Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti r. R. Ibraimov, D. А. Davronbekov, M. O. Sultonova, E. B. Tashmanov, U. T. Aliyev «simsiz aloqa tizimlari va dasturlari»

Download 3,49 Mb. Pdf ko'rish
bet	34/114
Sana	24.12.2023
Hajmi	3,49 Mb.
	#127893

1 ... 30 31 32 33 34 35 36 37 ... 114

Bog'liq
Muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari u

FM-8 signallar. Modulyator kirishiga beriladigan axborot
bitlari oqimini keyin FM-8, FM-16 va h.k. signallarni hosil qilish
bilan 3 tadan, 4 tadan bitlarli guruhlarga bo‘lish mumkin. 1.39-rasmda
FM-8 radiosignal uchun signallar turkumi tasvirlangan.
1.39- rasm. FM-8 radiosignal uchun signallar turkumi
Bu modulyatsiyalash usuli uchun boshlang‘ich fazalari
modulyatsiyalanmagan tashuvchi tebranish oniy fazasidan 45°ga
karrali bo‘lgan burchakka farqlanadigan sakkizta kanallar simvollariga
ega bo‘lish zarur. Agar barcha kanallar simvollarining amplitudlari bir
xil bo‘lsa, u holda signallar nuqtalari aylana bo‘ylab joylashadi. Bu
simvollar kompleks amplitudalarining mavhum va haqiqiy qismlarining
bo‘lishi mumkin qiymatlari bunda quyidagi ko‘plikdan qiymatlarni
qabul qiladigan I va Q koeffitsientlarga proporsional bo‘ladi:
.
2
2
,
1
,
0
,
1
,
2
2










(1.9)
Haqiqiy qism

Маvhum
qism

Mavhum qism

Haqiqiy qism

64
Signallar turkumlari va axborot bitlari uchliklari orasida moslikni
o‘rnatish oson emas hisoblanadi. Bu jarayon odatda signalli kodlash
deyiladi. 1.2-jadvalda bunday moslikka misol keltirilgan bo‘lib, u
bo‘lishi mumkin, lekin eng yaxshi hisoblanmaydi, chunki eng yaxshi
moslikni
o‘rnatilishi
uchun
dastlab
bunday
signalni
demodulyatsiyalanishi usulini halaqitlarning mavjudligiga aniqlash,
keyin esa bitta kanal simvolini qabul qilish yoki bitta axborot bitini
qabul qilishda xatolik ehtimolligini hisoblash zarur.
1.2- jadval
Signalli kodlada moslikning o‘rnatilishi
FM-8da
boshlang‘ich
fazaning
qiymati
Koeffitsientlar qiymatlari
Uchta axborot
simvollaridan
(bitlaridan)
guruhlar
I
Q
0°
1
0
011
+ 45°
2
/
2
2
/
2
001
+ 90°
0
1
000
+ 135°
2
/
2

2
/
2
100
+ 180°
– 1
0
101
– 135°
2
/
2
2
/
2

111
– 90°
0
– 1
110
– 45°
2
/
2

2
/
2

010
1.40- rasmda FM-8 radiosignalni shakllantirish qurilmasining
funksional sxemasi tasvirlangan bo‘lib, bu yerda asosiy oldin ko‘rib
chiqilgan
modulyatorlar
qurilmalariga
o‘xshash
qurilmalar
hisoblanadi.
1.40- rasm. FM-8 radiosignallarni shakllantirish qurilmasining
funksional sxemasi
Ma’lumotlar
demulti-
pleksori

Impulsni
kengaytirgich

Тranskoder

RAO’

RAO’

65
Demultipleksor T
s
davomiylikdagi kirish axborot bitlari oqimini
uchta nim ketma-ketliklarga taqsimlaydi, kechiktirish elementlari bu
nim ketma-ketliklarni tekislaydi, kengaytirgichlar har bir simvolning
davomiyligini kanal simvoli davomiyligini T
ks
= 3T
s
qiymatigacha
oshiradi. Signalli kodlash bu holda FM-8 radiosignal kompleks
og‘masining sinfaz va kvadraturali komponentlari qiymatlarini
hisoblashga keltiriladi. Bu operatsiya signallar koderi orqali bajariladi,
uning tarkibiga L-bitli so‘zlarli ikkita raqamli chiqishlarga ega bo‘lgan
transkoder kiradi, L-bitli so‘zlar RAO‘da ko‘plikdan talab qilinadigan
qiymatlarli analog qiymatlarga o‘zgartiriladi.

Download 3,49 Mb.

1 ... 30 31 32 33 34 35 36 37 ... 114

Download 3,49 Mb.

Pdf ko'rish