|
