chiziqli bо‘ladi. Ikkinchi masala
korrelyatsion bog‘lanishning zichligi
(kuchi)ni
aniqlash.
Y
ning
X
ga nisbatan korrelyatsion bog‘liqligi
zichligi
Y
ning qiymatlarini
x
shartli
о‘rtacha qiymat atrofida tarqoqligining kattaligi bо‘yicha baholanadi: kо‘p
tarqoqlik
Y
ning
X
ga kuchsiz bog‘liqligidan yoki bog‘liqlik yо‘qligidan darak beradi;
kam tarqoqlik ancha kuchli bog‘liqlik borligini kо‘rsatadi.
X
ning
Y
ga nisbatan
korrelyatsion
bog‘liqligining
zichligi
ham
shu
kabi
baholanadi.
Y
va
X
son belgilar chiziqli korrelyatsion boglangan bо‘lsin.
Eng sodda holni
qaraymiz.
X
belgining turli
x
qiymatlari va
Y
belgining ularga mos qiymatlari bir
martadan kuzatilgan bо‘lsin:
x
i
x
1
x
2
…
x
n
y
i
y
1
y
2
…
y
n
Bu qiymatlar bir martadan kuzatilganligi uchun shartli о‘rtacha
qiymatdan
foydalanishga ehtiyoj yо‘q. Regressiya tenglamasini ko’rinishda izlaymiz, bu
yerda,
-
Y
ning
X
ga
nisbatan regressiya
koeffitsiyenti
deyiladi
.
Eslatma
.Xning Yga nisbatan regressiya tо‘g‘ri chizig‘ining tenglamasini shunga
о‘xshash
topish mumkin, bu yerda X ning Y ga regressiya koeffitsiyenti.
1-misol
. Semestr yakunida yakuniy nazoratdan avval guruh talabalaridan 12 tasi
orasida sо‘rov о‘tkazildi. Sо‘rovdan maqsad talabalar semestrni qanday ballarda
о‘zlashtirishlarini aniqlash (5 balli bahoda). Kutilgan ballar va yakuniy baholashdan
keyingi natijalar quyidagi jadvalda keltirilgan.
Kutilgan
ballar
3,2
3,0
3,10
2,8
3,4
3,8
4,0
3,7
2,9
4,5
4,6
4,2
Olingan
ballar
4,0
3,8
3,5
3,0
4,4
4,2
4,6
4,5
3,1
4,1
4,8
4,0
Berilgan ma’lumotlar bо‘yicha chiziqli regressiya tenglamasini tuzing.