portfoliolarini yuritshlari mumkin.
Ota-onalar bolalarining baholari, uyga berilgan
vazifalari, muvaffaqiyatlari va kamchiliklari, o’qituvchilarning tavsiyalari haqida
ma’lumot olishlari mumkin.
Ta’limni boshqarish organlari hodimlari esa, u yoki
bu ta’lim muassasasi haqida to’liq yoki boshqa zarur ma’lumotlar olishlari mumkin.
Ta’lim muassasini boshqarishning zamonaviy
tizimlari turkibiga misol
keltiramiz va avtomatlashtiriladigan jaryonlarni ajratamiz.
Ta’lim muassasini boshqarishni avtomatlashtirish tizimi tarkibi.
Hozirgi vaqtlarda mavjud boshqarishni avtomatlashtirish tizimi,
birinchidan
zarur axborotni izlashga va takdim etishga,
ikkinchidan boshqaruv qarorlarini qabul
qilish jarayonini intellektual ta’minlash maqsadida olingan axborotni qayta
ishlashga (dastur o’zlashtirish grafigini chizishi, o’quv jarayonini natijalarini jadval
yoki grafik ko’rinishida taqdim etishi, olingan ma’lumoltlarni statistik qayta
ishlashga) imkoniyat beradi.
Ta’lim muassasasi rahbariga boshqarish strategiyasini ishlab chiqish uchun
ta’lim tizimining haqiqiy holati va rivojlanishi zarur.
Ta’lim muassasalarini boshqarishni avtomatlashtirishning qator zamonaviy
tizimlari test sinovlarini o’tkazish va bilimlarni nazorat qilish, turli-tuman testlar,
elektron
darsliklar, o’quv-uslubiy materiallar, saytlar yaratish, lokal va global
tarmoqlarda ta’limga oid o’zaro ta’sirlar tashkil etish,
modullariga ega.
Test sinovini o’tkazish va bilimlarni nazorat qilish moduli doimiy ravishda
ta’lim jarayonida o’quvchilarni
tashxis etishga, o’qitish jarayonida har bir
o’quvchining muvaffaqiyatlari, har bir o’quvchini o’qitish jarayonini boshqarish,
o’quvchining rivojlanishi haqidagi ko’rsatkichlarni: ularning o’quv predmetlari
bo’yicha muvaffaqiyalari, aqliy va intellektal
rivojlanish dinamikasi, umuman
shaxsni rivojlanishi haqida ma’lumot olishni amalga oshiradi.
Ta’lim muassasasining saytini tezkor yaratish uchun joylashtirilgan tizimlari
hatto quyi sinf o’quvchilariga maktab saytida o’zlarining sahifalarini ochishga
imkoniyat beradi.
Respublikamiz har bir ta’lim muassasasining xususiyati o’quv jarayonini
tashkil etishda, boshqaruv-hujalik va moliyaviy-iqtisodiy faoliyatni boshqarishda,
hodimlar siyosatini o’tkazishda, ijtimoiy dasturlarni joriy
etish va shu kabilarda
namoyon bo’ladi.
Ta’lim muassasasini boshqarishni zamonaviy o’rtacha darajadagi
avtomatlashtirish (AKT vositalari negizida) tizimi asosiy jarayon (ish yuritish,
o’quvchilarning shaxsiy ishlarini yuritish, dars jadvalini tuzish va hokazo)larni
avtomatlashtirish uchun mo’ljallangan turli dasturlar majmuasidan iborat. Dasturiy-
uslubiy majmuaning tarkibi ta’limda axborot va kommunikatsion texnologiyalari
vositalarini foydalanishning asosiy tendentsiyalarini aks etadi.
Shunday qilib,
ta’limni axborotlashtirish ta’lim muassasasining tashkiliy
tuzulishini va ta’lim jarayoni barcha ishtirokchilarini vazifalarini o’zgartiradi,
boshqariluvchi ob’ekt holati haqidagi axborotni olish va tahlil etish usullarini
takomillashtiradi.
Ta’lim muassasasida axborotlashtirish tizimli xarakterga ega bo’lishi lozim,
ya’ni uning barcha: o’quv, pedagogik va boshqariluvchi faoliyati kabi tashkil
etuvchilariga ta’sir etishi kerak. Shuning uchun, ta’lim muassasasini boshqarishni
avtomatlashtirish tizimlarida yuqorida sanalgan barcha jarayonlarni: ish yuritish,
hodimlar ishlari, o’quvchilar uchun shaxsiy varaqalari,
dars jadvali tuzish, test
sinovini o’tkaztiish, tashxis, nazorat, axborot-uslubiy materiallarni yaratish, o’quv
va ta’limga yo’naltirilgan elektron vositalar, o’quv muassasaning saytini yaratish va
to’latish, lokal va global tarmoqlarda axborotli o’zarota’sir, talabalarning fanlarni
o’zlashtirishi va ularning davomatini aniqlashlarni avtomatlashtirish majmuasini
ko’zda tutishi lozim.
2.
Zamonaviy
ta’lim muassasasini boshqarishini avtomatlashtirish tizimlar
obzori.
Ta’lim muassasasini boshqarishni avtomatlashtirish tizimlarini bozorda
paydo bo’lishi,
birinchidan, ko’p amallarni bajarish vaqtini kamaytirish orqali
rahbariyat va o’qituvchilarning ishlarini engillashtiradi va bevosita o’quv jarayoniga
ajratilgan vaqtni ko’paytiradi. Ta’lim muassasasini boshqarish vaqtini kamaytiradi;
ikkinchidan, ta’lim muassasasining infratuzulishini
shakllantiradi;
uchinchidan,
o’quv jarayoni haqidagi axborotni to’plash, qayta ishlash va tahlil etish va ta’lim
muassassini boshqarish bo’yicha asoslangan qarorlar qabul qilish, eng asosiysi –
maktabning axborot ta’lim muhitii shakllantirish, ta’lim muassasasitning barcha
hodimlari va barcha darajadagi ta’limni boshqarish organlari bilan o’zaro ta’sir
tashkil etish imkoniyatini beradi.
1. «
Avers»