|
Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti tizimlar va signallarni qayta ishlash
|
| bet | 5/5 | | Sana | 09.12.2023 | | Hajmi | 0,8 Mb. | | #114380 |
Bog'liq Oxunjon tizimlar ma\'ruzaFon Neyman arxitekturasi
Dasturlar va ma’lumotlarni saqlash uchun bitta xotira bo’shlig’i qo’llanilgan tuzilish Fon Neyman arxitekturasi deb ataladi (dasturlarni ma’lumotlar formatiga muvofiq keladigan formatda kodlash taklifini kiritgan matematik nomi berilgan).
Bunda, dasturlar ham, ma’lumotlar ham yagona bo’shliqda saqlanib, xotira uyasidagi axborot turiga ishora qiluvchi biror-bir alomat bo’lmaydi. Bunday arxitekturaning afzalliklari jumlasiga mikroprotsessorning ichki tuzilishi nisbatan soddaligi va boshqaruvchi signallar sonining kamligi kiradi.Bunda, dasturlar ham, ma’lumotlar ham yagona bo’shliqda saqlanib, xotira uyasidagi axborot turiga ishora qiluvchi biror-bir alomat bo’lmaydi. Bunday arxitekturaning afzalliklari jumlasiga mikroprotsessorning ichki tuzilishi nisbatan soddaligi va boshqaruvchi signallar sonining kamligi kiradi. Quyidagi jadvalda Fon Neyman hamda Garvard arxitekturalari o‘rtasidagi farq keltirilgan.
1-jadval
Taqqoslash nuqtasi
|
Garvard me'morchiligi
|
Fon Neyman me'morchiligi
|
tuzum
|
Garvard arxitekturasida protsessor ikkala ma'lumotlar xotirasi (RAM) va dastur xotirasi (ROM) bilan alohida-alohida bog'langan.
|
Fon-Neyman arxitekturasida alohida ma'lumotlar va dastur xotirasi mavjud emas. Buning o'rniga protsessorga bitta xotira aloqasi beriladi.
|
Uskuna talablar
|
Bu qo'shimcha uskunalarni talab qiladi, chunki har bir xotira uchun alohida ma'lumotlar va manzil shinalari kerak bo'ladi.
|
Garvard me'morchiligidan farqli o'laroq, bu kamroq apparatni talab qiladi, chunki faqat umumiy xotiraga erishish kerak.
|
Joy talablari
|
Buning uchun ko'proq joy kerak.
|
Fon-Neyman arxitekturasi kamroq joy talab qiladi.
|
Amalga oshirish tezligi
|
Amalga oshirish tezligi tezroq, chunki protsessor ma'lumotlar va ko'rsatmalarni bir vaqtning o'zida oladi.
|
Ma'lumotlarni va ko'rsatmalarni bir vaqtning o'zida olib bo'lmaydiganligi sababli ijro tezligi sekinroq.
|
Joydan foydalanish
|
Bu bo'shliqni yo'qotishiga olib keladi, chunki ma'lumotlar xotirasida bo'sh joy qolsa, ko'rsatmalar xotirasi ma'lumotlar xotirasining bo'sh joyidan foydalana olmaydi va aksincha.
|
Ma'lumotlar xotirasi bo'shligidan ko'rsatmalar xotirasi va aksincha foydalanilishi mumkinligi sababli bo'sh joy isrof bo'lmaydi.
|
Xulosa
Zamonaviy tizimlarning raqamli standartlarga tez o'tish jarayoni katta hajmdagi ma'lumotlarni qayta ishlashni talab qildi. Signallar bilan murakkab operatsiyalar, masalan, siqilgan audio va video ma'lumotlarni ochish, ma'lumot oqimlarini yo'naltirish va boshqalar. yuqori samarali hisoblash tizimlaridan foydalanishni talab qiladi. Bunday tizimlar turli elementar bazalarda amalga oshirilishi mumkin, ammo Raqamli signal protsessorlariga (DSP) asoslangan qurilmalar eng ko'p qo'llaniladi. Raqamli signal protsessorlari bir nechta asosiy arxitektura asosida ishlab chiqilmodqa, misol uchun Garvad va Fon Neyman arixtekturalari. Garvard arxitekturaning o'ziga xos xususiyati shundaki, dasturlar va ma'lumotlar turli xil xotira qurilmalarida - dastur xotirasida va ma'lumotlar xotirasida saqlanadi. Fon Neyman arxitekturasidan farqli o'laroq, protsessorga ko'rsatma va ikkita operandni olish uchun kamida uchta shina tsikli kerak bo'lsa, DSP bir vaqtning o'zida buyruq xotirasiga ham, ma'lumotlar xotirasiga ham kirishni amalga oshirishi mumkin va yuqoridagi ko'rsatma ikkita shina siklida olinishi mumkin. Haqiqiy qurilmalarda buyruq xotirasi nafaqat dasturlarni, balki ma'lumotlarni ham saqlashi mumkin. Bunday holda, DSP o'zgartirilgan Garvard arxitekturasiga muvofiq qurilgani aytiladi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
A.A. Abduazizov, M.M. Muxitdinov, Ya.T. Yusupov. Radiotexnik zanjirlar va signallar. –T.: “Sams ASA”, 2012y. - 480 b.
X.Yu. Abasxanova, U.B.Amirsaidov. Mikroprotsessorlar - Т .: « Fan va tcxnologiya», 2016, 272 bet.
Abduazizov A.A., Faziljanov I.R., Yusupov Ya.T. Signallarga raqamli ishlov berish. O‘quv qo‘llanma. – T.: “Cho‘lpon nomidagi NMIU”, 2013. – 160 b.
|
| |
