• Farg‘ona 2023
  • Nazariy qism
    		•

    Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg‘ona filiali




    Download 342.12 Kb.
    bet1/8
    Sana19.12.2023
    Hajmi342.12 Kb.
    #123966
      1   2   3   4   5   6   7   8
    Bog'liq
    ZyLnN7SDSKDkTvDJzBIgsQvRPPnwyg76
    1. Anketa (talabalar), 3-mavzu, conference, 12 labaratoriya ishi, Маълумотлар тузилмаси ва алгоритмлар узб, Abduvositaka, Saralash algoritmlari, Akademik yozuv 2 Omonboyev Rashidbek 12, kontakt hodisalar, golosariy, Operatsion tizimlar uz, 1 - lesson (internet), 2-маруза мавзуси Симулятор, dars tahlili, 6666666666666666666666666666666666666

    MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
    FARG‘ONA FILIALI
    5350100 – Telekommunikatsiya texnologiyalari ta’lim yo‘nalishi

    IV– kurs, 633-20 guruhi talabasi


    Hamidjonov Jasurbek


    Optik aloqa tizimlari fanidan tayyorlagan


    Amaliyot ishlari


    Qabul qildi: Madaminov M.


    Farg‘ona 2023





    1-amaliyot. Optik tolalar. Optik tolalarning turlari va xarakteristikalari. Optik tolalarning geometrik va fizik parametrlari.


    Ishdan maqsad: Optik tolalarning turlari va xarakteristikalari, optik tolalarning geometrik va fizik parametrlarini o’rganish


    Nazariy qism





      1. Optik tola va uning tuzilishi

    Tolali optik aloqa tizimida optik tebranishlarning tarqalishini chegaralovchi va yorug‘lik energiyasi oqimini berilgan yo‘nalishda yo‘naltiruvchi, uzatish va qabul qilish traktlarini bog‘lab turuvchi muhit optik yorug‘lik uzatgichlar deyiladi. Optik yorug‘lik uzatgichlarning tavsiflari qisman aloqa tizimining sifatini aniqlaydi. Shuning uchun TOATni loyihalashtirishda nurlanish tarqaladigan uzatuvchi muhit - optik yorug‘lik uzatgichlarning tavsiflarini hisobga olish kerak.


    TOATda maxsus optik yorug‘lik uzatgichlar-optik tolalar (OT) qo‘llaniladi.
    Kichik so‘nish koeffitsientiga ega bo‘lgan optik yorug‘lik uzatgichlar asosida optik signallarni uzoq masofalarga uzatishni ta’minlovchi optik kabellar yaratilgan. Yorug‘lik uzatuvchi optik tolalar o‘zak va qobiqdan iborat bo‘ladi. Ular qiymat bo‘yicha bir-biriga yaqin turli sindirish ko‘rsatkichlariga ega. O‘zak uzatuvchi muhit, qobiq esa o‘zi va o‘zak orasida chegara hosil qiluvchi sifatida ishlatiladi. Bu chegara yorug‘likni yo‘naltiruvchi fizik kanalni shakllantirib, u orqali
    uzatilgan signalning tashuvchisi yorug‘lik nuri tarqaladi.
    Yorug‘lik nurining faqatgina o‘zak bo‘ylab tarqalishini ta’minlash uchun (1.1-rasm)
    n1>n2>n3>n0,

    shart bajarilishi kerak. Mos ravishda bu yerda n1-o‘zakning sindirish ko‘rsatkichi,


    n2, n3-qobiqlarning sindirish ko‘rsatkichlari, n0-tashqi muhitning sindirish ko‘rsatkichi [5].



    n1 n1
    a) б)
    n0
    n3
    n1 n2
    в)

    1.1-rasm. Yorug‘lik uzatuvchi optik tolalar Optik yorug‘lik uzatgichlarning sindirish ko‘rsatkichi:



    n (2.1)

    bu yerda -mos ravishda nisbiy dielektrik va magnit o‘tkazuvchanlik.


    Yoki sindirish kÿrsatkichi n, yorug‘likning vakuumdagi tezligini (s) materialdagi yorug‘lik tezligiga (sm) nisbati orqali ifodalanadi:

    n = s / sm.


    Turli moddalardan yorug‘lik turli tezliklarda tarqaladi. 1.1-jadvalda turli moddalarning sindirish kÿrsatkichlari va yorug‘likning tarqalish tezliklari keltirilgan [2].
    OTning tarkibiy qismlari 1.2-rasmda tasvirlangan. OT uchun asosiy material juda toza va tiniq kvars shishasi, kremniy ikki oksidi (SiO2) hisoblanadi.
    Agar dengiz suvi shunchalik tiniq bÿlganda, u xolda Tinch okeanida joylashgan 33,177 futli Mariana chÿkmasining eng chuqur joyini kÿrish mumkin bÿlardi [2].
    O‘zak va qobiqning kerakli sindirish ko‘rsatkichlarini olish uchun kvars shishasiga qo‘shimchalar qo‘shiladi. Masalan: germaniy va fosfor sindirish kÿrsatkichini oshiradi, bor va ftor esa aksincha uni kamaytiradi.
    1.1-jadval
    Turli materiallarning sindirish kÿrsatkichlari



    Materiallar nomi

    Sindirish kÿrsatkichlari, n

    Yorug‘likning turli materiallardagi tezligi, sm
    km/sek.

    Vakuum

    1,0

    300 000

    Xavo

    1,0003(1)

    300 000

    Suv

    1,33

    225 000

    Kvars

    1,46

    205 000

    Shisha

    1,5

    200 000

    Olmos

    2,5

    120 000

    Ташқи пластик қоплама
    Қобиқ
    Ёруғлик нури



    Ўзак
    1.2-rasm. Optik tolaning tuzilishi

    Tolaning qo‘shimcha qobiqlari himoya qobig‘i xisoblanadi. 2.2-rasmda tashqi plastik qoplama ko‘rsatilgan [14]. Tashqi plastik qoplama optik tolaning xususiyatlariga ta’sir etuvchi mexanik va atrof muhit ta’sirlaridan uni himoya qiladi.





    Download 342.12 Kb.
      1   2   3   4   5   6   7   8




    Download 342.12 Kb.
    Bosh sahifa
    Aloqalar
        Bosh sahifa
    Dərs
    Mühazirə
    Qaydalar
    Referat
    Xülasə
    Yazı


    Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti farg‘ona filiali

    Download 342.12 Kb.